• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

Ингэхэд, АН-ын дарга Гантөмөрийн овгийг яагаад заавал Лу хэмээн тодотгодог болсон бэ. Улс төрд лав Л.Гантөмөр гэдэг “өрсөлдөгч” алга. Сонирхлоо. Тэгсэн нь, түүнийг Улаангомын 10 жилд сурч байхад ангид нь гурван Гантөмөр байжээ. Хоёр нь Л овогтой аж. Тиймээс ангийнх нь багш тэднийг ялгахын тулд одоогийн АН-ын даргыг Лу.Гантөмөр гэж бичдэг болжээ. Түүнээс хойш найзууд нь хүртэл Лу.Ганаа гэж дуудддаг болсон байгаа юм. Улмаар, энэ нэрээрээ улс төрд танил болсон байна.

Гэснээс, Лу.Гантөмөр дарга нь болсон АН-ынхан 35 жилийнхээ ойд зориулсан Их хурлаа сая даваа гаригт хийлээ. Дөрөвдүгээр сарын 7-ны өдөр л дөө. Уг нь энэ АН нь 2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-нд “төрсөн” байдаг юм. Түүгээр 25 жилийн ой нь л дөхөж байна. Гэтэл яагаад ч юм, “нас”-аа 10-аар нэмээд, төрсөн өдрөө тэртээх 1990 онд байгуулагдсан Монголын Ардчилсан нам /МоАН/-ынхаар тогтоочихлоо. Гэхдээ энэ чухал биш юм. Харин, АН өнөөдөр өдий дайны болсон нь сайн хэрэг л дээ. Яг үнэндээ, АН саяхан л бараг л нам биш болчихсон байсан. Нэг тийм, “айл гэр” гэдэг шиг тоглоомын бүтцүүд, бидний ярьдгаар энэ нам дахь бүлэг, фракцууд тал талд өөрсдийнхөөрөө тоглоод эхэлсэн. Юун хууль, яасан дүрэм, ямар ёс зүй. Мөн ч холиосон доо.

Энэ нь, 2016 оны сонгуулийн навс ялагдлын дараа эхэлсэн. 2017 онд намаас нь нэр дэвшсэн хүн Ерөнхийлөгч болоод дээрдсэнгүй. АН-ын ан цав улам нэмэгдэж, хурдтайгаар хагаралдсан. 2020 оны УИХ-ын сонгуульд арайхийн орсон ч бас л үнэмлэхүй ялагдал хүлээсэн. 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэхэд бас л тархай бутархай хэвээрээ байв. СЕХ, Дээд шүүх толгойгоо гашилган байж 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн суурь дээр нь арайхийн тэр сонгуульд оруулсан. Бас ч гэж, АН-гүй сонгууль гэж юу байх вэ дээ. Эрх баригчид ингэж үзсэн биз. Тэр үеийн үйл явдлууд тэгж л уншигдсан. Энэ зуурт АН дотор бол жинхэнэ холион бантан болж байв. АН гэсэн хоёр “улс төрийн хүчин” үүссэн. Хоёр тусдаа дотоод сонгууль явуулж, тус тусдаа тамгатай хоёр даргатай болж байв. Хажуугаар нь жижиг бүлэг фракц тоймгүй олон байсан даа.

Ингэж явсаар 2023 оны эхээр ҮБХ-ны гишүүд нь тал талаасаа цуглаж хуралдаад Лу.Гантөмөрийг АН-ын даргаар сонгосон. Тэр үед тамга нь нэг хүнд, гэрчилгээ нь нөгөө хүнд байв. Гэхдээ, тэгэхэд АН-ынхан яагаад С.Баярцогтыг биш, З.Нарантуяаг биш Лу.Гантөмөрийг намын дарга болгосон бэ. Яг үнэндээ, С.Баярцогт ч, З.Нарантуяа ч Лу.Гантөмөрөөс илүүрхэх зүйл ихтэй улстөрчид шүү дээ. Нэг нь улс төрийн туршлага, нөгөө нь хатуу чанд байдлаараа намынхандаа болоод олонд танигдсан, түүгээрээ дэмжлэг авах магадлал өндөртэй байв. Гэхдээ Лу.Гантөмөр ч АН-ын анхан шатаас эхлээд Залуучуудын байгууллагыг тэргүүлж байсан. Мөн АН дахь “Нэг ардчилал” хэмээх нэр нөлөө бүхий фракцыг тэргүүлж байв.

