• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Ц.Ариунжаргал: Экспорт нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх валютын урсгал өснө

Манай улсын экспортод гаргаж байгаа боловсруулсан катодын зэсийн 83 хувийг “Ачит-Ихт” компани дангаараа эзэлдэг. Тиймээс боловсруулах үйлдвэрт тулгамдаж байгаа асуудал, түүнийг шийдвэрлэх ямар гарц байгаа талаар“Ачит-Ихт” компанийн Захиргаа, хүний нөөцийн албаны дарга Ц.Ариунжаргалтай ярилцлаа.

-Хувийн хэвшлийн “Ачит Ихт” компани Монголоос анх удаа Лондон хотын металлын биржийн гишүүн болсон.Тус биржийн гишүүнээр элсэх шаардлага өндөр байдаг уу?

-Манай компани үйлдвэрлэлийн чиглэлээр, бүр тодруулбал катодын зэс үйлдвэрлэдэг.  Катодын зэсийн үйлдвэр ашиглалтад ороод ес дэх  жилдээ ажиллаж байна. Энэ хугацаанд эрдэс баялгийг сорчлохгүй ашиглах зарчмыг баримтлан ажиллаж ирлээ.

Боловсруулалтаас эцсийн бүтээгдэхүүнд шилжих, ингэхдээ дэлхийн жишигт хүрсэн үйл ажиллагаа эрхлэх алсын хараатай ажиллаж байна. Алсын хараа, эрхэм зорилгын хүрээнд өндөр ур чадвартай, мэргэжлийн инженер, ажилтнуудаас бүрдсэн бүтээлч хамт олон үйлдвэрийн хэвийн үйл ажиллагааг тасралтгүй хангаж ажилладаг. Лондон хотын металлын биржид одоогоор Монгол Улсаас ганцхан манай “Ачит Ихт” компани гишүүнээр элсээд байна. Дэлхийн эрдэс баялгийн зах зээлийн хамгийн том бирж болох энэ байгууллага нь гишүүнээр элсүүлэхдээ манай компанийг гурван жил судалсан. Мөн олон өндөр шалгуур давж, тус биржийн гишүүн боллоо. Энэ нь манай үйл ажиллагаа, засаглал, ил тод байдал, үйлдвэрлэл, бүтээгдэхүүний чанар олон улсын түвшинд хүрснийг илэрхийлж байгаа юм.

-Монгол Улсад Уул уурхайн салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн хүрээнд тус салбарынхан таван өдөр хуралдсан. Ямар үр дүн гарсан бэ. Тэр дундаа “Ачит Ихт” компанийн хувьд хэр ач холбогдолтой хурал болов?

-Уул уурхайн салбарынхан цуглаж нэгэн зууны ажлаа дүгнэж, амжилт бүтээлээ хуваалцахаас гадна тулгарч буй бэрхшээл болон тэдгээрийг хэрхэн давах тухай яриа, хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Манай компанийн хувьд Монгол Улсад үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрөл авсан анхны байгууллага учраас цаашид боловсруулах салбарт манлайлан  түүчээлэх зорилготой. Ийм зорилгын хүрээнд “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол практикийн эрдэм шинжилгээний хурлыг УУХҮЯ-тай хамтран зохион байгуулж, туршлага хуваалцсан. Мөн Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар, хууль, эрх зүй, хөрөнгө оруулалтын орчны тогтвортой байдлын талаар илтгэл хэлэлцүүлснээс гадна бодлого боловсруулагч, салбарын зохицуулагч байгууллагуудтай хамтран олон чухал сэдэв хөндсөн хэлэлцүүлэг зохион байгууллаа. Түүнчлэн боловсруулах салбарт олж авсан туршлагаа бусадтайгаа хуваалцсан нь бидний хувьд ч цаашдын хөгжилд хөг нэмсэн ажил  байлаа.

-Манай улсын экспортод гаргаж буй түүхий эдийн 1.1 хувийг боловсруулсан бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Боловсруулах салбар төдийлөн сайн хөгжөөгүйг үүнээс харж болохоор байна. Энэ салбарт ажиллаж байгаа хүний хувьд боловсруулах салбарын өнөөгийн дүр зургийг хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Энэ салбарт асар их нөөц, боломж бий. Бодлогын хувьд тогтвортой, хөрөнгө оруулалтын таатай орчныг бүрдүүлэх бас татварын бодитой дэмжлэг шаардлагатай санагддаг. Өнгөрсөн жилүүдэд АНУ-Хятадын худалдааны дайн, COVID-19 цар тахал, Орос-Украины хурцадмал асуудал гээд олон улсын нөхцөл байдал урьдчилан таамаглах боломжгүй болж байна. Ийм үед монголчууд дотроо эвтэй байж энэ чухал салбараа улам хөгжүүлээсэй гэж боддог.

-Экспортод гаргаж байгаа боловсруулсан катодын зэсийн бүтээгдэхүүний 83 хувийг “Ачит-Ихт” компани дангаараа эзэлж байна. Тиймээс боловсруулах салбарын үлгэр жишээ гэж танай компанийг ярьдаг. Түүхий эдээ боловсруулж гаргах арга барил болон давуу талын талаар манай уншигчдад мэдээлэл өгөхгүй юу?

-Боловсруулсан гэдэг нь Монголдоо нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэсэн гэдэг баталгаа болж байна. Өмнө нь хилийн чанадад боловсруулдаг байсан бол өнөөдөр дотооддоо, эх орондоо боловсруулснаар олон зуун ажлын байрыг шууд ба шууд бусаар бий болгож байна. Мөн татвар, төлбөр нь улсдаа шингэж байна. Мэдлэг, инновац, нөү-хау нь Монголд нутагшиж өөрийн гэсэн өвөрмөц онцлогтойоор бие даан хөгжиж байна. Гидрометаллургийн аргаар боловсруулсан зэс нь эрчим хүчинд хэмнэлттэй учраас “ногоон зэс” гэж нэрлэдэг. Анх үйлдвэрийг ашиглалтад оруулах, тохируулга, зүгшрүүлгийг хийхэд гадны өндөр ур чадвар, мэдлэгтэй мэргэжилтэн, шинжээчдийг ажиллуулж, өөрсдийн ажилтнаа сургаж, дадлагажуулж авснаар өнөөдөр үйлдвэрийг 100 хувь монгол инженер, ажилчид амжилттай ажиллуулж байна.

-Олборлолтоос боловсруулалтад шилжинэ гэж Засгийн газар зарласан. Ер нь боловсруулах үйлдвэрийг цогцоор нь  хөгжүүлэхийн тулд юун дээр анхаарах ёстой вэ?

-Төр, засгийн зүгээс “олборлолтоос боловсруулалтад” шилжих бодлого, шийдвэр нь цаг үеэ олсон, зайлшгүй шаардлагатай алхам гэж бодож, дэмжиж байна. Энэ бодлого амьдрал дээр биеллээ олоход цахилгаан эрчим хүчний найдвартай, тасралтгүй хангамж үнэхээр чухал. Үүнээс гадна хууль эрх зүйн орчин энгийн, ойлгомжтой,тогтвортой байх нь нэн тэргүүний зорилт гэж бодож байна. Мөн гаргасан хууль тогтоомжоо хууль тогтоогчдоосоо эхлээд бүх шатанд мөрддөг, хэрэгжүүлдэг байвал сайн.

