• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Бэлчээрийн даац гамшиг, цөлжилт нүүрлэх шалтгаан болж байна

Мал аж ахуй бол манай улсын эдийн засгийн гол тулгуурын нэг төдийгүй уламжлагдан ирсэн монгол ахуй, өв соёл юм. Манай улсын нийт газар нутгийн 70  гаруй хувийг малын бэлчээрийн зориулалтаар ашигладаг. Гэвч хамгийн сүүлийн үеийн судалгааны дүгнэлтээс үзэхэд бэлчээрийн 65 хувь нь талхлагдсан байна.  Тухайлбал, нийт бэлчээр нутгийн 40 гаруй хувьд бэлчээрийн даац 1-3 дахин, 25 орчим хувьд нь 3-5 дахин, 20 орчимд хувьд нь олон дахин хэтэрсэн судалгаа байна. Бэлчээрийн даацын хэтрэлт, талхлагдал нь эмзэг, нимгэн хөрстэй манай улсын хувьд ган зудын давтамж ихсэж, цөлжилт нүүрлэх гол шалтгаан болоод байгаа юм. Сүүлийн 20 жилд гэхэд л уур амьсгалын өөрчлөлтөөс шалтгаалсан цаг агаарын гамшигт үзэгдэл өмнөх 10 жилтэй харьцуулахад  хоёр дахин нэмэгдсэн. Тиймээс мал аж ахуйн зөв менежмент, бэлчээрийн зүй зохистой ашиглалтаас тал нутгийн экосистемийн асуудал бүрэн хамаарч байна. Эдгээр олон асуудлыг шийдвэрлэх, уур амьсгалын өөрчлөлтөөс үүдсэн бэлчээрийн доройтлыг багасгаж бодлогын таатай орчныг бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх замаар малчдын амьжиргааг дээшлүүлэх зорилго бүхий Ногоон алт, Малын эрүүл мэнд  урт хугацааны хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлсэн.  Тэгвэл 17 жил хэрэгжсэн “Ногоон алт-Малын эрүүл мэнд” төслийг Монгол Улсын Засгийн газар, түүний харъяа байгууллага, аймгуудад хүлээлгэн өгч, Монголын Бэлчээрийн IV форумыг зохион байгууллаа. Бэлчээрийн даацыг бууруулах, тоонд биш чанарт төвлөрсөн мал аж ахуйн зөв менежментийг төлөвшүүлэхэд чиглэсэн илтгэлүүдээс онцлон хүргэе.

 

УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн:

БЭЛЧЭЭРИЙН ГАЗРЫН АСУУДЛЫГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬТАЙ БОЛНО

-Бэлчээр, газартай холбоотой асуудлыг зохицуулах, бие даасан хууль эрхзүйн орчныг бүрдүүлэх зорилгоор “Бэлчээрийн талаарх үндэсний зөвлөлдөх санал асуулга” зөвлөгөөнийг УИХ-аас санаачлан хэрэгжүүлэхээр болсон. Зөвлөгөөнөөр бэлчээрийн ашиглалт, хамгаалалт, нөхөн сэргээлт, өмчлөл, талуудын оролцоог хангах зэрэг асуудлыг олон нийтийн саналыг авч нэгтгэн хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхээр УИХ-аас төлөвлөн ажиллаж байна. Малын ашиг шимийг дээшлүүлэхээс илүүтэй тоо толгойд суурилсан эдийн засгийн буруу хандлага сөргөөр нөлөөлж байна. Тйимээс бэлчээрийн даац, төлөв байдлын үнэлгээнд тулгуурлан сүргийн бүтцийг тохируулах эдийн засгийн зөв хөшүүргийг төрөөс шийдвэрлэх нь зүйтэй. Нэн ялангуяа бэлчээр, тэжээл, усан хангамжийг зохистой ашиглах, хамгаалах, менежментийн бодлогыг боловсронгуй болгох шаардлагатай. Мөн бэлчээрийн чанарт өөрчлөлт үзүүлэх үүднээс 200 гаруй га талбайд малын тэжээл тариалж төрөөс дэмжихээр болсон.

 

АНУ-ын Хөдөө аж ахуйн яамны Хорнадагийн судалгааны төвийн захирал Брандон Бестелмэйр: 

ЭКОСИСТЕМИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ МЕНЕЖМЕНТИЙН ЗОРИЛГО НЬ ОЛОН НИЙТЭД СУУРИЛСАН ХҮРТЭЭМЖТЭЙ БАЙХ ЁСТОЙ

