• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Хятад удирдлагатай самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг уу?!

Саяхнаас “төр, хууль хоёр” нүүрсний хулгайг ил болгох, цаашлаад хариуцлага тооцох зарчим дээр нэгдсэн. Тэд үүнийг “Монголчуудын алдагдсан боломж” хэмээн томъёолов. Тэгээд ажиллаж эхэлсэн. Тэр хүрээнд олон ч баримт, мэдээлэл ил болж байна. Хулгайлагдсан мөнгөний дүн тэрбум тэрбум ам.доллараар яригдаж байна. Тоо нь ч улам нэмэгдсээр байна.

Уг нь нүүрсний хулгай яригдаад удаж байгаа юм. Бүгд л сонссон. Үүнд цөөхөн хүн оролцдог. Зохион байгуулагчид нь улс төрд нөлөө бүхий этгээдүүд байдаг. Тэд төрийн институци, албан тушаалын эрх мэдлийг ашиглаж, нүүрсний хулгай хийх боломжийг олж авдаг. Эрх мэдэлтэй байхдаа эхлүүлсэн хулгайгаа албан тушаалаа өгсөн ч үргэлжлүүлдэг байгаа юм.

Ийм улстөрчдийн нэр хийгээд үйлдлүүдийг түмнээс нуух аргагүй болжээ. Одоо гагцхүү хууль хяналтынхан улс төрийн дарамт, нөлөөлөлгүйгээр ажиллах нь чухал болоод байгаа юм. Тэгж чадвал нүүрсний хулгайн хэдэн тэрбум ам.доллар сэлтийг буцааж авах боломжтой. Хулгайлсан мөнгийг нь олж авбал нийтийн данс түнтийнэ. Тэгэхгүй ч энэ том хулгайн сүлжээний үйл ажиллагаа зогсож, ирээдүйд хулгайлагдах байсан мөнгө “сав”-ндаа үлдэнэ. Чухамдаа “төр, хууль” хоёрын хамтарсан энэ акц амжилттай хэрэгжвэл Монгол цэгцэрнэ, монголчууд хожно.

Тэгвэл нүүрснээс дутуугүй бас нэг “алдагдсан боломж” бий. Тэр нь хушны самар дагасан хятад удирдлагатай, монгол гүйцэтгэгч нартай сүлжээний хууль бус үйл ажиллагаа юм. Энэ сүлжээ нь Монголын эдийн засаг, экологийн аюулгүй байдалд халдсаар даруй 15 орчим жилийг үджээ. Харин одоо тэдний эдийн засаг, экологид учруулсан хохирол, түүнээс үүдсэн “алдагдсан боломж”-ийг эргэж нэхэх цаг нь болсон. Самар гэхээр л бүгдээрээ самар түүдэг иргэдээ зүхдэг. Тэднийг “...Хушин ойг сүйтгэлээ, хог новш тарилаа” гэдэг. Хамгийн сонин нь улс дамнасан самрын сүлжээг маш сайн мэдэж буй төрийг төлөөлөгчид хүртэл самарчдыг ингэж буруутгаж байгаа харагддаг. Гэтэл самарчид бол энэ сүлжээнд санамсаргүй “нэгдсэн” хүмүүс байдаг. Өөрөөр хэлбэл, асуудал нь самарчдад биш, тэднийг мөнгөөр удирддаг, хөдөлгөдөг хятад, монгол нийлсэн нөхдүүдийн үйл ажиллагаа юм.

Энэ сүлжээнд Монголын төрийн өндөр албан тушаал хашдаг нэр бүхий 2-3 хүн, агентлагийн удирдлагын түвшний мөн тооны албан тушаалтан, самар түүх, экспортлох, түүнд хяналт тавих үүрэг бүхий төрийн захиргааны шат шатны байгууллага, түүний алба хаагчид зэрэг субьектууд холбогддог нь тодорхой болоод байна.

Түүнчлэн самрын сүлжээг удирддаг хятад иргэд нүүрсний хулгайтай ч маш их холбоотой нь ил болж эхэллээ. Бас дэрэвгэр жиргэрүү, рапс зэргийг хил давуулдаг байна.  Эдгээр “толгойлогч” нар нь хилийн цаахна орших Эрээн хавиар нутагтай хятад иргэд байдаг. Тэд Монгол Улс руу жил бүрийн өвөл, хавраар маш их хэмжээний мөнгийг нууцаар оруулдаг. Ингээд хавар гурав, дөрөвдүгээр сард Монгол дахь “төлөөлөгч нар” буюу бидний нэрлэдгээр самрын ченжүүдэд хэдэн тэрбумаар нь тараана. Самрын ченжүүд гэдгийн ард нэр бүхий төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдийн нэр барьсан монгол иргэд байдаг. Тэдгээр “ченжүүд” дээр дурдсан Монголын төрийн өндөр албан тушаалтнууд, агентлагийн удирддаг нөхдүүд, мөн самар бэлтгэхээс экспортлох хүртэлх үйл ажиллагаанд төрийн нэрийн өмнөөс хяналт тавих үүрэгтэй алба хаагчдад “хувь” тараана. Түүнчлэн хятад удирдлагынхаа өгсөн мөнгөний өчүүхэн хэсгийг самар түүгчдэд түгээнэ. Самар түүгчид гэдэг маань манай нийгмийн янз бүрээр нэрлүүлдэг хэсгийнхэн байдаг.Харин Байгаль орчны сайдын самар түүхийг зөвшөөрсөн тушаал жил бүрийн намрын есдүгээр сарын 20-25-нд гардаг. Гэвч нэгэнт мөнгөө авсан, эсвэл амлуулсан түүгчид самрын болц гүйцээгүй байхад буюу наадмын дараахнаас ууланд гарчихна. Тэгээд түүхий самар унагахаар хушин ойг сүйдэлж гарна даа.