Түүнээс илүүтэйгээр түүнд АН-ын дарга байсан Н.Алтанхуягархуу араншин байдаг. Хэт нэг талыг барьдаггүй. Дунд нь явж байдаг. Гол нь хэнтэй ч хэл амаа ололцдог чанар Лу.Гантөмөрт бий. АН-ыг ингэж бударч бутарсан үед иймэрхүү л ааш аягтай дарга авч гардаг. Нэг талаас задгайдуу гэж болох ч цаг үе нь АН-д тийм л даргыг нэхсэн хэрэг. Урьд нь, 10 гаруй жилийн өмнө, АН бас л тарж бутарчих гээд Н.Алтанхуяг дарга болж байж бөөгнүүлж билээ. Магадгүй, Лу.Гантөмөрийн дарга болсон үе Н.Алтанхуянхаас хамаагүй хүнд биз. Дээрээс нь, АН-д ах нар нь “залуухан”-аараа байгаад байдаг нэг зовлон бий. Ардчиллын анхдагчдын дийлэнх нь одоо ч намаа атгадаг. Лу.Гантөмөр болохоор Монголын улс төр дэх “далаад оныхон”-ы төлөөлөл байдаг. Тэгэхээр тэдний дундуур намаа даргалах ямар байх нь ойлгомжтой. Гэсэн, ямар ч л байсан намын дарга болсноосоо хойшх хоёр жил гурван сар гаруйн хугацаанд АН-ыг нэг болгоод авсан.

Тэгээд бас засагт хамтарч, үндсэндээ эрх барьж байна. Ингэж “ах нар”-ынхаа тараасан намыг хураасан.

Ер нь бол, Лу.Гантөмөрийн “хувь хүн” л энэ хүртэл авч ирсэн. 2024 оны сонгуулиас ганцхан жилийн өмнө арайхийн даргатай болсон АН-д ялалт дэндүү хол байх нь тодорхой юм. Дахиад дөрвөн жил өнжиж дараагийн сонгуульд бэлдэх нь АН-ын хувьд тэсэхэд хүнд даваа болсон. Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт ялагдаад бүгдийг эсэргүүцэх ганцхан сонголттой үлдсэн бол өнөөдөр Монгол Улсын стратегийн том төслүүд хөдлөхгүй л байсан юм. Үүнд хүрэхийн тулд Лу.Гантөмөр 2023 оны сүүлчээс “…Хөгжлийн том төслүүдийг хамтдаа урагшлуулах” зарчим дээр ойлголцож, УИХ дахь гишүд нь 2023 оны Үндсэн хуулийн өөрчлөлт, 2024 оны Үндэсний баялгийн сангийн хуулийг бусад улс төрийн хүчнүүдтэй санал нэгтэйгээр дэмжсэн. Тэдгээр хуулийн үйлчлэл, шинж тэмдэг өнөөдрийн улс төрийн үйл явдлуудаар илэрч гарч ирж байна.

Гэхдээ, Лу.Гантөмөрийг хамтарсан засаг байгуулж орсныг намынх нь зарим нөхөд шүүмжилсээр л байна.