-Уул уурхайн компаниуд бүтээг­дэхүүнээ боловсруулж зах зээлд гаргахад саад болж байгаа хүчин зүйлсийг хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Манай улсад татварын ачаалал харьцангуй өндөр байна. НӨАТ, АМНАТ зэргийг давхардуулж өгдөг байдлыг өөрчилбөл олон үйлдвэр ашиглалтад орох боломжтой. Төгрөгийн ханш хэлбэлздэг, тогтворгүй байгаа нь том бэрхшээл болдог. Роялтитай холбоотой асуудал байдаг. Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч эрдэс баялаг ашигласныхаа төлөө эзэнд нь буюу төрд төлдөг татварыг “royalty” гэдэг. Энэ нь дэлхий нийтийн жишиг. Гэтэл 2019 оноос хойш АМНАТ-ыг олборлосон, боловсруулсан дараагийн хоёр дахь, гурав дахь компаниуд нь давхар төлөх эрсдэл үүссэн. Ийм тохиолдолд  Монгол Улсад боловсруулах салбарын тухай бодож төсөөлөхөд хэцүү байна. Мөн боловсруулах салбарын том төслүүдийг хэрэгжүүлэхийн тулд төр, хувийн хэвшил хамтарч ажиллах хэрэгтэй. Боловсруулах үйлдвэрүүдийн зарим нь химийн бодис, тодорхой түүхий эд болон тоног төхөөрөмжөө гаднаас импортолдог. Ханшны алдагдал, тээврийн өртөг үнэхээр өндөр. Ийм нөхцөлд үндсэн хөрөнгө худалдан авсан НӨАТ-ыг нь буцаан олгож дэмжлэг үзүүлмээр байгаа юм. Эсвэл импортын татвар төлөлтийг хойшлуулах ч юм уу, хөнгөлөх ч юм уу, ямар нэг байдлаар дэмжихгүй бол Монголын компаниуд хямд өртөг зардал, санхүүжилтийн эх үүсвэртэй гадаадын үйлдвэрүүдтэй өрсөлдөхөд тун хүнд байна.

-“Ачит-Ихт” компани  “Олборлолтоос боловсруулалтад, боловсруулалтаас бүтээгдэхүүнд” уриагаар юу илэрхийлэхийг зорьж байна вэ. Уриагаа хэрэгжүүлэхэд төрийн зүгээс ямар дэмжлэг хэрэгтэй байдаг вэ?

-Бид зөвхөн катодын зэс үйлдвэрлээд зогсохгүй, цар хүрээгээ өргөтгөн дараагийн шатны үйлдвэр болох нунтаг төмөрлөгийн үйлдвэр ашиглалтад ороход дэмжин ажиллаж, бусад төмөрлөгөөс нунтаг гаргах, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх үйлдвэр ажиллаад эхэлсэн. Бидэнд хангалттай туршлага, нөү- хау шингэсэн мэдлэг, чадварлаг хүний нөөцийн баг байна. Төр үйл ажиллагааны чиглэлээр олгодог тодорхой зөвшөөрөл, төлөвлөгөө батлах, тайлан хүлээж авах зэрэг ажлуудыг давхардалгүй түргэн шуурхай зохицуулж өгч эрсдэлийг бууруулдаг болоосой гэж хүсдэг.

-Боловсруулах салбарыг хөгжүүлэхэд танай компани ямар санал санаачилга дэвшүүлж байгаа вэ. Мөн та бүхэнд тулгарч байгаа бэрхшээл, сорилт гэвэл юу байна?

- Зэс нунтгийн үйлдвэрлэлийг дэмжиж байгаа. Гэвч гэрээгээр ашиглаж байгаа нөөц  шавхагдан дуусаж байгаа тул нөөцийг өсгөх тал дээр дэмжлэг хэрэгтэй байна. Бид салбарын хөгжлийнхөө төлөө төр ба бусад үйлдвэртэй хамтран ажиллахад бэлэн байгаа.

-Боловсруулах үйлдвэрүүдээ төрөөс дэмжсэнээр ямар эерэг өөрчлөлтүүдийг Монгол Улсад бий болгох вэ?

-Экспортын үйлдвэр нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх орлого буюу валютын урсгал нэмэгдэнэ. Үүнээс гадна техник технологийн асар их мэдлэг туршлага хуримтлагдана. Манай улсын эдийн засгийн өрсөлдөх чадвар эрс сайжирч, нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүн гарна гэсэн үг. Үүнийг дагаад гинжин үндэсний үйлдвэрлэлүүд бий болж экспортын нэр, төрөл зүйл олширч, түүхий эдийн үнийн савлагаа,  циклийн нөлөөлөлд бага автаж зах зээл өргөжинө. Түүхийгээр нь гаргаж байсан эрдэс баялаг дотоодоо үйлдвэрийн түүхий эд болсноор эцсийн бүтээгдэхүүн болж зах зээлд нийлүүлэгдэх боломжтой болно. Ингэснээр хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байр шууд болон шууд бусаар нэмэгдэнэ. Мөн нөү-хау нутагшуулснаар хүний нөөцийн ур чадвар өндөр хөгжинө. Уул уурхайн салбарт ажилладаг хүн өөр салбарт шилжин ажиллахад төвөгтэй байдаг бол судалгаанаас харахад боловсруулах үйлдвэрт ажилладаг ажилтны хувьд бусад салбарт шилжиж ажиллах чадвартай, мэдлэгтэй болдог.

-”Ачит-Ихт” бол үүсмэл орд ашигладаг том төлөөлөл. Үүсмэл ордыг ашиглах тусгай зөвшөөрлийн хугацааг ТЭЗҮ-ийн хугацаатай уялдуулан олгодог эрх зүйн орчин бий болгох шаардлагатай талаар “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол, практикийн хуралдаан дээр оролцогчид ярьсан. Энэ мэт үүсмэл ордын салбарт ямар шинэчлэл, өөрчлөлт хэрэгтэй вэ?

-Энэ төрлийн үйлдвэрүүдийн хувьд судалгаа, хөгжүүлэлт, бүтээн байгуулалт, үйлдвэрлэл, хаалт гээд мөчлөг нь урт байдаг. Уул уурхай нь эрсдэлтэй салбар учир хөрөнгө оруулагчид их болгоомжтой ханддаг. Иймд хөрөнгө оруулалтыг дэмжихийн тулд тусгай зөвшөөрөл нь өөрөө баталгаатай, найдвартай, урт хугацаатай байх нь зүйтэй гэж үздэг.

-Танай компанийн удирдлага болоод ажилтнуудын ихэнх нь эмэгтэйчүүд гэж сонссон.Эмэгтэйчүүдийн ажиллах арга барилын давуу талыг та хүний нөөцийн хувьд хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Удирдлагын түвшинд эмэгтэйчүүд олонтой. Ер нь бүх шатанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог тэнцвэртэй хангахад анхаардаг. Эмэгтэй хүмүүс ажилдаа илүү хариуцлагатай, нямбай ханддаг. Мөн ажлын байрны эмх цэгц, аюулгүй байдлыг хангахад түлхүү анхаардаг санагдсан. Нөгөө талаас олон улсад удирдлагын түвшинд хүйсийн тэнцвэрийг зөв хангаж чадвал эрсдэл бага, үр дүнтэй гэсэн судалгаа байдаг нь эмэгтэйчүүд нийгмийн асар том хөдөлгөгч хүч болсны илрэл болж байна.Манай хамт олон их найрсаг, бүтээлч, аливаад сэтгэлээсээ ханддаг. Тэр ч утгаараа компанийн үнэт зүйл нь манай ажилтнууд байдаг бөгөөд бид хамтдаа суралцаж, хамтдаа өсөж, хөгжих бодлого барин ажилладаг.