Сайд самар түүхийг зөвшөөрсний дараа нөгөөх сүлжээний гишүүд болох “ченжүүд” ил гарч, самраа цуглуулна. Зоорь, гарааш, тэр ч байтугай айлын хашаа гээд талбай томтой бүх газарт самраа хураана. Тэндээ яснаас нь салгана. Ингээд намар оройхноос эхлээд урд хөрш рүү ачиж эхэлнэ. Хамгийн гол нь хавар мөнгийг нь авсан Монголын төрийн өндөр албан тушаал хашдаг нэр бүхий 2-3 хүн, агентлагийн даргын түвшний мөн тооны албан тушаалтан, самар түүх, экспортлох, түүнд хяналт тавих үүрэг бүхий субьектууд самрын сүлжээнийхний экспортын үйл ажиллагаанд саад болохгүйгээр “бараа”-г нь хил давуулдаг.

Хушны самрын эргэн тойронд амьдрал дээр ийм үйл явдал өрнөдөг. МҮХАҮТ-ын самрын асуудал хариуцсан Монголын самрын кластер ч үүнийг нотолсон танилцуулгыг Монголбанканд илгээсэн байдаг.

Тэд 2021 онд Монголбанканд самрын бизнесийг “Ченж төвтэй загвар” хэмээн танилцуулжээ. Уг загвараар бол орон нутгийн иргэд самрыг түүнэ. Тэгээд орон нутгийнхаа самрын ченжид нийлүүлнэ. Нөгөөх нь самар боловсруулах буюу цөмөх үйлдвэрт өгнө. Тэндээс “зуучлагч”-аар дамжаад хятад иргэдэд очно. Хятад иргэд самрын идээгээ Хятад дахь үйлдвэрт аваачна. Тэндээс эцсийн хэрэглэгч болох Америк, Герман руу гардаг. Ийм сүлжээг “зурсан” байна.

Гэхдээ нэн тэргүүнд энэ хятад удирдлагатай хушны самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг байж болзошгүй байгааг онцгой анхаарах ёстой. Наад захын мэдээлэл гэхэд, энэ сүлжээг удирддаг хятад иргэд жилдээ дор хаяж 250 орчим тэрбум төгрөг хууль бусаар оруулж ирж, самар бэлтгэх үйл ажиллагаанд зарцуулдаг байгаа юм. Дээрээс нь татвар түрээс, авлига сэлтэд зарцуулагдах мөнгийг тооцвол энэ тоо улам нэмэгдэнэ. Гэсэн атлаа Монгол Улсад үйл ажиллагаа эрхлэх бүхий л стандартыг зөрчдөг. Бүх төрлийн татвар төлдөггүй. Хууль бусаар цуглуулж авсан самрын идээг экспортлохдоо ч гаалийн тарифыг “задгай мөнгө”-өөр төлсөөр ирсэн байгаа юм. Одоо ч ийм үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлж байна. Ер нь бол энэ бүхэн тодорхой баримтуудаар нотлогддог. Бид самрын сүлжээний ажилладаг дамжлагын аль хэсэгт ямар хууль бус үйл ажиллагаа өрнөдөг, эдийн засаг, экологид хэрхэн хохирол учруулдаг талаар бид дэлгэрүүлэн хүргэх болно.

Гол нь хушны самрын сүлжээний хууль бус үйлдлийн уршгаар Монгол Улс жил бүр хамгийн багадаа 500 сая ам.доллар олох боломжоо алдсаар байгаа юм.

Нэмж хэлэхэд, Монгол Улс ФАТФ-ын хар, саарал жагсаалтад орж гараад л явж байдаг. Ийм байдалд хүргэдэг гол шалтгаануудын нэг нь хууль бус мөнгөний эргэлт буюу мөнгө угаах гэмт хэрэг юм. Хоёрхон сарын өмнө дөө,ё “Гэмт хэрэг үйлдэж хууль бусаар олсон орлогынхоо эх үүсвэрийг нуун дарагдуулж, хэлбэр дүрсийг нь хувирган эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, бохир мөнгийг цэвэр буюу хууль ёсны орлого мэт харагдуулах оролдлого нь мөнгө угаах гэмт хэрэг юм. Гэмт этгээдүүд энэ үйл ажиллагаандаа санхүүгийн бус бизнес, мэргэжлийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийг ямар нэг байдлаар оролцуулж, тэдний тусламжтайгаар гэмт хэргээ үйлдэж байдаг. ФАТФ-ын Олон улсын хамтын ажиллагааны хяналтын 2019 онд Монгол Улсыг мөнгө угаах терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх стратегийн дутагдалтай орны жагсаалт буюу саарал жагсаалтад оруулсан. Гэсэн ч бид төрийн болон хувийн хэвшлийн 30 гаруй байгууллагын хамтын ажиллагаа, хүчин чармайлтын тусламжтайгаар 2020 онд энэ жагсаалтаас амжилттай гарч чадсан. Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улс ФАТФ-ын 40 зөвлөмжийн 39-ийг биелүүлснээр Ази номхон далайн бүсийн мөнгө угаахтай тэмцэх бүлгийн гишүүн орнуудаас хамгийн сайн үнэлгээтэй хоёр дахь улс болоод байна. Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны долдугаар сарын 5-ны өдрийн 265 тоот тогтоолоороо үндэсний хэмжээнд хэрэгжих Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх хөтөлбөрийг баталсан” гэж яриад зогсож байв. Гэтэл хамар дор нь хушны самрын хууль бус сүлжээ ажилласаар байна. Энэ даамжирвал ийм хэцүү цагт эрсдэл улам нэмэгдэнэ гэсэн үг. Маш ноцтой...