2008 оны сонгуулийн дараа Н.Алтанхуягийг С.Баярын Засгийн газарт орж, өөрөө Тэргүүн Шадар сайд болоход ингэж багтарсан хүн олон л байсан. Тэд “… Н.Алтанхуяг дарга аа, АН өнөөдөр байхгүй боллоо. Гишүүд тань ханиа хадарч, ижлээ идээд дууслаа. Арай хамтарч ажиллаад байгаа МАХН тань АН-ыг булшлах үүргийг та нарт өгсөн юм биш биз” гээд л хашгирдаг байлаа. Өнөөдөр яг л энэ үг үсгээр Лу.Гантөмөр рүү дайрч байна. Гэтэл яасан, 2012 оны сонгуульд АН ялж эрх барьсан. Тэр үед Н.Алтанхуяг нар сонгуулийн дөнгөж өмнө мэдэгдэл хийгээд засгаас гарч байв.

Тэгвэл, “…Лу.Гантөмөр 2028 оны УИХ-ын сонгуульд яаж тоглох бол” гэдэг сонин байгаа юм. Наана нь бас 2027 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ч болно. Тэрээр сая намынхаа Их хурал дээр “…2028 онд бид дүнгээ тавиулахад утаа, түгжрэл арилсан байх болно гэдгийг би энэ индэр дээрээс баталгаатайгаар илэрхийлж байна.

Монгол хүний орлого 10 мянган ам.долларт хүрсэн байх болно” гэлээ. Энэ үг нь нэлээд шуугиуллаа. Янз бүрийн “онош” тавьцгааж байна. Харин, учир мэдэх хүмүүсийн дийлэнх нь “…Лу.Гантөмөр ирэх сонгуулийн өмнө намаа аваад засгаас гарахгүй бололтой. Нэгэнт энэ засгийн эхлүүлсэн, эхлүүлэх том төслүүдийг тэд нуруун дээрээ үүрсэн. Тэгэхээр хийж байгаадаа итгэлтэй байгаа хүний үг” гэж байх юм. Нэг талаас, тогтолцоо өөрчлөгдөж, намуудын аль нь ч ялаад дангаараа засаглах боломж хомс болсон. Тэгэхээр мань эр тэр “цэг”-ийг харсан уу, эсвэл “…Эрх баригч намын үүднээс сонгуульд орвол илүү” гэж үзсэн үү. Одоогоор АН-ын дарга Лу.Гантөмөрийн толгой дахь тооцоо, цээжин дэх хожоог мэдэх арга алга. Ямартай ч, сая намынхаа Их хурлыг хийлээ. Генсекээ жинхэллээ. Хоёр ч намыг намдаа нэгтгээд авлаа. Бас бус “жижиг сажиг” асуудлуудаа ч цэгцлэв. Ингээд АН-д түүний бодол бодлого болж хэрэгжихээр болж байгаа юм. Засагт хамтарсан МАН, ХҮН намын хэрэг явдалд ч Лу.Гантөмөрийн нөлөө орно. Цаашлаад, Монголын улс төрд ч жин дарах нь тодорхой болов. Учир нь “Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 10. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 66 (7563)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Доналд Трампын 100 хоногийн талаар хэн, юуг онцлов
Д.Амгаланг явуулж “Авлигал” хорооллыг нураалгаач?!
“Сэлбэ дэд төв” төслийг Тагнуулынхан анхаарах хэрэгтэй юу?!
Улсын нөөцөд байсан Ухаахудагийн лицензийг “Энержи ресурс” яаж авсан бэ?



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

Ингэхэд, АН-ын дарга Гантөмөрийн овгийг яагаад заавал Лу хэмээн тодотгодог болсон бэ. Улс төрд лав Л.Гантөмөр гэдэг “өрсөлдөгч” алга. Сонирхлоо. Тэгсэн нь, түүнийг Улаангомын 10 жилд сурч байхад ангид нь гурван Гантөмөр байжээ. Хоёр нь Л овогтой аж. Тиймээс ангийнх нь багш тэднийг ялгахын тулд одоогийн АН-ын даргыг Лу.Гантөмөр гэж бичдэг болжээ. Түүнээс хойш найзууд нь хүртэл Лу.Ганаа гэж дуудддаг болсон байгаа юм. Улмаар, энэ нэрээрээ улс төрд танил болсон байна.