-Бэлчээр доройтсоноор урт хугацааны олон сөрөг үр дагавар гардаг. Тиймээс экосистемийн үйлчилгээг зохицуулж, хэвийн хэмжээнд байлгах нь зүйтэй. Экосистемийн үйлчилгээний менежментийн зорилго нь олон нийтэд суурилсан хүртээмжтэй байх ёстой байдаг. Нутгийн малчдыг хамтын менежтентэд оруулж бэлчээрийн хилийг тодорхой болгож өгснөөр хэрэгцээг тодорхойлж гэрээ байгуулах, экосистемийг нөхөн сэргээх төлөвлөгөө гаргах гэсэн арга замаар экосистемийг нөхөн сэргээх нь чухал. Түүнчлэн бэлчээрийг хамгаалахад төрөөс дэмжих хэрэгтэй. Тухайлбал, бэлчээрийн мониторингийн өгөгдлийн чанар, үзүүлэлтүүдийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх хэрэгтэй. Экосистемийг нөхөн сэргээх, хамгаалахад нүүрстөрөгчийг хөрсөнд барьж тогтоох нь чухал байдаг. Нүүрстөрөгчийг багасгахын тулд экологийн төлөв байдалтай холбоотой хяналт шинжилгээг тооцох хэрэгтэй. Жишээлбэл, АНУ-д уур амьсгал, байршлын хувьд ялгаатай, экологийн янз бүрийн нөхцөлд хөрсний төлөв байдал, салхины элэгдэл олон үзүүлэлтүүдэд хэмжилт хийдэг. Эдгээр тоон мэдээллээ хадгалж мэдээллийн сан үүсгэснээр экосистемийн хамгаалал, нөхөн сэргээлтэд ашиглах боломжтой. Тэгэхээр экосистемийг хамгаалах, сэргээхэд хамгийн зөв арга зам бол хяналт, шинжилгээний хөтөлбөрийг тогтворжуулах юм. Мөн хяналт, шинжилгээг экосистемийн янз бүрийн газар нутгаас авч энэ хүрээнд ач холбогдлоор нь эрэмбэлэх нь чухал.

 

Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газрын Суурь судалгаа, мониторингийн хэлтсийн дарга Б.Дөл:

ФОТО МОНИТОРИНГИЙН ЦЭГИЙГ НЭМЭХ ШААРДЛАГАТАЙ

-Фото мониторинг, бэлчээрийн менежмент, газрын төлөвлөлттэй холбоотой цаашид хийж хэрэгжүүлэх шаардлагатай хэд хэдэн ажил бий. Тухайлбал, бэлчээрийн мониторингийн цэгийг тогтвортой байлгаж цэгүүдийг нэмэх шаардлагатай байна. Манай Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газраас фото мониторинг, хээрийн судалгааны чиглэлээр холбогдох төрийн байгууллагууд,  хүний нөөцийг чадавхжуулах сургалтын үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх боломжтой. Мөн гадаадын оронд амжилттай хэрэгжиж буй туршлагыг монгол орны нөхцөл байдалд тохируулан туршлага солилцоход нээлттэй байх болно. Фото мониторингийн тогтвортой байдлыг хангахад манай агентлагийн зүгээс хоёр асуудлыг дэвшүүлэн ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, орон нутгийн газрын даамлыг тогтмол мэргэжил арга зүйн сургалтаар хангаж ажиллаж байна. Хоёрдугаарт, серверийн найдвартай байдлыг хангах, тоног төхөөрөмжийг сайжруулахад анхаарч байна. Говь, тал хээрийн бүсийн аймгуудад фото мониторингийн судалгааны цэгүүд хол байрласан, цаг хугацаа, санхүү шаарддаг. Гэсэн хэдий ч улсын болон орон нутгийн төсөвт тусгагдаагүй тул санхүүгийн бэрхшээл тулгардаг. Тиймээс энэ чиглэлд мөн анхаарч ажиллана.

 

Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газрын зөвлөх У.Будбаатар:

EGAZAR.GOV.MN ГАРАЛ ҮҮСЛИЙН БАТАЛГАА БОЛНО

-Бэлчээрийн мэдээллийн систем буюу “Ленд менежер” санг бүрдүүлэн ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, бэлчээр ашиглалтын хэсэгт улирлын бэлчээрийн хил заагийг бүртгэх, бэлчээр ашиглалтын гэрээ байгуулах, өргөдлийг бүртгэх, захирамж шийдвэрийг бүртгэх, гэрээ үүсгэх түүнийгээ хадгалах гэсэн олон функцыг багтаасан. Үүнтэй уялдуулан олон нийтэд зориулсан нээлттэй бэлчээр ашиглалтын мэдээллийг харж болох цахим хуудсыг /www.egazar.gov.mn/ ажиллуулж байгаа. Эндээс бэлчээрийн фото мониторингийн цэг бүрийн мэдээллийг харж болно. Тухайлбал, бэлчээрийн ургамлын бүрхэц, хэмжээ, сэргэх чадавхийн ангилал, гадаргын хэлбэр, бүс бүслүүрийг харах боломжтой. Энэ систем нь сумын газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөө буюу бэлчээрийн төлөвлөгөө гаргахад суурь мэдээлэл болон ашиглагдах ач холбогдолтой. Мөн улсын хэмжээнд бэлчээрийн төлөв байдлыг хянана. Түүнээс гадна малын гаралтай түүхий эдийг зах зээлд нийлүүлэхэд бэлчээрийн гарал үүслийг батлах нэг шалгуур үзүүлэлт болох юм.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2021.9.10 БААСАН № 178 (6655)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Газрын ховор элемент ба өрсөлдөөн
Орон сууцны санхүүжилтийн тусгайлсан банк байгуулна
Барьцаа хөрөнгө чөлөөлөх үйл явц
Ипотекийн зээлийг үнэт цаажуулах үйл ажиллагааны талаар бид энэ удаагийн "Нэг асуулт, нэг хариулт" подкаст