 Үргэлжлэл бий...

ӨДӨР ТУТМЫН СОНИНУУДЫН “ЭРЭН СУРВАЛЖЛАГЧ” НЭГДЭЛ

Эх сурвалж:

“Зууны мэдээ” сонин - 2022 ОНЫ АРВАННЭГДҮГЭЭР САРЫН 28. ДАВАА ГАРАГ. № 230 (6962)

"Өнөөдөр" сонин - 2022.11.28 ДАВАА № 234 (7536)

Өдрийн сонин - 2022.11.28 ДАВАА № 224 (7097)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
“Улс төрийн намнаа” хийгээд байсан 7.3 их наядын учир нь олдов
Ухаахудагийн тогтоолын төсөл УИХ дээр “унтчихав” уу?!
Хүчирхийлэгчдийг чангалах хууль санаачлаад яаралтай горимоор хэлэлцээч
Том төслүүдээ бид зогсоогоод байна уу, тэд зугтаад байгаа юу?



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Хятад удирдлагатай самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг уу?!

Саяхнаас “төр, хууль хоёр” нүүрсний хулгайг ил болгох, цаашлаад хариуцлага тооцох зарчим дээр нэгдсэн. Тэд үүнийг “Монголчуудын алдагдсан боломж” хэмээн томъёолов. Тэгээд ажиллаж эхэлсэн. Тэр хүрээнд олон ч баримт, мэдээлэл ил болж байна. Хулгайлагдсан мөнгөний дүн тэрбум тэрбум ам.доллараар яригдаж байна. Тоо нь ч улам нэмэгдсээр байна.

Уг нь нүүрсний хулгай яригдаад удаж байгаа юм. Бүгд л сонссон. Үүнд цөөхөн хүн оролцдог. Зохион байгуулагчид нь улс төрд нөлөө бүхий этгээдүүд байдаг. Тэд төрийн институци, албан тушаалын эрх мэдлийг ашиглаж, нүүрсний хулгай хийх боломжийг олж авдаг. Эрх мэдэлтэй байхдаа эхлүүлсэн хулгайгаа албан тушаалаа өгсөн ч үргэлжлүүлдэг байгаа юм.

Ийм улстөрчдийн нэр хийгээд үйлдлүүдийг түмнээс нуух аргагүй болжээ. Одоо гагцхүү хууль хяналтынхан улс төрийн дарамт, нөлөөлөлгүйгээр ажиллах нь чухал болоод байгаа юм. Тэгж чадвал нүүрсний хулгайн хэдэн тэрбум ам.доллар сэлтийг буцааж авах боломжтой. Хулгайлсан мөнгийг нь олж авбал нийтийн данс түнтийнэ. Тэгэхгүй ч энэ том хулгайн сүлжээний үйл ажиллагаа зогсож, ирээдүйд хулгайлагдах байсан мөнгө “сав”-ндаа үлдэнэ. Чухамдаа “төр, хууль” хоёрын хамтарсан энэ акц амжилттай хэрэгжвэл Монгол цэгцэрнэ, монголчууд хожно.

Тэгвэл нүүрснээс дутуугүй бас нэг “алдагдсан боломж” бий. Тэр нь хушны самар дагасан хятад удирдлагатай, монгол гүйцэтгэгч нартай сүлжээний хууль бус үйл ажиллагаа юм. Энэ сүлжээ нь Монголын эдийн засаг, экологийн аюулгүй байдалд халдсаар даруй 15 орчим жилийг үджээ. Харин одоо тэдний эдийн засаг, экологид учруулсан хохирол, түүнээс үүдсэн “алдагдсан боломж”-ийг эргэж нэхэх цаг нь болсон. Самар гэхээр л бүгдээрээ самар түүдэг иргэдээ зүхдэг. Тэднийг “...Хушин ойг сүйтгэлээ, хог новш тарилаа” гэдэг. Хамгийн сонин нь улс дамнасан самрын сүлжээг маш сайн мэдэж буй төрийг төлөөлөгчид хүртэл самарчдыг ингэж буруутгаж байгаа харагддаг. Гэтэл самарчид бол энэ сүлжээнд санамсаргүй “нэгдсэн” хүмүүс байдаг. Өөрөөр хэлбэл, асуудал нь самарчдад биш, тэднийг мөнгөөр удирддаг, хөдөлгөдөг хятад, монгол нийлсэн нөхдүүдийн үйл ажиллагаа юм.

Энэ сүлжээнд Монголын төрийн өндөр албан тушаал хашдаг нэр бүхий 2-3 хүн, агентлагийн удирдлагын түвшний мөн тооны албан тушаалтан, самар түүх, экспортлох, түүнд хяналт тавих үүрэг бүхий төрийн захиргааны шат шатны байгууллага, түүний алба хаагчид зэрэг субьектууд холбогддог нь тодорхой болоод байна.