Гэснээс, Лу.Гантөмөр дарга нь болсон АН-ынхан 35 жилийнхээ ойд зориулсан Их хурлаа сая даваа гаригт хийлээ. Дөрөвдүгээр сарын 7-ны өдөр л дөө. Уг нь энэ АН нь 2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-нд “төрсөн” байдаг юм. Түүгээр 25 жилийн ой нь л дөхөж байна. Гэтэл яагаад ч юм, “нас”-аа 10-аар нэмээд, төрсөн өдрөө тэртээх 1990 онд байгуулагдсан Монголын Ардчилсан нам /МоАН/-ынхаар тогтоочихлоо. Гэхдээ энэ чухал биш юм. Харин, АН өнөөдөр өдий дайны болсон нь сайн хэрэг л дээ. Яг үнэндээ, АН саяхан л бараг л нам биш болчихсон байсан. Нэг тийм, “айл гэр” гэдэг шиг тоглоомын бүтцүүд, бидний ярьдгаар энэ нам дахь бүлэг, фракцууд тал талд өөрсдийнхөөрөө тоглоод эхэлсэн. Юун хууль, яасан дүрэм, ямар ёс зүй. Мөн ч холиосон доо.

Энэ нь, 2016 оны сонгуулийн навс ялагдлын дараа эхэлсэн. 2017 онд намаас нь нэр дэвшсэн хүн Ерөнхийлөгч болоод дээрдсэнгүй. АН-ын ан цав улам нэмэгдэж, хурдтайгаар хагаралдсан. 2020 оны УИХ-ын сонгуульд арайхийн орсон ч бас л үнэмлэхүй ялагдал хүлээсэн. 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэхэд бас л тархай бутархай хэвээрээ байв. СЕХ, Дээд шүүх толгойгоо гашилган байж 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн суурь дээр нь арайхийн тэр сонгуульд оруулсан. Бас ч гэж, АН-гүй сонгууль гэж юу байх вэ дээ. Эрх баригчид ингэж үзсэн биз. Тэр үеийн үйл явдлууд тэгж л уншигдсан. Энэ зуурт АН дотор бол жинхэнэ холион бантан болж байв. АН гэсэн хоёр “улс төрийн хүчин” үүссэн. Хоёр тусдаа дотоод сонгууль явуулж, тус тусдаа тамгатай хоёр даргатай болж байв. Хажуугаар нь жижиг бүлэг фракц тоймгүй олон байсан даа.

Ингэж явсаар 2023 оны эхээр ҮБХ-ны гишүүд нь тал талаасаа цуглаж хуралдаад Лу.Гантөмөрийг АН-ын даргаар сонгосон. Тэр үед тамга нь нэг хүнд, гэрчилгээ нь нөгөө хүнд байв. Гэхдээ, тэгэхэд АН-ынхан яагаад С.Баярцогтыг биш, З.Нарантуяаг биш Лу.Гантөмөрийг намын дарга болгосон бэ. Яг үнэндээ, С.Баярцогт ч, З.Нарантуяа ч Лу.Гантөмөрөөс илүүрхэх зүйл ихтэй улстөрчид шүү дээ. Нэг нь улс төрийн туршлага, нөгөө нь хатуу чанд байдлаараа намынхандаа болоод олонд танигдсан, түүгээрээ дэмжлэг авах магадлал өндөртэй байв. Гэхдээ Лу.Гантөмөр ч АН-ын анхан шатаас эхлээд Залуучуудын байгууллагыг тэргүүлж байсан. Мөн АН дахь “Нэг ардчилал” хэмээх нэр нөлөө бүхий фракцыг тэргүүлж байв.