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Бэлчээрийн даац гамшиг, цөлжилт нүүрлэх шалтгаан болж байна

Мал аж ахуй бол манай улсын эдийн засгийн гол тулгуурын нэг төдийгүй уламжлагдан ирсэн монгол ахуй, өв соёл юм. Манай улсын нийт газар нутгийн 70  гаруй хувийг малын бэлчээрийн зориулалтаар ашигладаг. Гэвч хамгийн сүүлийн үеийн судалгааны дүгнэлтээс үзэхэд бэлчээрийн 65 хувь нь талхлагдсан байна.  Тухайлбал, нийт бэлчээр нутгийн 40 гаруй хувьд бэлчээрийн даац 1-3 дахин, 25 орчим хувьд нь 3-5 дахин, 20 орчимд хувьд нь олон дахин хэтэрсэн судалгаа байна. Бэлчээрийн даацын хэтрэлт, талхлагдал нь эмзэг, нимгэн хөрстэй манай улсын хувьд ган зудын давтамж ихсэж, цөлжилт нүүрлэх гол шалтгаан болоод байгаа юм. Сүүлийн 20 жилд гэхэд л уур амьсгалын өөрчлөлтөөс шалтгаалсан цаг агаарын гамшигт үзэгдэл өмнөх 10 жилтэй харьцуулахад  хоёр дахин нэмэгдсэн. Тиймээс мал аж ахуйн зөв менежмент, бэлчээрийн зүй зохистой ашиглалтаас тал нутгийн экосистемийн асуудал бүрэн хамаарч байна. Эдгээр олон асуудлыг шийдвэрлэх, уур амьсгалын өөрчлөлтөөс үүдсэн бэлчээрийн доройтлыг багасгаж бодлогын таатай орчныг бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх замаар малчдын амьжиргааг дээшлүүлэх зорилго бүхий Ногоон алт, Малын эрүүл мэнд  урт хугацааны хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлсэн.  Тэгвэл 17 жил хэрэгжсэн “Ногоон алт-Малын эрүүл мэнд” төслийг Монгол Улсын Засгийн газар, түүний харъяа байгууллага, аймгуудад хүлээлгэн өгч, Монголын Бэлчээрийн IV форумыг зохион байгууллаа. Бэлчээрийн даацыг бууруулах, тоонд биш чанарт төвлөрсөн мал аж ахуйн зөв менежментийг төлөвшүүлэхэд чиглэсэн илтгэлүүдээс онцлон хүргэе.

 

УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн:

БЭЛЧЭЭРИЙН ГАЗРЫН АСУУДЛЫГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬТАЙ БОЛНО

-Бэлчээр, газартай холбоотой асуудлыг зохицуулах, бие даасан хууль эрхзүйн орчныг бүрдүүлэх зорилгоор “Бэлчээрийн талаарх үндэсний зөвлөлдөх санал асуулга” зөвлөгөөнийг УИХ-аас санаачлан хэрэгжүүлэхээр болсон. Зөвлөгөөнөөр бэлчээрийн ашиглалт, хамгаалалт, нөхөн сэргээлт, өмчлөл, талуудын оролцоог хангах зэрэг асуудлыг олон нийтийн саналыг авч нэгтгэн хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхээр УИХ-аас төлөвлөн ажиллаж байна. Малын ашиг шимийг дээшлүүлэхээс илүүтэй тоо толгойд суурилсан эдийн засгийн буруу хандлага сөргөөр нөлөөлж байна. Тйимээс бэлчээрийн даац, төлөв байдлын үнэлгээнд тулгуурлан сүргийн бүтцийг тохируулах эдийн засгийн зөв хөшүүргийг төрөөс шийдвэрлэх нь зүйтэй. Нэн ялангуяа бэлчээр, тэжээл, усан хангамжийг зохистой ашиглах, хамгаалах, менежментийн бодлогыг боловсронгуй болгох шаардлагатай. Мөн бэлчээрийн чанарт өөрчлөлт үзүүлэх үүднээс 200 гаруй га талбайд малын тэжээл тариалж төрөөс дэмжихээр болсон.