Түүнчлэн самрын сүлжээг удирддаг хятад иргэд нүүрсний хулгайтай ч маш их холбоотой нь ил болж эхэллээ. Бас дэрэвгэр жиргэрүү, рапс зэргийг хил давуулдаг байна.  Эдгээр “толгойлогч” нар нь хилийн цаахна орших Эрээн хавиар нутагтай хятад иргэд байдаг. Тэд Монгол Улс руу жил бүрийн өвөл, хавраар маш их хэмжээний мөнгийг нууцаар оруулдаг. Ингээд хавар гурав, дөрөвдүгээр сард Монгол дахь “төлөөлөгч нар” буюу бидний нэрлэдгээр самрын ченжүүдэд хэдэн тэрбумаар нь тараана. Самрын ченжүүд гэдгийн ард нэр бүхий төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдийн нэр барьсан монгол иргэд байдаг. Тэдгээр “ченжүүд” дээр дурдсан Монголын төрийн өндөр албан тушаалтнууд, агентлагийн удирддаг нөхдүүд, мөн самар бэлтгэхээс экспортлох хүртэлх үйл ажиллагаанд төрийн нэрийн өмнөөс хяналт тавих үүрэгтэй алба хаагчдад “хувь” тараана. Түүнчлэн хятад удирдлагынхаа өгсөн мөнгөний өчүүхэн хэсгийг самар түүгчдэд түгээнэ. Самар түүгчид гэдэг маань манай нийгмийн янз бүрээр нэрлүүлдэг хэсгийнхэн байдаг.Харин Байгаль орчны сайдын самар түүхийг зөвшөөрсөн тушаал жил бүрийн намрын есдүгээр сарын 20-25-нд гардаг. Гэвч нэгэнт мөнгөө авсан, эсвэл амлуулсан түүгчид самрын болц гүйцээгүй байхад буюу наадмын дараахнаас ууланд гарчихна. Тэгээд түүхий самар унагахаар хушин ойг сүйдэлж гарна даа.

Сайд самар түүхийг зөвшөөрсний дараа нөгөөх сүлжээний гишүүд болох “ченжүүд” ил гарч, самраа цуглуулна. Зоорь, гарааш, тэр ч байтугай айлын хашаа гээд талбай томтой бүх газарт самраа хураана. Тэндээ яснаас нь салгана. Ингээд намар оройхноос эхлээд урд хөрш рүү ачиж эхэлнэ. Хамгийн гол нь хавар мөнгийг нь авсан Монголын төрийн өндөр албан тушаал хашдаг нэр бүхий 2-3 хүн, агентлагийн даргын түвшний мөн тооны албан тушаалтан, самар түүх, экспортлох, түүнд хяналт тавих үүрэг бүхий субьектууд самрын сүлжээнийхний экспортын үйл ажиллагаанд саад болохгүйгээр “бараа”-г нь хил давуулдаг.

Хушны самрын эргэн тойронд амьдрал дээр ийм үйл явдал өрнөдөг. МҮХАҮТ-ын самрын асуудал хариуцсан Монголын самрын кластер ч үүнийг нотолсон танилцуулгыг Монголбанканд илгээсэн байдаг.

Тэд 2021 онд Монголбанканд самрын бизнесийг “Ченж төвтэй загвар” хэмээн танилцуулжээ. Уг загвараар бол орон нутгийн иргэд самрыг түүнэ. Тэгээд орон нутгийнхаа самрын ченжид нийлүүлнэ. Нөгөөх нь самар боловсруулах буюу цөмөх үйлдвэрт өгнө. Тэндээс “зуучлагч”-аар дамжаад хятад иргэдэд очно. Хятад иргэд самрын идээгээ Хятад дахь үйлдвэрт аваачна. Тэндээс эцсийн хэрэглэгч болох Америк, Герман руу гардаг. Ийм сүлжээг “зурсан” байна.

Гэхдээ нэн тэргүүнд энэ хятад удирдлагатай хушны самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг байж болзошгүй байгааг онцгой анхаарах ёстой. Наад захын мэдээлэл гэхэд, энэ сүлжээг удирддаг хятад иргэд жилдээ дор хаяж 250 орчим тэрбум төгрөг хууль бусаар оруулж ирж, самар бэлтгэх үйл ажиллагаанд зарцуулдаг байгаа юм. Дээрээс нь татвар түрээс, авлига сэлтэд зарцуулагдах мөнгийг тооцвол энэ тоо улам нэмэгдэнэ. Гэсэн атлаа Монгол Улсад үйл ажиллагаа эрхлэх бүхий л стандартыг зөрчдөг. Бүх төрлийн татвар төлдөггүй. Хууль бусаар цуглуулж авсан самрын идээг экспортлохдоо ч гаалийн тарифыг “задгай мөнгө”-өөр төлсөөр ирсэн байгаа юм. Одоо ч ийм үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлж байна. Ер нь бол энэ бүхэн тодорхой баримтуудаар нотлогддог. Бид самрын сүлжээний ажилладаг дамжлагын аль хэсэгт ямар хууль бус үйл ажиллагаа өрнөдөг, эдийн засаг, экологид хэрхэн хохирол учруулдаг талаар бид дэлгэрүүлэн хүргэх болно.

Гол нь хушны самрын сүлжээний хууль бус үйлдлийн уршгаар Монгол Улс жил бүр хамгийн багадаа 500 сая ам.доллар олох боломжоо алдсаар байгаа юм.