-Тантай уулзсаных нэг зүйл тодруулъя. УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг Эрдэнэтийн овоолгыг төрд авах тухай тогтоолын төсөл өргөн барьсан. Зарим гишүүд энэ тогтоолыг зөвхөн танайд зориулж санаачилсан гэх хардлагыг илэрхийлж байсан. Эрдэнэтийн 34 хувийг өгөхгүй байгаа гэсэн утгатай зүйл ярьсан. Энэ ямар учиртай вэ?

-Энэ  нь Монгол Улсын Ашигт малтмалын тухай хуулиар зохицуулсан үүсмэл ордын эрх зүйн харилцааг Улсын Их Хурлын гишүүн “Тогтоол” санаачлаад хуулийг өөрчлөх гээд  байна уу гэж харж байна. Мөн дөнгөж хөгжих гэж буй боловсруулах үйлдвэрийн салбарыг  хөл дээр нь босгохгүй унагах үйлдэл болчих вий гэж санаа зовж байна. Үүгээрээ маш олон хүний ажлын байр, амьдралын баталгааг хөндөж, үйлдвэрлэгч, хөрөнгө оруулалтыг үргээсэн Монгол улсын боловсруулах үйлдвэрийн салбарт сөрөг нөлөө үзүүлэх аюултай.

Энэ тогтоол нь Монгол Улсын Засгийн газраас дэвшүүлсэн “Алсын хараа 2050” болон тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлалтай нийцэхгүй  харагдаад байна.  Мөн Монгол Улсын Үндсэн хуульд хувийн өмчийг ялгаварлан гадуурхахгүй гэсэн заалт бий. Асар их эрсдэл гаргасан төслүүдийг сонгууль угтсан улс төржилтийн уршгаар унагаад байвал Монгол Улс маань л хөгжихгүй, хохирох байх даа. Хүндэлж явдаг УИХ-ын гишүүн маань чуулганы танхимд дэндүү худал мэдээлэл өгч, бусдыг гүтгэж суугааг харахад маш харамсалтай санагдсан.

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу
Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал
Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын 2-р блок ашиглалтад орсноор эрчим хүчний хязгаарлалт хийхгүй
Монголын Ипотекийн Корпораци болон Японы орон сууц санхүүжилтийн агентлаг техникийн туслалцааны хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Ц.Ариунжаргал: Экспорт нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх валютын урсгал өснө

Манай улсын экспортод гаргаж байгаа боловсруулсан катодын зэсийн 83 хувийг “Ачит-Ихт” компани дангаараа эзэлдэг. Тиймээс боловсруулах үйлдвэрт тулгамдаж байгаа асуудал, түүнийг шийдвэрлэх ямар гарц байгаа талаар“Ачит-Ихт” компанийн Захиргаа, хүний нөөцийн албаны дарга Ц.Ариунжаргалтай ярилцлаа.

-Хувийн хэвшлийн “Ачит Ихт” компани Монголоос анх удаа Лондон хотын металлын биржийн гишүүн болсон.Тус биржийн гишүүнээр элсэх шаардлага өндөр байдаг уу?

-Манай компани үйлдвэрлэлийн чиглэлээр, бүр тодруулбал катодын зэс үйлдвэрлэдэг.  Катодын зэсийн үйлдвэр ашиглалтад ороод ес дэх  жилдээ ажиллаж байна. Энэ хугацаанд эрдэс баялгийг сорчлохгүй ашиглах зарчмыг баримтлан ажиллаж ирлээ.

Боловсруулалтаас эцсийн бүтээгдэхүүнд шилжих, ингэхдээ дэлхийн жишигт хүрсэн үйл ажиллагаа эрхлэх алсын хараатай ажиллаж байна. Алсын хараа, эрхэм зорилгын хүрээнд өндөр ур чадвартай, мэргэжлийн инженер, ажилтнуудаас бүрдсэн бүтээлч хамт олон үйлдвэрийн хэвийн үйл ажиллагааг тасралтгүй хангаж ажилладаг. Лондон хотын металлын биржид одоогоор Монгол Улсаас ганцхан манай “Ачит Ихт” компани гишүүнээр элсээд байна. Дэлхийн эрдэс баялгийн зах зээлийн хамгийн том бирж болох энэ байгууллага нь гишүүнээр элсүүлэхдээ манай компанийг гурван жил судалсан. Мөн олон өндөр шалгуур давж, тус биржийн гишүүн боллоо. Энэ нь манай үйл ажиллагаа, засаглал, ил тод байдал, үйлдвэрлэл, бүтээгдэхүүний чанар олон улсын түвшинд хүрснийг илэрхийлж байгаа юм.

-Монгол Улсад Уул уурхайн салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн хүрээнд тус салбарынхан таван өдөр хуралдсан. Ямар үр дүн гарсан бэ. Тэр дундаа “Ачит Ихт” компанийн хувьд хэр ач холбогдолтой хурал болов?

-Уул уурхайн салбарынхан цуглаж нэгэн зууны ажлаа дүгнэж, амжилт бүтээлээ хуваалцахаас гадна тулгарч буй бэрхшээл болон тэдгээрийг хэрхэн давах тухай яриа, хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Манай компанийн хувьд Монгол Улсад үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрөл авсан анхны байгууллага учраас цаашид боловсруулах салбарт манлайлан  түүчээлэх зорилготой. Ийм зорилгын хүрээнд “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол практикийн эрдэм шинжилгээний хурлыг УУХҮЯ-тай хамтран зохион байгуулж, туршлага хуваалцсан. Мөн Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар, хууль, эрх зүй, хөрөнгө оруулалтын орчны тогтвортой байдлын талаар илтгэл хэлэлцүүлснээс гадна бодлого боловсруулагч, салбарын зохицуулагч байгууллагуудтай хамтран олон чухал сэдэв хөндсөн хэлэлцүүлэг зохион байгууллаа. Түүнчлэн боловсруулах салбарт олж авсан туршлагаа бусадтайгаа хуваалцсан нь бидний хувьд ч цаашдын хөгжилд хөг нэмсэн ажил  байлаа.

-Манай улсын экспортод гаргаж буй түүхий эдийн 1.1 хувийг боловсруулсан бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Боловсруулах салбар төдийлөн сайн хөгжөөгүйг үүнээс харж болохоор байна. Энэ салбарт ажиллаж байгаа хүний хувьд боловсруулах салбарын өнөөгийн дүр зургийг хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Энэ салбарт асар их нөөц, боломж бий. Бодлогын хувьд тогтвортой, хөрөнгө оруулалтын таатай орчныг бүрдүүлэх бас татварын бодитой дэмжлэг шаардлагатай санагддаг. Өнгөрсөн жилүүдэд АНУ-Хятадын худалдааны дайн, COVID-19 цар тахал, Орос-Украины хурцадмал асуудал гээд олон улсын нөхцөл байдал урьдчилан таамаглах боломжгүй болж байна. Ийм үед монголчууд дотроо эвтэй байж энэ чухал салбараа улам хөгжүүлээсэй гэж боддог.

-Экспортод гаргаж байгаа боловсруулсан катодын зэсийн бүтээгдэхүүний 83 хувийг “Ачит-Ихт” компани дангаараа эзэлж байна. Тиймээс боловсруулах салбарын үлгэр жишээ гэж танай компанийг ярьдаг. Түүхий эдээ боловсруулж гаргах арга барил болон давуу талын талаар манай уншигчдад мэдээлэл өгөхгүй юу?