 

АНУ-ын Хөдөө аж ахуйн яамны Хорнадагийн судалгааны төвийн захирал Брандон Бестелмэйр: 

ЭКОСИСТЕМИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ МЕНЕЖМЕНТИЙН ЗОРИЛГО НЬ ОЛОН НИЙТЭД СУУРИЛСАН ХҮРТЭЭМЖТЭЙ БАЙХ ЁСТОЙ

-Бэлчээр доройтсоноор урт хугацааны олон сөрөг үр дагавар гардаг. Тиймээс экосистемийн үйлчилгээг зохицуулж, хэвийн хэмжээнд байлгах нь зүйтэй. Экосистемийн үйлчилгээний менежментийн зорилго нь олон нийтэд суурилсан хүртээмжтэй байх ёстой байдаг. Нутгийн малчдыг хамтын менежтентэд оруулж бэлчээрийн хилийг тодорхой болгож өгснөөр хэрэгцээг тодорхойлж гэрээ байгуулах, экосистемийг нөхөн сэргээх төлөвлөгөө гаргах гэсэн арга замаар экосистемийг нөхөн сэргээх нь чухал. Түүнчлэн бэлчээрийг хамгаалахад төрөөс дэмжих хэрэгтэй. Тухайлбал, бэлчээрийн мониторингийн өгөгдлийн чанар, үзүүлэлтүүдийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх хэрэгтэй. Экосистемийг нөхөн сэргээх, хамгаалахад нүүрстөрөгчийг хөрсөнд барьж тогтоох нь чухал байдаг. Нүүрстөрөгчийг багасгахын тулд экологийн төлөв байдалтай холбоотой хяналт шинжилгээг тооцох хэрэгтэй. Жишээлбэл, АНУ-д уур амьсгал, байршлын хувьд ялгаатай, экологийн янз бүрийн нөхцөлд хөрсний төлөв байдал, салхины элэгдэл олон үзүүлэлтүүдэд хэмжилт хийдэг. Эдгээр тоон мэдээллээ хадгалж мэдээллийн сан үүсгэснээр экосистемийн хамгаалал, нөхөн сэргээлтэд ашиглах боломжтой. Тэгэхээр экосистемийг хамгаалах, сэргээхэд хамгийн зөв арга зам бол хяналт, шинжилгээний хөтөлбөрийг тогтворжуулах юм. Мөн хяналт, шинжилгээг экосистемийн янз бүрийн газар нутгаас авч энэ хүрээнд ач холбогдлоор нь эрэмбэлэх нь чухал.

 

Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газрын Суурь судалгаа, мониторингийн хэлтсийн дарга Б.Дөл:

ФОТО МОНИТОРИНГИЙН ЦЭГИЙГ НЭМЭХ ШААРДЛАГАТАЙ

-Фото мониторинг, бэлчээрийн менежмент, газрын төлөвлөлттэй холбоотой цаашид хийж хэрэгжүүлэх шаардлагатай хэд хэдэн ажил бий. Тухайлбал, бэлчээрийн мониторингийн цэгийг тогтвортой байлгаж цэгүүдийг нэмэх шаардлагатай байна. Манай Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газраас фото мониторинг, хээрийн судалгааны чиглэлээр холбогдох төрийн байгууллагууд,  хүний нөөцийг чадавхжуулах сургалтын үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх боломжтой. Мөн гадаадын оронд амжилттай хэрэгжиж буй туршлагыг монгол орны нөхцөл байдалд тохируулан туршлага солилцоход нээлттэй байх болно. Фото мониторингийн тогтвортой байдлыг хангахад манай агентлагийн зүгээс хоёр асуудлыг дэвшүүлэн ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, орон нутгийн газрын даамлыг тогтмол мэргэжил арга зүйн сургалтаар хангаж ажиллаж байна. Хоёрдугаарт, серверийн найдвартай байдлыг хангах, тоног төхөөрөмжийг сайжруулахад анхаарч байна. Говь, тал хээрийн бүсийн аймгуудад фото мониторингийн судалгааны цэгүүд хол байрласан, цаг хугацаа, санхүү шаарддаг. Гэсэн хэдий ч улсын болон орон нутгийн төсөвт тусгагдаагүй тул санхүүгийн бэрхшээл тулгардаг. Тиймээс энэ чиглэлд мөн анхаарч ажиллана.