Нэмж хэлэхэд, Монгол Улс ФАТФ-ын хар, саарал жагсаалтад орж гараад л явж байдаг. Ийм байдалд хүргэдэг гол шалтгаануудын нэг нь хууль бус мөнгөний эргэлт буюу мөнгө угаах гэмт хэрэг юм. Хоёрхон сарын өмнө дөө,ё “Гэмт хэрэг үйлдэж хууль бусаар олсон орлогынхоо эх үүсвэрийг нуун дарагдуулж, хэлбэр дүрсийг нь хувирган эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, бохир мөнгийг цэвэр буюу хууль ёсны орлого мэт харагдуулах оролдлого нь мөнгө угаах гэмт хэрэг юм. Гэмт этгээдүүд энэ үйл ажиллагаандаа санхүүгийн бус бизнес, мэргэжлийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийг ямар нэг байдлаар оролцуулж, тэдний тусламжтайгаар гэмт хэргээ үйлдэж байдаг. ФАТФ-ын Олон улсын хамтын ажиллагааны хяналтын 2019 онд Монгол Улсыг мөнгө угаах терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх стратегийн дутагдалтай орны жагсаалт буюу саарал жагсаалтад оруулсан. Гэсэн ч бид төрийн болон хувийн хэвшлийн 30 гаруй байгууллагын хамтын ажиллагаа, хүчин чармайлтын тусламжтайгаар 2020 онд энэ жагсаалтаас амжилттай гарч чадсан. Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улс ФАТФ-ын 40 зөвлөмжийн 39-ийг биелүүлснээр Ази номхон далайн бүсийн мөнгө угаахтай тэмцэх бүлгийн гишүүн орнуудаас хамгийн сайн үнэлгээтэй хоёр дахь улс болоод байна. Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны долдугаар сарын 5-ны өдрийн 265 тоот тогтоолоороо үндэсний хэмжээнд хэрэгжих Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх хөтөлбөрийг баталсан” гэж яриад зогсож байв. Гэтэл хамар дор нь хушны самрын хууль бус сүлжээ ажилласаар байна. Энэ даамжирвал ийм хэцүү цагт эрсдэл улам нэмэгдэнэ гэсэн үг. Маш ноцтой...

 Үргэлжлэл бий...

ӨДӨР ТУТМЫН СОНИНУУДЫН “ЭРЭН СУРВАЛЖЛАГЧ” НЭГДЭЛ

Эх сурвалж:

“Зууны мэдээ” сонин - 2022 ОНЫ АРВАННЭГДҮГЭЭР САРЫН 28. ДАВАА ГАРАГ. № 230 (6962)

"Өнөөдөр" сонин - 2022.11.28 ДАВАА № 234 (7536)

Өдрийн сонин - 2022.11.28 ДАВАА № 224 (7097)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Наадам
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Засгийн газар
  • •Үндэсний спорт
  • •Гадаад харилцаа
  • •Фото мэдээ
  • •Нийслэл
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Бөхийн төрлүүд
  • •Яам, Агентлаг
ХУРААХ
Испани Германтай тэнцэж, Япон...
Монголчууд найман сарын...

Хятад удирдлагатай самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг уу?!

Kuzmo 2022-11-28
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Хятад удирдлагатай самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг уу?!

Саяхнаас “төр, хууль хоёр” нүүрсний хулгайг ил болгох, цаашлаад хариуцлага тооцох зарчим дээр нэгдсэн. Тэд үүнийг “Монголчуудын алдагдсан боломж” хэмээн томъёолов. Тэгээд ажиллаж эхэлсэн. Тэр хүрээнд олон ч баримт, мэдээлэл ил болж байна. Хулгайлагдсан мөнгөний дүн тэрбум тэрбум ам.доллараар яригдаж байна. Тоо нь ч улам нэмэгдсээр байна.

Уг нь нүүрсний хулгай яригдаад удаж байгаа юм. Бүгд л сонссон. Үүнд цөөхөн хүн оролцдог. Зохион байгуулагчид нь улс төрд нөлөө бүхий этгээдүүд байдаг. Тэд төрийн институци, албан тушаалын эрх мэдлийг ашиглаж, нүүрсний хулгай хийх боломжийг олж авдаг. Эрх мэдэлтэй байхдаа эхлүүлсэн хулгайгаа албан тушаалаа өгсөн ч үргэлжлүүлдэг байгаа юм.

Ийм улстөрчдийн нэр хийгээд үйлдлүүдийг түмнээс нуух аргагүй болжээ. Одоо гагцхүү хууль хяналтынхан улс төрийн дарамт, нөлөөлөлгүйгээр ажиллах нь чухал болоод байгаа юм. Тэгж чадвал нүүрсний хулгайн хэдэн тэрбум ам.доллар сэлтийг буцааж авах боломжтой. Хулгайлсан мөнгийг нь олж авбал нийтийн данс түнтийнэ. Тэгэхгүй ч энэ том хулгайн сүлжээний үйл ажиллагаа зогсож, ирээдүйд хулгайлагдах байсан мөнгө “сав”-ндаа үлдэнэ. Чухамдаа “төр, хууль” хоёрын хамтарсан энэ акц амжилттай хэрэгжвэл Монгол цэгцэрнэ, монголчууд хожно.

Тэгвэл нүүрснээс дутуугүй бас нэг “алдагдсан боломж” бий. Тэр нь хушны самар дагасан хятад удирдлагатай, монгол гүйцэтгэгч нартай сүлжээний хууль бус үйл ажиллагаа юм. Энэ сүлжээ нь Монголын эдийн засаг, экологийн аюулгүй байдалд халдсаар даруй 15 орчим жилийг үджээ. Харин одоо тэдний эдийн засаг, экологид учруулсан хохирол, түүнээс үүдсэн “алдагдсан боломж”-ийг эргэж нэхэх цаг нь болсон. Самар гэхээр л бүгдээрээ самар түүдэг иргэдээ зүхдэг. Тэднийг “...Хушин ойг сүйтгэлээ, хог новш тарилаа” гэдэг. Хамгийн сонин нь улс дамнасан самрын сүлжээг маш сайн мэдэж буй төрийг төлөөлөгчид хүртэл самарчдыг ингэж буруутгаж байгаа харагддаг. Гэтэл самарчид бол энэ сүлжээнд санамсаргүй “нэгдсэн” хүмүүс байдаг. Өөрөөр хэлбэл, асуудал нь самарчдад биш, тэднийг мөнгөөр удирддаг, хөдөлгөдөг хятад, монгол нийлсэн нөхдүүдийн үйл ажиллагаа юм.