-Боловсруулсан гэдэг нь Монголдоо нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэсэн гэдэг баталгаа болж байна. Өмнө нь хилийн чанадад боловсруулдаг байсан бол өнөөдөр дотооддоо, эх орондоо боловсруулснаар олон зуун ажлын байрыг шууд ба шууд бусаар бий болгож байна. Мөн татвар, төлбөр нь улсдаа шингэж байна. Мэдлэг, инновац, нөү-хау нь Монголд нутагшиж өөрийн гэсэн өвөрмөц онцлогтойоор бие даан хөгжиж байна. Гидрометаллургийн аргаар боловсруулсан зэс нь эрчим хүчинд хэмнэлттэй учраас “ногоон зэс” гэж нэрлэдэг. Анх үйлдвэрийг ашиглалтад оруулах, тохируулга, зүгшрүүлгийг хийхэд гадны өндөр ур чадвар, мэдлэгтэй мэргэжилтэн, шинжээчдийг ажиллуулж, өөрсдийн ажилтнаа сургаж, дадлагажуулж авснаар өнөөдөр үйлдвэрийг 100 хувь монгол инженер, ажилчид амжилттай ажиллуулж байна.

-Олборлолтоос боловсруулалтад шилжинэ гэж Засгийн газар зарласан. Ер нь боловсруулах үйлдвэрийг цогцоор нь  хөгжүүлэхийн тулд юун дээр анхаарах ёстой вэ?

-Төр, засгийн зүгээс “олборлолтоос боловсруулалтад” шилжих бодлого, шийдвэр нь цаг үеэ олсон, зайлшгүй шаардлагатай алхам гэж бодож, дэмжиж байна. Энэ бодлого амьдрал дээр биеллээ олоход цахилгаан эрчим хүчний найдвартай, тасралтгүй хангамж үнэхээр чухал. Үүнээс гадна хууль эрх зүйн орчин энгийн, ойлгомжтой,тогтвортой байх нь нэн тэргүүний зорилт гэж бодож байна. Мөн гаргасан хууль тогтоомжоо хууль тогтоогчдоосоо эхлээд бүх шатанд мөрддөг, хэрэгжүүлдэг байвал сайн.

-Уул уурхайн компаниуд бүтээг­дэхүүнээ боловсруулж зах зээлд гаргахад саад болж байгаа хүчин зүйлсийг хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Манай улсад татварын ачаалал харьцангуй өндөр байна. НӨАТ, АМНАТ зэргийг давхардуулж өгдөг байдлыг өөрчилбөл олон үйлдвэр ашиглалтад орох боломжтой. Төгрөгийн ханш хэлбэлздэг, тогтворгүй байгаа нь том бэрхшээл болдог. Роялтитай холбоотой асуудал байдаг. Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч эрдэс баялаг ашигласныхаа төлөө эзэнд нь буюу төрд төлдөг татварыг “royalty” гэдэг. Энэ нь дэлхий нийтийн жишиг. Гэтэл 2019 оноос хойш АМНАТ-ыг олборлосон, боловсруулсан дараагийн хоёр дахь, гурав дахь компаниуд нь давхар төлөх эрсдэл үүссэн. Ийм тохиолдолд  Монгол Улсад боловсруулах салбарын тухай бодож төсөөлөхөд хэцүү байна. Мөн боловсруулах салбарын том төслүүдийг хэрэгжүүлэхийн тулд төр, хувийн хэвшил хамтарч ажиллах хэрэгтэй. Боловсруулах үйлдвэрүүдийн зарим нь химийн бодис, тодорхой түүхий эд болон тоног төхөөрөмжөө гаднаас импортолдог. Ханшны алдагдал, тээврийн өртөг үнэхээр өндөр. Ийм нөхцөлд үндсэн хөрөнгө худалдан авсан НӨАТ-ыг нь буцаан олгож дэмжлэг үзүүлмээр байгаа юм. Эсвэл импортын татвар төлөлтийг хойшлуулах ч юм уу, хөнгөлөх ч юм уу, ямар нэг байдлаар дэмжихгүй бол Монголын компаниуд хямд өртөг зардал, санхүүжилтийн эх үүсвэртэй гадаадын үйлдвэрүүдтэй өрсөлдөхөд тун хүнд байна.

-“Ачит-Ихт” компани  “Олборлолтоос боловсруулалтад, боловсруулалтаас бүтээгдэхүүнд” уриагаар юу илэрхийлэхийг зорьж байна вэ. Уриагаа хэрэгжүүлэхэд төрийн зүгээс ямар дэмжлэг хэрэгтэй байдаг вэ?

-Бид зөвхөн катодын зэс үйлдвэрлээд зогсохгүй, цар хүрээгээ өргөтгөн дараагийн шатны үйлдвэр болох нунтаг төмөрлөгийн үйлдвэр ашиглалтад ороход дэмжин ажиллаж, бусад төмөрлөгөөс нунтаг гаргах, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх үйлдвэр ажиллаад эхэлсэн. Бидэнд хангалттай туршлага, нөү- хау шингэсэн мэдлэг, чадварлаг хүний нөөцийн баг байна. Төр үйл ажиллагааны чиглэлээр олгодог тодорхой зөвшөөрөл, төлөвлөгөө батлах, тайлан хүлээж авах зэрэг ажлуудыг давхардалгүй түргэн шуурхай зохицуулж өгч эрсдэлийг бууруулдаг болоосой гэж хүсдэг.

-Боловсруулах салбарыг хөгжүүлэхэд танай компани ямар санал санаачилга дэвшүүлж байгаа вэ. Мөн та бүхэнд тулгарч байгаа бэрхшээл, сорилт гэвэл юу байна?

- Зэс нунтгийн үйлдвэрлэлийг дэмжиж байгаа. Гэвч гэрээгээр ашиглаж байгаа нөөц  шавхагдан дуусаж байгаа тул нөөцийг өсгөх тал дээр дэмжлэг хэрэгтэй байна. Бид салбарын хөгжлийнхөө төлөө төр ба бусад үйлдвэртэй хамтран ажиллахад бэлэн байгаа.

-Боловсруулах үйлдвэрүүдээ төрөөс дэмжсэнээр ямар эерэг өөрчлөлтүүдийг Монгол Улсад бий болгох вэ?

-Экспортын үйлдвэр нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх орлого буюу валютын урсгал нэмэгдэнэ. Үүнээс гадна техник технологийн асар их мэдлэг туршлага хуримтлагдана. Манай улсын эдийн засгийн өрсөлдөх чадвар эрс сайжирч, нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүн гарна гэсэн үг. Үүнийг дагаад гинжин үндэсний үйлдвэрлэлүүд бий болж экспортын нэр, төрөл зүйл олширч, түүхий эдийн үнийн савлагаа,  циклийн нөлөөлөлд бага автаж зах зээл өргөжинө. Түүхийгээр нь гаргаж байсан эрдэс баялаг дотоодоо үйлдвэрийн түүхий эд болсноор эцсийн бүтээгдэхүүн болж зах зээлд нийлүүлэгдэх боломжтой болно. Ингэснээр хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байр шууд болон шууд бусаар нэмэгдэнэ. Мөн нөү-хау нутагшуулснаар хүний нөөцийн ур чадвар өндөр хөгжинө. Уул уурхайн салбарт ажилладаг хүн өөр салбарт шилжин ажиллахад төвөгтэй байдаг бол судалгаанаас харахад боловсруулах үйлдвэрт ажилладаг ажилтны хувьд бусад салбарт шилжиж ажиллах чадвартай, мэдлэгтэй болдог.