 

Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газрын зөвлөх У.Будбаатар:

EGAZAR.GOV.MN ГАРАЛ ҮҮСЛИЙН БАТАЛГАА БОЛНО

-Бэлчээрийн мэдээллийн систем буюу “Ленд менежер” санг бүрдүүлэн ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, бэлчээр ашиглалтын хэсэгт улирлын бэлчээрийн хил заагийг бүртгэх, бэлчээр ашиглалтын гэрээ байгуулах, өргөдлийг бүртгэх, захирамж шийдвэрийг бүртгэх, гэрээ үүсгэх түүнийгээ хадгалах гэсэн олон функцыг багтаасан. Үүнтэй уялдуулан олон нийтэд зориулсан нээлттэй бэлчээр ашиглалтын мэдээллийг харж болох цахим хуудсыг /www.egazar.gov.mn/ ажиллуулж байгаа. Эндээс бэлчээрийн фото мониторингийн цэг бүрийн мэдээллийг харж болно. Тухайлбал, бэлчээрийн ургамлын бүрхэц, хэмжээ, сэргэх чадавхийн ангилал, гадаргын хэлбэр, бүс бүслүүрийг харах боломжтой. Энэ систем нь сумын газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөө буюу бэлчээрийн төлөвлөгөө гаргахад суурь мэдээлэл болон ашиглагдах ач холбогдолтой. Мөн улсын хэмжээнд бэлчээрийн төлөв байдлыг хянана. Түүнээс гадна малын гаралтай түүхий эдийг зах зээлд нийлүүлэхэд бэлчээрийн гарал үүслийг батлах нэг шалгуур үзүүлэлт болох юм.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2021.9.10 БААСАН № 178 (6655)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Гадаад харилцаа
  • •Засгийн газар
  • •Нийслэл
  • •Нийтлэл
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Гэмт хэрэг
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Улсын Онцгой Комисс
  • •Шүүхийн танхимаас
  • •Ипотекийн зээл
  • •Фото мэдээ
  • •Чуулган
  • •Боловсрол
  • •Сурвалжлага
ХУРААХ
Авто замд халтиргаанаас...
АХБ-ны санхүүжилтээр УГТЭ-т 20...

Бэлчээрийн даац гамшиг, цөлжилт нүүрлэх шалтгаан болж байна

Kuzmo 2021-09-10
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Бэлчээрийн даац гамшиг, цөлжилт нүүрлэх шалтгаан болж байна

Мал аж ахуй бол манай улсын эдийн засгийн гол тулгуурын нэг төдийгүй уламжлагдан ирсэн монгол ахуй, өв соёл юм. Манай улсын нийт газар нутгийн 70  гаруй хувийг малын бэлчээрийн зориулалтаар ашигладаг. Гэвч хамгийн сүүлийн үеийн судалгааны дүгнэлтээс үзэхэд бэлчээрийн 65 хувь нь талхлагдсан байна.  Тухайлбал, нийт бэлчээр нутгийн 40 гаруй хувьд бэлчээрийн даац 1-3 дахин, 25 орчим хувьд нь 3-5 дахин, 20 орчимд хувьд нь олон дахин хэтэрсэн судалгаа байна. Бэлчээрийн даацын хэтрэлт, талхлагдал нь эмзэг, нимгэн хөрстэй манай улсын хувьд ган зудын давтамж ихсэж, цөлжилт нүүрлэх гол шалтгаан болоод байгаа юм. Сүүлийн 20 жилд гэхэд л уур амьсгалын өөрчлөлтөөс шалтгаалсан цаг агаарын гамшигт үзэгдэл өмнөх 10 жилтэй харьцуулахад  хоёр дахин нэмэгдсэн. Тиймээс мал аж ахуйн зөв менежмент, бэлчээрийн зүй зохистой ашиглалтаас тал нутгийн экосистемийн асуудал бүрэн хамаарч байна. Эдгээр олон асуудлыг шийдвэрлэх, уур амьсгалын өөрчлөлтөөс үүдсэн бэлчээрийн доройтлыг багасгаж бодлогын таатай орчныг бүрдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх замаар малчдын амьжиргааг дээшлүүлэх зорилго бүхий Ногоон алт, Малын эрүүл мэнд  урт хугацааны хөгжлийн төслийг хэрэгжүүлсэн.  Тэгвэл 17 жил хэрэгжсэн “Ногоон алт-Малын эрүүл мэнд” төслийг Монгол Улсын Засгийн газар, түүний харъяа байгууллага, аймгуудад хүлээлгэн өгч, Монголын Бэлчээрийн IV форумыг зохион байгууллаа. Бэлчээрийн даацыг бууруулах, тоонд биш чанарт төвлөрсөн мал аж ахуйн зөв менежментийг төлөвшүүлэхэд чиглэсэн илтгэлүүдээс онцлон хүргэе.