Энэ сүлжээнд Монголын төрийн өндөр албан тушаал хашдаг нэр бүхий 2-3 хүн, агентлагийн удирдлагын түвшний мөн тооны албан тушаалтан, самар түүх, экспортлох, түүнд хяналт тавих үүрэг бүхий төрийн захиргааны шат шатны байгууллага, түүний алба хаагчид зэрэг субьектууд холбогддог нь тодорхой болоод байна.

Түүнчлэн самрын сүлжээг удирддаг хятад иргэд нүүрсний хулгайтай ч маш их холбоотой нь ил болж эхэллээ. Бас дэрэвгэр жиргэрүү, рапс зэргийг хил давуулдаг байна.  Эдгээр “толгойлогч” нар нь хилийн цаахна орших Эрээн хавиар нутагтай хятад иргэд байдаг. Тэд Монгол Улс руу жил бүрийн өвөл, хавраар маш их хэмжээний мөнгийг нууцаар оруулдаг. Ингээд хавар гурав, дөрөвдүгээр сард Монгол дахь “төлөөлөгч нар” буюу бидний нэрлэдгээр самрын ченжүүдэд хэдэн тэрбумаар нь тараана. Самрын ченжүүд гэдгийн ард нэр бүхий төрийн бус байгууллага, аж ахуйн нэгжүүдийн нэр барьсан монгол иргэд байдаг. Тэдгээр “ченжүүд” дээр дурдсан Монголын төрийн өндөр албан тушаалтнууд, агентлагийн удирддаг нөхдүүд, мөн самар бэлтгэхээс экспортлох хүртэлх үйл ажиллагаанд төрийн нэрийн өмнөөс хяналт тавих үүрэгтэй алба хаагчдад “хувь” тараана. Түүнчлэн хятад удирдлагынхаа өгсөн мөнгөний өчүүхэн хэсгийг самар түүгчдэд түгээнэ. Самар түүгчид гэдэг маань манай нийгмийн янз бүрээр нэрлүүлдэг хэсгийнхэн байдаг.Харин Байгаль орчны сайдын самар түүхийг зөвшөөрсөн тушаал жил бүрийн намрын есдүгээр сарын 20-25-нд гардаг. Гэвч нэгэнт мөнгөө авсан, эсвэл амлуулсан түүгчид самрын болц гүйцээгүй байхад буюу наадмын дараахнаас ууланд гарчихна. Тэгээд түүхий самар унагахаар хушин ойг сүйдэлж гарна даа.

Сайд самар түүхийг зөвшөөрсний дараа нөгөөх сүлжээний гишүүд болох “ченжүүд” ил гарч, самраа цуглуулна. Зоорь, гарааш, тэр ч байтугай айлын хашаа гээд талбай томтой бүх газарт самраа хураана. Тэндээ яснаас нь салгана. Ингээд намар оройхноос эхлээд урд хөрш рүү ачиж эхэлнэ. Хамгийн гол нь хавар мөнгийг нь авсан Монголын төрийн өндөр албан тушаал хашдаг нэр бүхий 2-3 хүн, агентлагийн даргын түвшний мөн тооны албан тушаалтан, самар түүх, экспортлох, түүнд хяналт тавих үүрэг бүхий субьектууд самрын сүлжээнийхний экспортын үйл ажиллагаанд саад болохгүйгээр “бараа”-г нь хил давуулдаг.

Хушны самрын эргэн тойронд амьдрал дээр ийм үйл явдал өрнөдөг. МҮХАҮТ-ын самрын асуудал хариуцсан Монголын самрын кластер ч үүнийг нотолсон танилцуулгыг Монголбанканд илгээсэн байдаг.

Тэд 2021 онд Монголбанканд самрын бизнесийг “Ченж төвтэй загвар” хэмээн танилцуулжээ. Уг загвараар бол орон нутгийн иргэд самрыг түүнэ. Тэгээд орон нутгийнхаа самрын ченжид нийлүүлнэ. Нөгөөх нь самар боловсруулах буюу цөмөх үйлдвэрт өгнө. Тэндээс “зуучлагч”-аар дамжаад хятад иргэдэд очно. Хятад иргэд самрын идээгээ Хятад дахь үйлдвэрт аваачна. Тэндээс эцсийн хэрэглэгч болох Америк, Герман руу гардаг. Ийм сүлжээг “зурсан” байна.

Гэхдээ нэн тэргүүнд энэ хятад удирдлагатай хушны самрын сүлжээ Монголд мөнгө угаадаг байж болзошгүй байгааг онцгой анхаарах ёстой. Наад захын мэдээлэл гэхэд, энэ сүлжээг удирддаг хятад иргэд жилдээ дор хаяж 250 орчим тэрбум төгрөг хууль бусаар оруулж ирж, самар бэлтгэх үйл ажиллагаанд зарцуулдаг байгаа юм. Дээрээс нь татвар түрээс, авлига сэлтэд зарцуулагдах мөнгийг тооцвол энэ тоо улам нэмэгдэнэ. Гэсэн атлаа Монгол Улсад үйл ажиллагаа эрхлэх бүхий л стандартыг зөрчдөг. Бүх төрлийн татвар төлдөггүй. Хууль бусаар цуглуулж авсан самрын идээг экспортлохдоо ч гаалийн тарифыг “задгай мөнгө”-өөр төлсөөр ирсэн байгаа юм. Одоо ч ийм үйл ажиллагаагаа үргэлжлүүлж байна. Ер нь бол энэ бүхэн тодорхой баримтуудаар нотлогддог. Бид самрын сүлжээний ажилладаг дамжлагын аль хэсэгт ямар хууль бус үйл ажиллагаа өрнөдөг, эдийн засаг, экологид хэрхэн хохирол учруулдаг талаар бид дэлгэрүүлэн хүргэх болно.