-”Ачит-Ихт” бол үүсмэл орд ашигладаг том төлөөлөл. Үүсмэл ордыг ашиглах тусгай зөвшөөрлийн хугацааг ТЭЗҮ-ийн хугацаатай уялдуулан олгодог эрх зүйн орчин бий болгох шаардлагатай талаар “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол, практикийн хуралдаан дээр оролцогчид ярьсан. Энэ мэт үүсмэл ордын салбарт ямар шинэчлэл, өөрчлөлт хэрэгтэй вэ?

-Энэ төрлийн үйлдвэрүүдийн хувьд судалгаа, хөгжүүлэлт, бүтээн байгуулалт, үйлдвэрлэл, хаалт гээд мөчлөг нь урт байдаг. Уул уурхай нь эрсдэлтэй салбар учир хөрөнгө оруулагчид их болгоомжтой ханддаг. Иймд хөрөнгө оруулалтыг дэмжихийн тулд тусгай зөвшөөрөл нь өөрөө баталгаатай, найдвартай, урт хугацаатай байх нь зүйтэй гэж үздэг.

-Танай компанийн удирдлага болоод ажилтнуудын ихэнх нь эмэгтэйчүүд гэж сонссон.Эмэгтэйчүүдийн ажиллах арга барилын давуу талыг та хүний нөөцийн хувьд хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Удирдлагын түвшинд эмэгтэйчүүд олонтой. Ер нь бүх шатанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог тэнцвэртэй хангахад анхаардаг. Эмэгтэй хүмүүс ажилдаа илүү хариуцлагатай, нямбай ханддаг. Мөн ажлын байрны эмх цэгц, аюулгүй байдлыг хангахад түлхүү анхаардаг санагдсан. Нөгөө талаас олон улсад удирдлагын түвшинд хүйсийн тэнцвэрийг зөв хангаж чадвал эрсдэл бага, үр дүнтэй гэсэн судалгаа байдаг нь эмэгтэйчүүд нийгмийн асар том хөдөлгөгч хүч болсны илрэл болж байна.Манай хамт олон их найрсаг, бүтээлч, аливаад сэтгэлээсээ ханддаг. Тэр ч утгаараа компанийн үнэт зүйл нь манай ажилтнууд байдаг бөгөөд бид хамтдаа суралцаж, хамтдаа өсөж, хөгжих бодлого барин ажилладаг.

-Тантай уулзсаных нэг зүйл тодруулъя. УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг Эрдэнэтийн овоолгыг төрд авах тухай тогтоолын төсөл өргөн барьсан. Зарим гишүүд энэ тогтоолыг зөвхөн танайд зориулж санаачилсан гэх хардлагыг илэрхийлж байсан. Эрдэнэтийн 34 хувийг өгөхгүй байгаа гэсэн утгатай зүйл ярьсан. Энэ ямар учиртай вэ?

-Энэ  нь Монгол Улсын Ашигт малтмалын тухай хуулиар зохицуулсан үүсмэл ордын эрх зүйн харилцааг Улсын Их Хурлын гишүүн “Тогтоол” санаачлаад хуулийг өөрчлөх гээд  байна уу гэж харж байна. Мөн дөнгөж хөгжих гэж буй боловсруулах үйлдвэрийн салбарыг  хөл дээр нь босгохгүй унагах үйлдэл болчих вий гэж санаа зовж байна. Үүгээрээ маш олон хүний ажлын байр, амьдралын баталгааг хөндөж, үйлдвэрлэгч, хөрөнгө оруулалтыг үргээсэн Монгол улсын боловсруулах үйлдвэрийн салбарт сөрөг нөлөө үзүүлэх аюултай.

Энэ тогтоол нь Монгол Улсын Засгийн газраас дэвшүүлсэн “Алсын хараа 2050” болон тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлалтай нийцэхгүй  харагдаад байна.  Мөн Монгол Улсын Үндсэн хуульд хувийн өмчийг ялгаварлан гадуурхахгүй гэсэн заалт бий. Асар их эрсдэл гаргасан төслүүдийг сонгууль угтсан улс төржилтийн уршгаар унагаад байвал Монгол Улс маань л хөгжихгүй, хохирох байх даа. Хүндэлж явдаг УИХ-ын гишүүн маань чуулганы танхимд дэндүү худал мэдээлэл өгч, бусдыг гүтгэж суугааг харахад маш харамсалтай санагдсан.



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Нийслэл
  • •Засгийн газар
  • •Уул уурхай
  • •E-Sport
  • •Ипотекийн зээл
  • •Боловсрол
  • •Яам, Агентлаг
  • •Сурвалжлага
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Ярилцлага
  • •Сагсанбөмбөг
  • •ММ-ын тодруулга
  • •Аймгуудын мэдээлэл
  • •Нийтлэл
  • •Байнгын хороо
ХУРААХ
Лос Анжелес Лейкэрс хоёр...
Сэтгүүл зүйд хурд бус хүн чанар...

Ц.Ариунжаргал: Экспорт нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх валютын урсгал өснө

УЯНГА 2022-11-21
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Ц.Ариунжаргал: Экспорт нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх валютын урсгал өснө

Манай улсын экспортод гаргаж байгаа боловсруулсан катодын зэсийн 83 хувийг “Ачит-Ихт” компани дангаараа эзэлдэг. Тиймээс боловсруулах үйлдвэрт тулгамдаж байгаа асуудал, түүнийг шийдвэрлэх ямар гарц байгаа талаар“Ачит-Ихт” компанийн Захиргаа, хүний нөөцийн албаны дарга Ц.Ариунжаргалтай ярилцлаа.

-Хувийн хэвшлийн “Ачит Ихт” компани Монголоос анх удаа Лондон хотын металлын биржийн гишүүн болсон.Тус биржийн гишүүнээр элсэх шаардлага өндөр байдаг уу?

-Манай компани үйлдвэрлэлийн чиглэлээр, бүр тодруулбал катодын зэс үйлдвэрлэдэг.  Катодын зэсийн үйлдвэр ашиглалтад ороод ес дэх  жилдээ ажиллаж байна. Энэ хугацаанд эрдэс баялгийг сорчлохгүй ашиглах зарчмыг баримтлан ажиллаж ирлээ.

Боловсруулалтаас эцсийн бүтээгдэхүүнд шилжих, ингэхдээ дэлхийн жишигт хүрсэн үйл ажиллагаа эрхлэх алсын хараатай ажиллаж байна. Алсын хараа, эрхэм зорилгын хүрээнд өндөр ур чадвартай, мэргэжлийн инженер, ажилтнуудаас бүрдсэн бүтээлч хамт олон үйлдвэрийн хэвийн үйл ажиллагааг тасралтгүй хангаж ажилладаг. Лондон хотын металлын биржид одоогоор Монгол Улсаас ганцхан манай “Ачит Ихт” компани гишүүнээр элсээд байна. Дэлхийн эрдэс баялгийн зах зээлийн хамгийн том бирж болох энэ байгууллага нь гишүүнээр элсүүлэхдээ манай компанийг гурван жил судалсан. Мөн олон өндөр шалгуур давж, тус биржийн гишүүн боллоо. Энэ нь манай үйл ажиллагаа, засаглал, ил тод байдал, үйлдвэрлэл, бүтээгдэхүүний чанар олон улсын түвшинд хүрснийг илэрхийлж байгаа юм.