 

УИХ-ын гишүүн Г.Тэмүүлэн:

БЭЛЧЭЭРИЙН ГАЗРЫН АСУУДЛЫГ ЗОХИЦУУЛАХ ХУУЛЬТАЙ БОЛНО

-Бэлчээр, газартай холбоотой асуудлыг зохицуулах, бие даасан хууль эрхзүйн орчныг бүрдүүлэх зорилгоор “Бэлчээрийн талаарх үндэсний зөвлөлдөх санал асуулга” зөвлөгөөнийг УИХ-аас санаачлан хэрэгжүүлэхээр болсон. Зөвлөгөөнөөр бэлчээрийн ашиглалт, хамгаалалт, нөхөн сэргээлт, өмчлөл, талуудын оролцоог хангах зэрэг асуудлыг олон нийтийн саналыг авч нэгтгэн хууль эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхээр УИХ-аас төлөвлөн ажиллаж байна. Малын ашиг шимийг дээшлүүлэхээс илүүтэй тоо толгойд суурилсан эдийн засгийн буруу хандлага сөргөөр нөлөөлж байна. Тйимээс бэлчээрийн даац, төлөв байдлын үнэлгээнд тулгуурлан сүргийн бүтцийг тохируулах эдийн засгийн зөв хөшүүргийг төрөөс шийдвэрлэх нь зүйтэй. Нэн ялангуяа бэлчээр, тэжээл, усан хангамжийг зохистой ашиглах, хамгаалах, менежментийн бодлогыг боловсронгуй болгох шаардлагатай. Мөн бэлчээрийн чанарт өөрчлөлт үзүүлэх үүднээс 200 гаруй га талбайд малын тэжээл тариалж төрөөс дэмжихээр болсон.

 

АНУ-ын Хөдөө аж ахуйн яамны Хорнадагийн судалгааны төвийн захирал Брандон Бестелмэйр: 

ЭКОСИСТЕМИЙН ҮЙЛЧИЛГЭЭНИЙ МЕНЕЖМЕНТИЙН ЗОРИЛГО НЬ ОЛОН НИЙТЭД СУУРИЛСАН ХҮРТЭЭМЖТЭЙ БАЙХ ЁСТОЙ

-Бэлчээр доройтсоноор урт хугацааны олон сөрөг үр дагавар гардаг. Тиймээс экосистемийн үйлчилгээг зохицуулж, хэвийн хэмжээнд байлгах нь зүйтэй. Экосистемийн үйлчилгээний менежментийн зорилго нь олон нийтэд суурилсан хүртээмжтэй байх ёстой байдаг. Нутгийн малчдыг хамтын менежтентэд оруулж бэлчээрийн хилийг тодорхой болгож өгснөөр хэрэгцээг тодорхойлж гэрээ байгуулах, экосистемийг нөхөн сэргээх төлөвлөгөө гаргах гэсэн арга замаар экосистемийг нөхөн сэргээх нь чухал. Түүнчлэн бэлчээрийг хамгаалахад төрөөс дэмжих хэрэгтэй. Тухайлбал, бэлчээрийн мониторингийн өгөгдлийн чанар, үзүүлэлтүүдийг нэмэгдүүлэхэд дэмжлэг үзүүлэх хэрэгтэй. Экосистемийг нөхөн сэргээх, хамгаалахад нүүрстөрөгчийг хөрсөнд барьж тогтоох нь чухал байдаг. Нүүрстөрөгчийг багасгахын тулд экологийн төлөв байдалтай холбоотой хяналт шинжилгээг тооцох хэрэгтэй. Жишээлбэл, АНУ-д уур амьсгал, байршлын хувьд ялгаатай, экологийн янз бүрийн нөхцөлд хөрсний төлөв байдал, салхины элэгдэл олон үзүүлэлтүүдэд хэмжилт хийдэг. Эдгээр тоон мэдээллээ хадгалж мэдээллийн сан үүсгэснээр экосистемийн хамгаалал, нөхөн сэргээлтэд ашиглах боломжтой. Тэгэхээр экосистемийг хамгаалах, сэргээхэд хамгийн зөв арга зам бол хяналт, шинжилгээний хөтөлбөрийг тогтворжуулах юм. Мөн хяналт, шинжилгээг экосистемийн янз бүрийн газар нутгаас авч энэ хүрээнд ач холбогдлоор нь эрэмбэлэх нь чухал.

 

Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газрын Суурь судалгаа, мониторингийн хэлтсийн дарга Б.Дөл:

ФОТО МОНИТОРИНГИЙН ЦЭГИЙГ НЭМЭХ ШААРДЛАГАТАЙ

-Фото мониторинг, бэлчээрийн менежмент, газрын төлөвлөлттэй холбоотой цаашид хийж хэрэгжүүлэх шаардлагатай хэд хэдэн ажил бий. Тухайлбал, бэлчээрийн мониторингийн цэгийг тогтвортой байлгаж цэгүүдийг нэмэх шаардлагатай байна. Манай Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газраас фото мониторинг, хээрийн судалгааны чиглэлээр холбогдох төрийн байгууллагууд,  хүний нөөцийг чадавхжуулах сургалтын үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх боломжтой. Мөн гадаадын оронд амжилттай хэрэгжиж буй туршлагыг монгол орны нөхцөл байдалд тохируулан туршлага солилцоход нээлттэй байх болно. Фото мониторингийн тогтвортой байдлыг хангахад манай агентлагийн зүгээс хоёр асуудлыг дэвшүүлэн ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, орон нутгийн газрын даамлыг тогтмол мэргэжил арга зүйн сургалтаар хангаж ажиллаж байна. Хоёрдугаарт, серверийн найдвартай байдлыг хангах, тоног төхөөрөмжийг сайжруулахад анхаарч байна. Говь, тал хээрийн бүсийн аймгуудад фото мониторингийн судалгааны цэгүүд хол байрласан, цаг хугацаа, санхүү шаарддаг. Гэсэн хэдий ч улсын болон орон нутгийн төсөвт тусгагдаагүй тул санхүүгийн бэрхшээл тулгардаг. Тиймээс энэ чиглэлд мөн анхаарч ажиллана.