Гол нь хушны самрын сүлжээний хууль бус үйлдлийн уршгаар Монгол Улс жил бүр хамгийн багадаа 500 сая ам.доллар олох боломжоо алдсаар байгаа юм.

Нэмж хэлэхэд, Монгол Улс ФАТФ-ын хар, саарал жагсаалтад орж гараад л явж байдаг. Ийм байдалд хүргэдэг гол шалтгаануудын нэг нь хууль бус мөнгөний эргэлт буюу мөнгө угаах гэмт хэрэг юм. Хоёрхон сарын өмнө дөө,ё “Гэмт хэрэг үйлдэж хууль бусаар олсон орлогынхоо эх үүсвэрийг нуун дарагдуулж, хэлбэр дүрсийг нь хувирган эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, бохир мөнгийг цэвэр буюу хууль ёсны орлого мэт харагдуулах оролдлого нь мөнгө угаах гэмт хэрэг юм. Гэмт этгээдүүд энэ үйл ажиллагаандаа санхүүгийн бус бизнес, мэргэжлийн үйлчилгээ үзүүлэгчдийг ямар нэг байдлаар оролцуулж, тэдний тусламжтайгаар гэмт хэргээ үйлдэж байдаг. ФАТФ-ын Олон улсын хамтын ажиллагааны хяналтын 2019 онд Монгол Улсыг мөнгө угаах терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх стратегийн дутагдалтай орны жагсаалт буюу саарал жагсаалтад оруулсан. Гэсэн ч бид төрийн болон хувийн хэвшлийн 30 гаруй байгууллагын хамтын ажиллагаа, хүчин чармайлтын тусламжтайгаар 2020 онд энэ жагсаалтаас амжилттай гарч чадсан. Өнөөдрийн байдлаар Монгол Улс ФАТФ-ын 40 зөвлөмжийн 39-ийг биелүүлснээр Ази номхон далайн бүсийн мөнгө угаахтай тэмцэх бүлгийн гишүүн орнуудаас хамгийн сайн үнэлгээтэй хоёр дахь улс болоод байна. Монгол Улсын Засгийн газраас 2022 оны долдугаар сарын 5-ны өдрийн 265 тоот тогтоолоороо үндэсний хэмжээнд хэрэгжих Мөнгө угаах, терроризмыг санхүүжүүлэхтэй тэмцэх хөтөлбөрийг баталсан” гэж яриад зогсож байв. Гэтэл хамар дор нь хушны самрын хууль бус сүлжээ ажилласаар байна. Энэ даамжирвал ийм хэцүү цагт эрсдэл улам нэмэгдэнэ гэсэн үг. Маш ноцтой...

 Үргэлжлэл бий...

ӨДӨР ТУТМЫН СОНИНУУДЫН “ЭРЭН СУРВАЛЖЛАГЧ” НЭГДЭЛ

Эх сурвалж:

“Зууны мэдээ” сонин - 2022 ОНЫ АРВАННЭГДҮГЭЭР САРЫН 28. ДАВАА ГАРАГ. № 230 (6962)

"Өнөөдөр" сонин - 2022.11.28 ДАВАА № 234 (7536)

Өдрийн сонин - 2022.11.28 ДАВАА № 224 (7097)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Нийтлэл  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
“Улс төрийн намнаа” хийгээд байсан 7.3 их наядын учир нь олдов
Ухаахудагийн тогтоолын төсөл УИХ дээр “унтчихав” уу?!
Хүчирхийлэгчдийг чангалах хууль санаачлаад яаралтай горимоор хэлэлцээч
Том төслүүдээ бид зогсоогоод байна уу, тэд зугтаад байгаа юу?
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
2 цагийн өмнө өмнө

Бөхийн өргөөний уулзвараас Натур хүртэлх замын хөдөлгөөнийг нээлээ

3 цагийн өмнө өмнө

Бөхийн өргөөнөөс Зүүн дөрвөн замын уулзвар хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ

3 цагийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Киргиз Улсад төрийн айлчлал хийнэ

3 цагийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсад төрийн айлчлал хийнэ

3 цагийн өмнө өмнө

Монгол Улсын эмэгтэй шигшээ баг хасагдах шатанд Казакстаны багтай тоглоно

3 цагийн өмнө өмнө

Үс засуулвал эд эдлэл идээ ундаа олдоно

3 цагийн өмнө өмнө

Бага зэргийн бороо орно

19 цагийн өмнө өмнө

Энэ онд нийслэлийн хэмжээнд 36 байршилд авто замыг засаж, шинэчилнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

"Aqua garden" орон сууцны төсөл авто зам сэтэлж ухан барилгынхаа цахилгааныг татаж байсан зөрчлийг арилгууллаа

1 өдрийн өмнө өмнө

"Тарагны дараа зарим хүүхдүүдийн гэдэс өвдсөн, дотор муухайрсан зэрэг шинж тэмдэгтэй хүүхдүүд үзүүлсэн"

1 өдрийн өмнө өмнө

Энэ сарын 20-ноос халуун ус хязгаарлах байршил

1 өдрийн өмнө өмнө

Баяр, амралтын өдрүүдэд гол, нуурын усанд зургаа нь хүүхэд амь насаа алдсан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Үс засуулвал идээ ундаа элбэг олдоно