-Монгол Улсад Уул уурхайн салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн хүрээнд тус салбарынхан таван өдөр хуралдсан. Ямар үр дүн гарсан бэ. Тэр дундаа “Ачит Ихт” компанийн хувьд хэр ач холбогдолтой хурал болов?

-Уул уурхайн салбарынхан цуглаж нэгэн зууны ажлаа дүгнэж, амжилт бүтээлээ хуваалцахаас гадна тулгарч буй бэрхшээл болон тэдгээрийг хэрхэн давах тухай яриа, хэлэлцүүлэг өрнүүллээ. Манай компанийн хувьд Монгол Улсад үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрөл авсан анхны байгууллага учраас цаашид боловсруулах салбарт манлайлан  түүчээлэх зорилготой. Ийм зорилгын хүрээнд “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол практикийн эрдэм шинжилгээний хурлыг УУХҮЯ-тай хамтран зохион байгуулж, туршлага хуваалцсан. Мөн Монгол Улсын өрсөлдөх чадвар, хууль, эрх зүй, хөрөнгө оруулалтын орчны тогтвортой байдлын талаар илтгэл хэлэлцүүлснээс гадна бодлого боловсруулагч, салбарын зохицуулагч байгууллагуудтай хамтран олон чухал сэдэв хөндсөн хэлэлцүүлэг зохион байгууллаа. Түүнчлэн боловсруулах салбарт олж авсан туршлагаа бусадтайгаа хуваалцсан нь бидний хувьд ч цаашдын хөгжилд хөг нэмсэн ажил  байлаа.

-Манай улсын экспортод гаргаж буй түүхий эдийн 1.1 хувийг боловсруулсан бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Боловсруулах салбар төдийлөн сайн хөгжөөгүйг үүнээс харж болохоор байна. Энэ салбарт ажиллаж байгаа хүний хувьд боловсруулах салбарын өнөөгийн дүр зургийг хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Энэ салбарт асар их нөөц, боломж бий. Бодлогын хувьд тогтвортой, хөрөнгө оруулалтын таатай орчныг бүрдүүлэх бас татварын бодитой дэмжлэг шаардлагатай санагддаг. Өнгөрсөн жилүүдэд АНУ-Хятадын худалдааны дайн, COVID-19 цар тахал, Орос-Украины хурцадмал асуудал гээд олон улсын нөхцөл байдал урьдчилан таамаглах боломжгүй болж байна. Ийм үед монголчууд дотроо эвтэй байж энэ чухал салбараа улам хөгжүүлээсэй гэж боддог.

-Экспортод гаргаж байгаа боловсруулсан катодын зэсийн бүтээгдэхүүний 83 хувийг “Ачит-Ихт” компани дангаараа эзэлж байна. Тиймээс боловсруулах салбарын үлгэр жишээ гэж танай компанийг ярьдаг. Түүхий эдээ боловсруулж гаргах арга барил болон давуу талын талаар манай уншигчдад мэдээлэл өгөхгүй юу?

-Боловсруулсан гэдэг нь Монголдоо нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэсэн гэдэг баталгаа болж байна. Өмнө нь хилийн чанадад боловсруулдаг байсан бол өнөөдөр дотооддоо, эх орондоо боловсруулснаар олон зуун ажлын байрыг шууд ба шууд бусаар бий болгож байна. Мөн татвар, төлбөр нь улсдаа шингэж байна. Мэдлэг, инновац, нөү-хау нь Монголд нутагшиж өөрийн гэсэн өвөрмөц онцлогтойоор бие даан хөгжиж байна. Гидрометаллургийн аргаар боловсруулсан зэс нь эрчим хүчинд хэмнэлттэй учраас “ногоон зэс” гэж нэрлэдэг. Анх үйлдвэрийг ашиглалтад оруулах, тохируулга, зүгшрүүлгийг хийхэд гадны өндөр ур чадвар, мэдлэгтэй мэргэжилтэн, шинжээчдийг ажиллуулж, өөрсдийн ажилтнаа сургаж, дадлагажуулж авснаар өнөөдөр үйлдвэрийг 100 хувь монгол инженер, ажилчид амжилттай ажиллуулж байна.

-Олборлолтоос боловсруулалтад шилжинэ гэж Засгийн газар зарласан. Ер нь боловсруулах үйлдвэрийг цогцоор нь  хөгжүүлэхийн тулд юун дээр анхаарах ёстой вэ?

-Төр, засгийн зүгээс “олборлолтоос боловсруулалтад” шилжих бодлого, шийдвэр нь цаг үеэ олсон, зайлшгүй шаардлагатай алхам гэж бодож, дэмжиж байна. Энэ бодлого амьдрал дээр биеллээ олоход цахилгаан эрчим хүчний найдвартай, тасралтгүй хангамж үнэхээр чухал. Үүнээс гадна хууль эрх зүйн орчин энгийн, ойлгомжтой,тогтвортой байх нь нэн тэргүүний зорилт гэж бодож байна. Мөн гаргасан хууль тогтоомжоо хууль тогтоогчдоосоо эхлээд бүх шатанд мөрддөг, хэрэгжүүлдэг байвал сайн.

-Уул уурхайн компаниуд бүтээг­дэхүүнээ боловсруулж зах зээлд гаргахад саад болж байгаа хүчин зүйлсийг хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Манай улсад татварын ачаалал харьцангуй өндөр байна. НӨАТ, АМНАТ зэргийг давхардуулж өгдөг байдлыг өөрчилбөл олон үйлдвэр ашиглалтад орох боломжтой. Төгрөгийн ханш хэлбэлздэг, тогтворгүй байгаа нь том бэрхшээл болдог. Роялтитай холбоотой асуудал байдаг. Тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч эрдэс баялаг ашигласныхаа төлөө эзэнд нь буюу төрд төлдөг татварыг “royalty” гэдэг. Энэ нь дэлхий нийтийн жишиг. Гэтэл 2019 оноос хойш АМНАТ-ыг олборлосон, боловсруулсан дараагийн хоёр дахь, гурав дахь компаниуд нь давхар төлөх эрсдэл үүссэн. Ийм тохиолдолд  Монгол Улсад боловсруулах салбарын тухай бодож төсөөлөхөд хэцүү байна. Мөн боловсруулах салбарын том төслүүдийг хэрэгжүүлэхийн тулд төр, хувийн хэвшил хамтарч ажиллах хэрэгтэй. Боловсруулах үйлдвэрүүдийн зарим нь химийн бодис, тодорхой түүхий эд болон тоног төхөөрөмжөө гаднаас импортолдог. Ханшны алдагдал, тээврийн өртөг үнэхээр өндөр. Ийм нөхцөлд үндсэн хөрөнгө худалдан авсан НӨАТ-ыг нь буцаан олгож дэмжлэг үзүүлмээр байгаа юм. Эсвэл импортын татвар төлөлтийг хойшлуулах ч юм уу, хөнгөлөх ч юм уу, ямар нэг байдлаар дэмжихгүй бол Монголын компаниуд хямд өртөг зардал, санхүүжилтийн эх үүсвэртэй гадаадын үйлдвэрүүдтэй өрсөлдөхөд тун хүнд байна.

-“Ачит-Ихт” компани  “Олборлолтоос боловсруулалтад, боловсруулалтаас бүтээгдэхүүнд” уриагаар юу илэрхийлэхийг зорьж байна вэ. Уриагаа хэрэгжүүлэхэд төрийн зүгээс ямар дэмжлэг хэрэгтэй байдаг вэ?