Түүнээс илүүтэйгээр түүнд АН-ын дарга байсан Н.Алтанхуягархуу араншин байдаг. Хэт нэг талыг барьдаггүй. Дунд нь явж байдаг. Гол нь хэнтэй ч хэл амаа ололцдог чанар Лу.Гантөмөрт бий. АН-ыг ингэж бударч бутарсан үед иймэрхүү л ааш аягтай дарга авч гардаг. Нэг талаас задгайдуу гэж болох ч цаг үе нь АН-д тийм л даргыг нэхсэн хэрэг. Урьд нь, 10 гаруй жилийн өмнө, АН бас л тарж бутарчих гээд Н.Алтанхуяг дарга болж байж бөөгнүүлж билээ. Магадгүй, Лу.Гантөмөрийн дарга болсон үе Н.Алтанхуянхаас хамаагүй хүнд биз. Дээрээс нь, АН-д ах нар нь “залуухан”-аараа байгаад байдаг нэг зовлон бий. Ардчиллын анхдагчдын дийлэнх нь одоо ч намаа атгадаг. Лу.Гантөмөр болохоор Монголын улс төр дэх “далаад оныхон”-ы төлөөлөл байдаг. Тэгэхээр тэдний дундуур намаа даргалах ямар байх нь ойлгомжтой. Гэсэн, ямар ч л байсан намын дарга болсноосоо хойшх хоёр жил гурван сар гаруйн хугацаанд АН-ыг нэг болгоод авсан.

Тэгээд бас засагт хамтарч, үндсэндээ эрх барьж байна. Ингэж “ах нар”-ынхаа тараасан намыг хураасан.

Ер нь бол, Лу.Гантөмөрийн “хувь хүн” л энэ хүртэл авч ирсэн. 2024 оны сонгуулиас ганцхан жилийн өмнө арайхийн даргатай болсон АН-д ялалт дэндүү хол байх нь тодорхой юм. Дахиад дөрвөн жил өнжиж дараагийн сонгуульд бэлдэх нь АН-ын хувьд тэсэхэд хүнд даваа болсон. Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт ялагдаад бүгдийг эсэргүүцэх ганцхан сонголттой үлдсэн бол өнөөдөр Монгол Улсын стратегийн том төслүүд хөдлөхгүй л байсан юм. Үүнд хүрэхийн тулд Лу.Гантөмөр 2023 оны сүүлчээс “…Хөгжлийн том төслүүдийг хамтдаа урагшлуулах” зарчим дээр ойлголцож, УИХ дахь гишүд нь 2023 оны Үндсэн хуулийн өөрчлөлт, 2024 оны Үндэсний баялгийн сангийн хуулийг бусад улс төрийн хүчнүүдтэй санал нэгтэйгээр дэмжсэн. Тэдгээр хуулийн үйлчлэл, шинж тэмдэг өнөөдрийн улс төрийн үйл явдлуудаар илэрч гарч ирж байна.

Гэхдээ, Лу.Гантөмөрийг хамтарсан засаг байгуулж орсныг намынх нь зарим нөхөд шүүмжилсээр л байна.

2008 оны сонгуулийн дараа Н.Алтанхуягийг С.Баярын Засгийн газарт орж, өөрөө Тэргүүн Шадар сайд болоход ингэж багтарсан хүн олон л байсан. Тэд “… Н.Алтанхуяг дарга аа, АН өнөөдөр байхгүй боллоо. Гишүүд тань ханиа хадарч, ижлээ идээд дууслаа. Арай хамтарч ажиллаад байгаа МАХН тань АН-ыг булшлах үүргийг та нарт өгсөн юм биш биз” гээд л хашгирдаг байлаа. Өнөөдөр яг л энэ үг үсгээр Лу.Гантөмөр рүү дайрч байна. Гэтэл яасан, 2012 оны сонгуульд АН ялж эрх барьсан. Тэр үед Н.Алтанхуяг нар сонгуулийн дөнгөж өмнө мэдэгдэл хийгээд засгаас гарч байв.

Тэгвэл, “…Лу.Гантөмөр 2028 оны УИХ-ын сонгуульд яаж тоглох бол” гэдэг сонин байгаа юм. Наана нь бас 2027 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ч болно. Тэрээр сая намынхаа Их хурал дээр “…2028 онд бид дүнгээ тавиулахад утаа, түгжрэл арилсан байх болно гэдгийг би энэ индэр дээрээс баталгаатайгаар илэрхийлж байна.