 

Газар зохион байгуулалт, геодези зураг зүйн газрын зөвлөх У.Будбаатар:

EGAZAR.GOV.MN ГАРАЛ ҮҮСЛИЙН БАТАЛГАА БОЛНО

-Бэлчээрийн мэдээллийн систем буюу “Ленд менежер” санг бүрдүүлэн ажиллаж байна. Нэгдүгээрт, бэлчээр ашиглалтын хэсэгт улирлын бэлчээрийн хил заагийг бүртгэх, бэлчээр ашиглалтын гэрээ байгуулах, өргөдлийг бүртгэх, захирамж шийдвэрийг бүртгэх, гэрээ үүсгэх түүнийгээ хадгалах гэсэн олон функцыг багтаасан. Үүнтэй уялдуулан олон нийтэд зориулсан нээлттэй бэлчээр ашиглалтын мэдээллийг харж болох цахим хуудсыг /www.egazar.gov.mn/ ажиллуулж байгаа. Эндээс бэлчээрийн фото мониторингийн цэг бүрийн мэдээллийг харж болно. Тухайлбал, бэлчээрийн ургамлын бүрхэц, хэмжээ, сэргэх чадавхийн ангилал, гадаргын хэлбэр, бүс бүслүүрийг харах боломжтой. Энэ систем нь сумын газар зохион байгуулалтын төлөвлөгөө буюу бэлчээрийн төлөвлөгөө гаргахад суурь мэдээлэл болон ашиглагдах ач холбогдолтой. Мөн улсын хэмжээнд бэлчээрийн төлөв байдлыг хянана. Түүнээс гадна малын гаралтай түүхий эдийг зах зээлд нийлүүлэхэд бэлчээрийн гарал үүслийг батлах нэг шалгуур үзүүлэлт болох юм.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2021.9.10 БААСАН № 178 (6655)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Халуун сэдэв  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Газрын ховор элемент ба өрсөлдөөн
Орон сууцны санхүүжилтийн тусгайлсан банк байгуулна
Барьцаа хөрөнгө чөлөөлөх үйл явц
Ипотекийн зээлийг үнэт цаажуулах үйл ажиллагааны талаар бид энэ удаагийн "Нэг асуулт, нэг хариулт" подкаст
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
1 өдрийн өмнө өмнө

116 айлын гэр нурж, хашаа, байшингийн дээвэр хууларсан зэрэг дуудлага, мэдээлэл бүртгэгдлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Тажикистан-Монголын анхны бизнес форум боллоо

1 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүхэд Тажикистан Улсын Мажлиси Намояндогон-ы дарга Идизода Файзали бараалхлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Нэгдүгээр тойрог замын гүйцэтгэгчийг шалгаруулах нээлттэй тендерийг ирэх сард зарлана

1 өдрийн өмнө өмнө

Хот, нийтийн аж ахуйн салбарын парк шинэчлэлтийн хүрээнд CAT олон үйлдэлтэй бага оврын 10 ширхэг ачигч машиныг хүлээн авлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Жүдо бөхийн Улаанбаатарын “Их дуулга” тэмцээн өнөөдөр эхэлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

“…Ухаахудагаас хувь хүртэх үү, Ухаахудагийг хувьд үлдээх үү” гэдгийг УИХ-ын 11 гишүүн шийднэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар Амазонс багийн эмэгтэйчүүд Францын Орлейнс багтай хасагдах шатанд тоглоно

1 өдрийн өмнө өмнө

Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороонд 100 ортой цэцэрлэгийн барилга угсралтын ажил 85 хувьтай үргэлжилж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Эмомали Рахмон: Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн энэ айлчлал харилцаа, хамтын ажиллагааг урагшлуулахад жинтэй хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй байна