-Бид зөвхөн катодын зэс үйлдвэрлээд зогсохгүй, цар хүрээгээ өргөтгөн дараагийн шатны үйлдвэр болох нунтаг төмөрлөгийн үйлдвэр ашиглалтад ороход дэмжин ажиллаж, бусад төмөрлөгөөс нунтаг гаргах, эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх үйлдвэр ажиллаад эхэлсэн. Бидэнд хангалттай туршлага, нөү- хау шингэсэн мэдлэг, чадварлаг хүний нөөцийн баг байна. Төр үйл ажиллагааны чиглэлээр олгодог тодорхой зөвшөөрөл, төлөвлөгөө батлах, тайлан хүлээж авах зэрэг ажлуудыг давхардалгүй түргэн шуурхай зохицуулж өгч эрсдэлийг бууруулдаг болоосой гэж хүсдэг.

-Боловсруулах салбарыг хөгжүүлэхэд танай компани ямар санал санаачилга дэвшүүлж байгаа вэ. Мөн та бүхэнд тулгарч байгаа бэрхшээл, сорилт гэвэл юу байна?

- Зэс нунтгийн үйлдвэрлэлийг дэмжиж байгаа. Гэвч гэрээгээр ашиглаж байгаа нөөц  шавхагдан дуусаж байгаа тул нөөцийг өсгөх тал дээр дэмжлэг хэрэгтэй байна. Бид салбарын хөгжлийнхөө төлөө төр ба бусад үйлдвэртэй хамтран ажиллахад бэлэн байгаа.

-Боловсруулах үйлдвэрүүдээ төрөөс дэмжсэнээр ямар эерэг өөрчлөлтүүдийг Монгол Улсад бий болгох вэ?

-Экспортын үйлдвэр нэмэгдсэнээр гаднаас орж ирэх орлого буюу валютын урсгал нэмэгдэнэ. Үүнээс гадна техник технологийн асар их мэдлэг туршлага хуримтлагдана. Манай улсын эдийн засгийн өрсөлдөх чадвар эрс сайжирч, нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүн гарна гэсэн үг. Үүнийг дагаад гинжин үндэсний үйлдвэрлэлүүд бий болж экспортын нэр, төрөл зүйл олширч, түүхий эдийн үнийн савлагаа,  циклийн нөлөөлөлд бага автаж зах зээл өргөжинө. Түүхийгээр нь гаргаж байсан эрдэс баялаг дотоодоо үйлдвэрийн түүхий эд болсноор эцсийн бүтээгдэхүүн болж зах зээлд нийлүүлэгдэх боломжтой болно. Ингэснээр хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байр шууд болон шууд бусаар нэмэгдэнэ. Мөн нөү-хау нутагшуулснаар хүний нөөцийн ур чадвар өндөр хөгжинө. Уул уурхайн салбарт ажилладаг хүн өөр салбарт шилжин ажиллахад төвөгтэй байдаг бол судалгаанаас харахад боловсруулах үйлдвэрт ажилладаг ажилтны хувьд бусад салбарт шилжиж ажиллах чадвартай, мэдлэгтэй болдог.

-”Ачит-Ихт” бол үүсмэл орд ашигладаг том төлөөлөл. Үүсмэл ордыг ашиглах тусгай зөвшөөрлийн хугацааг ТЭЗҮ-ийн хугацаатай уялдуулан олгодог эрх зүйн орчин бий болгох шаардлагатай талаар “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол, практикийн хуралдаан дээр оролцогчид ярьсан. Энэ мэт үүсмэл ордын салбарт ямар шинэчлэл, өөрчлөлт хэрэгтэй вэ?

-Энэ төрлийн үйлдвэрүүдийн хувьд судалгаа, хөгжүүлэлт, бүтээн байгуулалт, үйлдвэрлэл, хаалт гээд мөчлөг нь урт байдаг. Уул уурхай нь эрсдэлтэй салбар учир хөрөнгө оруулагчид их болгоомжтой ханддаг. Иймд хөрөнгө оруулалтыг дэмжихийн тулд тусгай зөвшөөрөл нь өөрөө баталгаатай, найдвартай, урт хугацаатай байх нь зүйтэй гэж үздэг.

-Танай компанийн удирдлага болоод ажилтнуудын ихэнх нь эмэгтэйчүүд гэж сонссон.Эмэгтэйчүүдийн ажиллах арга барилын давуу талыг та хүний нөөцийн хувьд хэрхэн тодорхойлох вэ?

-Удирдлагын түвшинд эмэгтэйчүүд олонтой. Ер нь бүх шатанд эмэгтэйчүүдийн оролцоог тэнцвэртэй хангахад анхаардаг. Эмэгтэй хүмүүс ажилдаа илүү хариуцлагатай, нямбай ханддаг. Мөн ажлын байрны эмх цэгц, аюулгүй байдлыг хангахад түлхүү анхаардаг санагдсан. Нөгөө талаас олон улсад удирдлагын түвшинд хүйсийн тэнцвэрийг зөв хангаж чадвал эрсдэл бага, үр дүнтэй гэсэн судалгаа байдаг нь эмэгтэйчүүд нийгмийн асар том хөдөлгөгч хүч болсны илрэл болж байна.Манай хамт олон их найрсаг, бүтээлч, аливаад сэтгэлээсээ ханддаг. Тэр ч утгаараа компанийн үнэт зүйл нь манай ажилтнууд байдаг бөгөөд бид хамтдаа суралцаж, хамтдаа өсөж, хөгжих бодлого барин ажилладаг.

-Тантай уулзсаных нэг зүйл тодруулъя. УИХ-ын гишүүн Н.Алтанхуяг Эрдэнэтийн овоолгыг төрд авах тухай тогтоолын төсөл өргөн барьсан. Зарим гишүүд энэ тогтоолыг зөвхөн танайд зориулж санаачилсан гэх хардлагыг илэрхийлж байсан. Эрдэнэтийн 34 хувийг өгөхгүй байгаа гэсэн утгатай зүйл ярьсан. Энэ ямар учиртай вэ?

-Энэ  нь Монгол Улсын Ашигт малтмалын тухай хуулиар зохицуулсан үүсмэл ордын эрх зүйн харилцааг Улсын Их Хурлын гишүүн “Тогтоол” санаачлаад хуулийг өөрчлөх гээд  байна уу гэж харж байна. Мөн дөнгөж хөгжих гэж буй боловсруулах үйлдвэрийн салбарыг  хөл дээр нь босгохгүй унагах үйлдэл болчих вий гэж санаа зовж байна. Үүгээрээ маш олон хүний ажлын байр, амьдралын баталгааг хөндөж, үйлдвэрлэгч, хөрөнгө оруулалтыг үргээсэн Монгол улсын боловсруулах үйлдвэрийн салбарт сөрөг нөлөө үзүүлэх аюултай.

Энэ тогтоол нь Монгол Улсын Засгийн газраас дэвшүүлсэн “Алсын хараа 2050” болон тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлалтай нийцэхгүй  харагдаад байна.  Мөн Монгол Улсын Үндсэн хуульд хувийн өмчийг ялгаварлан гадуурхахгүй гэсэн заалт бий. Асар их эрсдэл гаргасан төслүүдийг сонгууль угтсан улс төржилтийн уршгаар унагаад байвал Монгол Улс маань л хөгжихгүй, хохирох байх даа. Хүндэлж явдаг УИХ-ын гишүүн маань чуулганы танхимд дэндүү худал мэдээлэл өгч, бусдыг гүтгэж суугааг харахад маш харамсалтай санагдсан.