Монгол хүний орлого 10 мянган ам.долларт хүрсэн байх болно” гэлээ. Энэ үг нь нэлээд шуугиуллаа. Янз бүрийн “онош” тавьцгааж байна. Харин, учир мэдэх хүмүүсийн дийлэнх нь “…Лу.Гантөмөр ирэх сонгуулийн өмнө намаа аваад засгаас гарахгүй бололтой. Нэгэнт энэ засгийн эхлүүлсэн, эхлүүлэх том төслүүдийг тэд нуруун дээрээ үүрсэн. Тэгэхээр хийж байгаадаа итгэлтэй байгаа хүний үг” гэж байх юм. Нэг талаас, тогтолцоо өөрчлөгдөж, намуудын аль нь ч ялаад дангаараа засаглах боломж хомс болсон. Тэгэхээр мань эр тэр “цэг”-ийг харсан уу, эсвэл “…Эрх баригч намын үүднээс сонгуульд орвол илүү” гэж үзсэн үү. Одоогоор АН-ын дарга Лу.Гантөмөрийн толгой дахь тооцоо, цээжин дэх хожоог мэдэх арга алга. Ямартай ч, сая намынхаа Их хурлыг хийлээ. Генсекээ жинхэллээ. Хоёр ч намыг намдаа нэгтгээд авлаа. Бас бус “жижиг сажиг” асуудлуудаа ч цэгцлэв. Ингээд АН-д түүний бодол бодлого болж хэрэгжихээр болж байгаа юм. Засагт хамтарсан МАН, ХҮН намын хэрэг явдалд ч Лу.Гантөмөрийн нөлөө орно. Цаашлаад, Монголын улс төрд ч жин дарах нь тодорхой болов. Учир нь “Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 10. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 66 (7563)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Засгийн газар
  • •Нийслэл
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Байнгын хороо
  • •Нийтлэл
  • •Ярилцлага
  • •Уул уурхай
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Видео мэдээ
  • •E-Sport
  • •Ипотекийн зээл
  • •Чуулган
  • •Фото мэдээ
  • •ММ-ын тодруулга
ХУРААХ
The Mongolz залуус Бразилын "FURIA"...
Жолооч нь автомашины төмөр эд...

“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

ГАРЬД 2025-04-10
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

Ингэхэд, АН-ын дарга Гантөмөрийн овгийг яагаад заавал Лу хэмээн тодотгодог болсон бэ. Улс төрд лав Л.Гантөмөр гэдэг “өрсөлдөгч” алга. Сонирхлоо. Тэгсэн нь, түүнийг Улаангомын 10 жилд сурч байхад ангид нь гурван Гантөмөр байжээ. Хоёр нь Л овогтой аж. Тиймээс ангийнх нь багш тэднийг ялгахын тулд одоогийн АН-ын даргыг Лу.Гантөмөр гэж бичдэг болжээ. Түүнээс хойш найзууд нь хүртэл Лу.Ганаа гэж дуудддаг болсон байгаа юм. Улмаар, энэ нэрээрээ улс төрд танил болсон байна.

Гэснээс, Лу.Гантөмөр дарга нь болсон АН-ынхан 35 жилийнхээ ойд зориулсан Их хурлаа сая даваа гаригт хийлээ. Дөрөвдүгээр сарын 7-ны өдөр л дөө. Уг нь энэ АН нь 2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-нд “төрсөн” байдаг юм. Түүгээр 25 жилийн ой нь л дөхөж байна. Гэтэл яагаад ч юм, “нас”-аа 10-аар нэмээд, төрсөн өдрөө тэртээх 1990 онд байгуулагдсан Монголын Ардчилсан нам /МоАН/-ынхаар тогтоочихлоо. Гэхдээ энэ чухал биш юм. Харин, АН өнөөдөр өдий дайны болсон нь сайн хэрэг л дээ. Яг үнэндээ, АН саяхан л бараг л нам биш болчихсон байсан. Нэг тийм, “айл гэр” гэдэг шиг тоглоомын бүтцүүд, бидний ярьдгаар энэ нам дахь бүлэг, фракцууд тал талд өөрсдийнхөөрөө тоглоод эхэлсэн. Юун хууль, яасан дүрэм, ямар ёс зүй. Мөн ч холиосон доо.