1 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 29-31 хэм дулаан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Эмэгтэй шигшээ Күүкийн арлуудын багийг хожиж, хэсгээсээ хоёрдугаар байраар гарлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

100 айлын уулзвараас Дарь-Эхийн уулзвар хүртэлх замын урд эгнээг хааж, шинэчилнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Гашуунсухайт–Ганцмод боомтын хил дамнасан төмөр замын бүтээн байгуулалт үргэлжилж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Наадмын өдрүүдэд наршилтаас сэргийлээрэй

1 өдрийн өмнө өмнө

Г.Занданшатар: Эрчим хүчний салбар өртөг зардлаа бууруулж, үр ашгаа нэмэгдүүлсний дараа үнэ тарифын асуудлыг ярих ёстой

2 өдрийн өмнө өмнө

Эмэгтэй шигшээ баг хэсгийн сүүлийн тоглолтоо Күүкийн арлуудын багтай хийнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Өнөөдрөөс дараах замыг хоёр хоног хааж шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Энэ онд хот, нийтийн аж ахуйн салбарт 301 тусгай зориулалтын машин механизмаар парк шинэчлэлт хийнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Ч.Ундрам: Миний зүгээс энэхүү ажилд нэмэлт санал, өөрчлөлт оруулаагүй

2 өдрийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй улаан нохой өдөр

2 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 28-30 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Монгол Улсын эмэгтэй шигшээ баг Ираны багт хожигдлоо

2025-07-15 өмнө

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар тусгай олимпыг бүх талаар дэмжихээ илэрхийллээ

2025-07-15 өмнө

Уяачдын наадмын үеэр Үндэсний их баяр наадмын түрүү, үзүүр болон шөвгөрсөн бөхчүүдэд бай шагналыг нь гардууллаа

2025-07-15 өмнө

128 бөхийн сорьцыг Германд шинжлүүлнэ

2025-07-15 өмнө

Сагсан бөмбөгийн эмэгтэй баг хоёр дахь тоглолтоо Ираны багтай хийнэ

САНАЛ БОЛГОХ
2025-07-11 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 27-29 хэм дулаан байна

2025-07-11 өмнө

Хоёр хар мэнгэтэй цагаагчин могой өдөр

2025-07-12 өмнө

Ж.Энхжаргалан: Иргэд нь наадам харах биш дарга харах гэж ирдэг болоод удаж байна

2025-07-12 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 30-32 хэм дулаан байна

2025-07-11 өмнө

Шилдэг бүтээлүүдэд Төрийн шагнал хүртээлээ

2025-07-11 өмнө

Төрийн 9 хөлт Их цагаан тугийг цэнгүүллээ

2025-07-11 өмнө

Жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд цэцэг өргөж, Их эзэн Чингис хааны хөшөөнд хүндэтгэл үзүүллээ

2025-07-11 өмнө

Төрийн далбааны өдөрт зориулсан Цэргийн хүндэтгэлийн ёслол боллоо

2025-07-14 өмнө

Тэмээтэй хөшөөний уулзварыг хааж шинэчилнэ

2025-07-14 өмнө

Бөхийн өргөөний уулзвараас Натурын зам хүртэлх хааж, шинэчилнэ

2025-07-14 өмнө

“Багахангай-Хөшигийн хөндий” чиглэлийн салбар төмөр зам барих ажлын явцтай танилцлаа

2025-07-14 өмнө

Япон Улсын Цог Жавхлант Эзэн Хаан Нарүхито, Эрхэм дээд Хатан Масако нарын төрийн айлчлал өндөрлөлөө

2025-07-14 өмнө

Бага зэргийн бороо орно

2025-07-12 өмнө

У.Хүрэлсүх: Хархорум хотын бүтээн байгуулалтыг албан ёсоор эхлүүллээ

2025-07-14 өмнө

Үс засуулвал сайн нөхөртэй нөхөрлөнө

2025-07-15 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 27-29 хэм дулаан байна

2025-07-15 өмнө

Долоон улаан мэнгэтэй хөхөгчин тахиа өдөр

2025-07-14 өмнө

Н.Нандинхүслэн 19 оноог авч эхний хожлоо байгууллаа

2025-07-15 өмнө

Туул, Тэрэлж, Хэрлэн гол дагуу хөдөлгөөнт болон завьт эргүүл ажиллаж байна

2025-07-15 өмнө

Сагсан бөмбөгийн эмэгтэй баг хоёр дахь тоглолтоо Ираны багтай хийнэ

2025-07-15 өмнө

Уяачдын наадмын үеэр Үндэсний их баяр наадмын түрүү, үзүүр болон шөвгөрсөн бөхчүүдэд бай шагналыг нь гардууллаа

2025-07-14 өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч хурдан морины унаач хүүхдүүдэд баяр хүргэж бэлэг гардуулав

2025-07-15 өмнө

Ерөнхий сайд Г.Занданшатар тусгай олимпыг бүх талаар дэмжихээ илэрхийллээ

2025-07-14 өмнө

Улсын баяр наадмын Үндэсний бөхийн барилдаанд Улсын начин Энхтүвшингийн Батмагнай түрүүллээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Монгол Улсын эмэгтэй шигшээ баг Ираны багт хожигдлоо

2025-07-15 өмнө

128 бөхийн сорьцыг Германд шинжлүүлнэ

2025-07-14 өмнө

Монгол Улсын начин, харцага цолны болзол хангасан бөхчүүдэд цол олголоо

2 өдрийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй улаан нохой өдөр

2 өдрийн өмнө өмнө

Ч.Ундрам: Миний зүгээс энэхүү ажилд нэмэлт санал, өөрчлөлт оруулаагүй

2 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 28-30 хэм дулаан байна

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.