ФОТО:

Сэдвүүд :
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу
Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал
Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын 2-р блок ашиглалтад орсноор эрчим хүчний хязгаарлалт хийхгүй
Монголын Ипотекийн Корпораци болон Японы орон сууц санхүүжилтийн агентлаг техникийн туслалцааны хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
10 цагийн өмнө өмнө

Д.Цогтбаатар БНСУ-ын Гадаад харилцааны яамны Тэргүүн дэд сайд Пак Юүн Жү-г хүлээн авч уулзлаа

10 цагийн өмнө өмнө

“Ард” кино театрын ногоон байгууламжийн талбайг нийтийн эзэмшилд авлаа

10 цагийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнгөрсөн өвөл аж ахуйн нэгжүүд 87 мянган тонн түүхий нүүрс түлсэн

20 цагийн өмнө өмнө

Т.Даваадалай: Авто замын ус зайлуулах шугам хоолой руу барилгын компаниуд хөрсний усаа шахаж байна

21 цагийн өмнө өмнө

"Улаанбаатар Амазонс" баг хасагдах шатанд Канадын багтай тоглоно

21 цагийн өмнө өмнө

Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу

21 цагийн өмнө өмнө

Насанд хүрээгүй хүүхдүүд бүлэглэн дээрмийн хэрэг үйлджээ

21 цагийн өмнө өмнө

Ажлын өдрүүдэд тэгш, сондгой харгалзахгүй хөдөлгөөнд оруулцуулах эсэхэд санал авч байна

22 цагийн өмнө өмнө

“The MongolZ” баг “GamerLegion” багийг хожиж, шилдэг наймд үлдлээ

22 цагийн өмнө өмнө

Эмэгтэйчүүд хар тамхинд донтох нь ихэсчээ

22 цагийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй хар нохой өдөр

22 цагийн өмнө өмнө

Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод 23-32 мм хур тунадас ороод байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Эрчим хүчний салбарт БНСУ-ын дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх талаар хэлэлцлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

ЕБС-ийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний хичээл долоо хоногт хоёр цаг орно

1 өдрийн өмнө өмнө

П.Наранбаяр:Бие даан суралцахуйд шилжих цахим шилжилтийг эхлүүллээ

1 өдрийн өмнө өмнө

“Шивээ-Овоо”-ийн засвар үйлчилгээг бүрэн дуусгаж, шаардлагатай сэлбэг, хэрэгсэл авна

1 өдрийн өмнө өмнө

Ургац хураалтад цэргийн алба хаагчид болон иргэдийг сайн дураар оролцуулна

1 өдрийн өмнө өмнө

Нэг цонхны үйлчилгээг цахимжуулж, экспортыг нэмэгдүүлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сарын 15-аас уурын болон усан халаалтын 174 зууханд түүхий нүүрс түлэхгүй

1 өдрийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнөөдөр тавилга, тоног төхөөрөмжгүй шинэ 16 сургууль, 20 цэцэрлэг байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Төв лаборатор-Саппорогийн уулзварын ажлын явц 50 хувьтай байна

1 өдрийн өмнө өмнө

“Тавантолгой түлш” компани 1.5 их наяд төгрөгийн өр “үйлдвэрлэжээ”

1 өдрийн өмнө өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал

1 өдрийн өмнө өмнө

“The MongolZ” өнөөдөр “GamerLegion” багтай тоглоно

1 өдрийн өмнө өмнө

Эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод хаягдал ус дахин боловсруулж, жилд 18 сая метр.куб гүний усыг хэмнэнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сараас түүхий нүүрсний хэрэглээг зогсооно

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод оршуулгын үйл ажиллагааны журам, стандартын хэрэгжилт 66.3 хувьтай буюу “хангалтгүй” байна

САНАЛ БОЛГОХ
2025-08-15 өмнө

Нийслэлийн төвийн зургаан дүүргийн 51 байршилд 139 ТҮЦ-ийг нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-15 өмнө

Үс засуулвал идээ ундаа элбэг олдоно

2025-08-15 өмнө

“ТБД Андууд” орчимд шинээр хийсэн явган хүний замын 189 ам.метр талбайг хүнд даацын хоёр машинаар эвдсэн байна

2025-08-15 өмнө

Туулын хурдны замын барилга угсралтын ажлын бэлтгэл хангаж байна

2025-08-15 өмнө

Чингэлтэй дүүрэгт зургаан байршилд зөвшөөрөлгүй ТҮЦ дахин байрлуулсан учраас нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-15 өмнө

“Нарны титэм” барилгын Ж блокийг энэ сарын 25-нд дуудлагаар худалдана

2025-08-15 өмнө

Нийтийн тээврийн Ч:7, Ч:9, Ч:22 чиглэлд өөрчлөлт оруулж, Ч:82 чиглэлийг шинээр нээлээ

2025-08-15 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 23-25 хэм дулаан байна

2025-08-17 өмнө

Б.Баярсайхан: Хоёр хими эмчилгээний дараа хавдрын үсэрхийллүүд эдгэрч, алга болсон

2025-08-17 өмнө

Чингис хаан ОУНБ руу нийтийн тээврийн хэрэгсэл 24 цагийн туршид үйлчилдэг болно

2025-08-17 өмнө

Суррон, мотоцикльтой насанд хүрээгүй жолооч нар авто зам дээр "Нисэж" байна

2025-08-17 өмнө

Нэг цагаан мэнгэтэй шар морь өдөр

2025-08-17 өмнө

Гарсан зардлыг тухайн ТҮЦ эзэмшигч, зөвшөөрөл өгсөн албан тушаалтнаар төлүүлнэ

2025-08-17 өмнө

Сэрүүсэж 21-23 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Сэлбэ голын голдирол тохируулгын ажил 60 гаруй хувьтай үргэлжилж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Монголын Ипотекийн Корпораци болон Японы орон сууц санхүүжилтийн агентлаг техникийн туслалцааны хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сараас түүхий нүүрсний хэрэглээг зогсооно

2 өдрийн өмнө өмнө

Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын 2-р блок ашиглалтад орсноор эрчим хүчний хязгаарлалт хийхгүй

2 өдрийн өмнө өмнө

Ханын материалд 1800 айлын орон сууц барих төслийн газар чөлөөлөлт 92 хувьтай үргэлжилж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Үс засуулвал өлзийтэй сайн

1 өдрийн өмнө өмнө

Онцгой байдлын алба хаагчдын онцгой нөхцөлийн нэмэгдлийг 40 хувь болгож нэмнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Нэгдүгээр тойрог замын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендерийн баримт бичгийг боловсруулж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал

2025-08-15 өмнө

Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын “гал тогоо”-г хэн хэн барьдаг вэ?

21 цагийн өмнө өмнө

Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу

2025-08-15 өмнө

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн ажиллуулдаг байгууллагыг бодитоор урамшуулдаг болно

1 өдрийн өмнө өмнө

Өдөртөө их хэмжээний бороо орно

1 өдрийн өмнө өмнө

Эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа

2025-08-15 өмнө

The MongolZ 0-11 хожигдож байгаад гайхалтай эргэн ирэлтийг хийж, Туркийн Aurora багийг хожлоо

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод оршуулгын үйл ажиллагааны журам, стандартын хэрэгжилт 66.3 хувьтай буюу “хангалтгүй” байна

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.