Энэ нь, 2016 оны сонгуулийн навс ялагдлын дараа эхэлсэн. 2017 онд намаас нь нэр дэвшсэн хүн Ерөнхийлөгч болоод дээрдсэнгүй. АН-ын ан цав улам нэмэгдэж, хурдтайгаар хагаралдсан. 2020 оны УИХ-ын сонгуульд арайхийн орсон ч бас л үнэмлэхүй ялагдал хүлээсэн. 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэхэд бас л тархай бутархай хэвээрээ байв. СЕХ, Дээд шүүх толгойгоо гашилган байж 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн суурь дээр нь арайхийн тэр сонгуульд оруулсан. Бас ч гэж, АН-гүй сонгууль гэж юу байх вэ дээ. Эрх баригчид ингэж үзсэн биз. Тэр үеийн үйл явдлууд тэгж л уншигдсан. Энэ зуурт АН дотор бол жинхэнэ холион бантан болж байв. АН гэсэн хоёр “улс төрийн хүчин” үүссэн. Хоёр тусдаа дотоод сонгууль явуулж, тус тусдаа тамгатай хоёр даргатай болж байв. Хажуугаар нь жижиг бүлэг фракц тоймгүй олон байсан даа.

Ингэж явсаар 2023 оны эхээр ҮБХ-ны гишүүд нь тал талаасаа цуглаж хуралдаад Лу.Гантөмөрийг АН-ын даргаар сонгосон. Тэр үед тамга нь нэг хүнд, гэрчилгээ нь нөгөө хүнд байв. Гэхдээ, тэгэхэд АН-ынхан яагаад С.Баярцогтыг биш, З.Нарантуяаг биш Лу.Гантөмөрийг намын дарга болгосон бэ. Яг үнэндээ, С.Баярцогт ч, З.Нарантуяа ч Лу.Гантөмөрөөс илүүрхэх зүйл ихтэй улстөрчид шүү дээ. Нэг нь улс төрийн туршлага, нөгөө нь хатуу чанд байдлаараа намынхандаа болоод олонд танигдсан, түүгээрээ дэмжлэг авах магадлал өндөртэй байв. Гэхдээ Лу.Гантөмөр ч АН-ын анхан шатаас эхлээд Залуучуудын байгууллагыг тэргүүлж байсан. Мөн АН дахь “Нэг ардчилал” хэмээх нэр нөлөө бүхий фракцыг тэргүүлж байв.

Түүнээс илүүтэйгээр түүнд АН-ын дарга байсан Н.Алтанхуягархуу араншин байдаг. Хэт нэг талыг барьдаггүй. Дунд нь явж байдаг. Гол нь хэнтэй ч хэл амаа ололцдог чанар Лу.Гантөмөрт бий. АН-ыг ингэж бударч бутарсан үед иймэрхүү л ааш аягтай дарга авч гардаг. Нэг талаас задгайдуу гэж болох ч цаг үе нь АН-д тийм л даргыг нэхсэн хэрэг. Урьд нь, 10 гаруй жилийн өмнө, АН бас л тарж бутарчих гээд Н.Алтанхуяг дарга болж байж бөөгнүүлж билээ. Магадгүй, Лу.Гантөмөрийн дарга болсон үе Н.Алтанхуянхаас хамаагүй хүнд биз. Дээрээс нь, АН-д ах нар нь “залуухан”-аараа байгаад байдаг нэг зовлон бий. Ардчиллын анхдагчдын дийлэнх нь одоо ч намаа атгадаг. Лу.Гантөмөр болохоор Монголын улс төр дэх “далаад оныхон”-ы төлөөлөл байдаг. Тэгэхээр тэдний дундуур намаа даргалах ямар байх нь ойлгомжтой. Гэсэн, ямар ч л байсан намын дарга болсноосоо хойшх хоёр жил гурван сар гаруйн хугацаанд АН-ыг нэг болгоод авсан.