1 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүх: “Чингис хаан” үндэсний музей болон Тажикистан Улсын Үндэсний музей соёлын өвийг судлан хамгаалах, түгээн дэлгэрүүлэх хамтын ажиллагааны үндсийг тавьсанд сэтгэл хангалуун байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Монгол, Тажикистаны харилцаа, хамтын ажиллагааны баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Туулын хурдны замын газар чөлөөлөлтөд 115 нэгж талбараас өнөөдрийн байдлаар 15 нэгж талбарт газар дүйцүүлэн олгоод байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй хөхөгчин хонь өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 21-23 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Нисдэг тэргээр алба хаагчдыг түймрийн голомтод хүргэлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Тэмээтэй хөшөөний уулзвараас Зайсангийн гүүр хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүх, Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсын Ерөнхийлөгч Эмомали Рахмон нар албан ёсны хэлэлцээ хийлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Намьянжугийн гудамжнаас Халдвартын эцэс хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Газарчны уулзвараас "Цайз 16"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсын шигшээ баг хасагдлаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Газрын ховор элемент ба өрсөлдөөн

2 өдрийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг албан ёсоор угтлаа

2 өдрийн өмнө өмнө

COP17 бага хуралд гадаадын 7-10 мянган зочин, төлөөлөгч оролцоно гэж төлөвлөжээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Саппорогийн уулзвараас Баруун 4 зам хүртэлх явган замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Н.Отгонбаяр: Ногоон байгууламж хариуцсан ажилчдын цалинг 3-3.5 сая төгрөг болгоно

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсыг төлөөлж хоёр баг өрсөлдөнө

2 өдрийн өмнө өмнө

ТЭЗҮ-ийг холбогдох яамдын мэргэжлийн зөвлөлөөр батлууллаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Э.Т, Ц.С, Л.А нарыг яллагдагчаар татсан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас гэрлэлт цуцлуулах нэхэмжлэл гаргасан бол...

САНАЛ БОЛГОХ
2025-07-20 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 28-30 хэм дулаан байна

2025-07-20 өмнө

Дарь-Эхийн уулзвараас Сансарын аюулгүй тойрог хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ

2025-07-20 өмнө

Хоёр хар мэнгэтэй цагаан бар өдөр

2025-07-21 өмнө

“Эрдэнэс Тавантолгой”-гоос үндэсний компаниудыг гаргаж, Хятадаас компани урих уу?

2025-07-20 өмнө

Дахин ийм алдаа гаргахгүй ажиллахыг Ерөнхий сайд анхаарууллаа

2025-07-20 өмнө

Монгол Улсын эмэгтэй шигшээ баг хүрэл медалийн төлөө Тайландын багтай өнөөдөр тоглоно

2025-07-20 өмнө

Улаанбаатар ММС энержи баг шигшээ шатанд Сербийн UB багтай тоглоно

2025-07-21 өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.07.21/

2 өдрийн өмнө өмнө

Газарчны уулзвараас "Цайз 16"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Нисдэг тэргээр алба хаагчдыг түймрийн голомтод хүргэлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Газрын ховор элемент ба өрсөлдөөн

2 өдрийн өмнө өмнө

ТЭЗҮ-ийг холбогдох яамдын мэргэжлийн зөвлөлөөр батлууллаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Н.Отгонбаяр: Ногоон байгууламж хариуцсан ажилчдын цалинг 3-3.5 сая төгрөг болгоно

2 өдрийн өмнө өмнө

Э.Т, Ц.С, Л.А нарыг яллагдагчаар татсан байна

2025-07-22 өмнө

“Завхан аймгийн Их-Уул сумын Хонгор багийн нутаг дэвсгэрт автомашин онхолдсон байна”

2025-07-21 өмнө

Үс засуулвал жаргал үргэлжид ирнэ

2025-07-21 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 31-33 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас гэрлэлт цуцлуулах нэхэмжлэл гаргасан бол...

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсыг төлөөлж хоёр баг өрсөлдөнө

2 өдрийн өмнө өмнө

Саппорогийн уулзвараас Баруун 4 зам хүртэлх явган замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна

2025-07-22 өмнө

Х.Нямбаатар: Дүүргүүдийн ажил нийслэлээс гаргаж буй бодлого, шийдвэрээс зөрдөг байж болохгүй

2025-07-23 өмнө

Орон сууцны санхүүжилтийн тусгайлсан банк байгуулна

2025-07-22 өмнө

Түймрийн голомтод 429 хүн, 30 автомашинтайгаар ажиллаж байна

2025-07-22 өмнө

Сансарын колонкын уулзвараас хойш Төгс хүнсний дэлгүүр хүртэлх авто замыг хэсэгчлэн хааж, шинэчилнэ

2025-07-21 өмнө

Ерөнхий сайд албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцож ажиллахаа илэрхийлэв

2 өдрийн өмнө өмнө

Намьянжугийн гудамжнаас Халдвартын эцэс хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ

2025-07-22 өмнө

Ухаахудагийг “Энержи ресурс”-т үлдээх үү?!

2 өдрийн өмнө өмнө

Тэмээтэй хөшөөний уулзвараас Зайсангийн гүүр хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2025-07-22 өмнө

45 дугаар сургуулийн урд талд түр байгууламж барьсан зөрчлийг арилгууллаа

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсын шигшээ баг хасагдлаа

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.