Тэгээд бас засагт хамтарч, үндсэндээ эрх барьж байна. Ингэж “ах нар”-ынхаа тараасан намыг хураасан.

Ер нь бол, Лу.Гантөмөрийн “хувь хүн” л энэ хүртэл авч ирсэн. 2024 оны сонгуулиас ганцхан жилийн өмнө арайхийн даргатай болсон АН-д ялалт дэндүү хол байх нь тодорхой юм. Дахиад дөрвөн жил өнжиж дараагийн сонгуульд бэлдэх нь АН-ын хувьд тэсэхэд хүнд даваа болсон. Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт ялагдаад бүгдийг эсэргүүцэх ганцхан сонголттой үлдсэн бол өнөөдөр Монгол Улсын стратегийн том төслүүд хөдлөхгүй л байсан юм. Үүнд хүрэхийн тулд Лу.Гантөмөр 2023 оны сүүлчээс “…Хөгжлийн том төслүүдийг хамтдаа урагшлуулах” зарчим дээр ойлголцож, УИХ дахь гишүд нь 2023 оны Үндсэн хуулийн өөрчлөлт, 2024 оны Үндэсний баялгийн сангийн хуулийг бусад улс төрийн хүчнүүдтэй санал нэгтэйгээр дэмжсэн. Тэдгээр хуулийн үйлчлэл, шинж тэмдэг өнөөдрийн улс төрийн үйл явдлуудаар илэрч гарч ирж байна.

Гэхдээ, Лу.Гантөмөрийг хамтарсан засаг байгуулж орсныг намынх нь зарим нөхөд шүүмжилсээр л байна.

2008 оны сонгуулийн дараа Н.Алтанхуягийг С.Баярын Засгийн газарт орж, өөрөө Тэргүүн Шадар сайд болоход ингэж багтарсан хүн олон л байсан. Тэд “… Н.Алтанхуяг дарга аа, АН өнөөдөр байхгүй боллоо. Гишүүд тань ханиа хадарч, ижлээ идээд дууслаа. Арай хамтарч ажиллаад байгаа МАХН тань АН-ыг булшлах үүргийг та нарт өгсөн юм биш биз” гээд л хашгирдаг байлаа. Өнөөдөр яг л энэ үг үсгээр Лу.Гантөмөр рүү дайрч байна. Гэтэл яасан, 2012 оны сонгуульд АН ялж эрх барьсан. Тэр үед Н.Алтанхуяг нар сонгуулийн дөнгөж өмнө мэдэгдэл хийгээд засгаас гарч байв.

Тэгвэл, “…Лу.Гантөмөр 2028 оны УИХ-ын сонгуульд яаж тоглох бол” гэдэг сонин байгаа юм. Наана нь бас 2027 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ч болно. Тэрээр сая намынхаа Их хурал дээр “…2028 онд бид дүнгээ тавиулахад утаа, түгжрэл арилсан байх болно гэдгийг би энэ индэр дээрээс баталгаатайгаар илэрхийлж байна.

Монгол хүний орлого 10 мянган ам.долларт хүрсэн байх болно” гэлээ. Энэ үг нь нэлээд шуугиуллаа. Янз бүрийн “онош” тавьцгааж байна. Харин, учир мэдэх хүмүүсийн дийлэнх нь “…Лу.Гантөмөр ирэх сонгуулийн өмнө намаа аваад засгаас гарахгүй бололтой. Нэгэнт энэ засгийн эхлүүлсэн, эхлүүлэх том төслүүдийг тэд нуруун дээрээ үүрсэн. Тэгэхээр хийж байгаадаа итгэлтэй байгаа хүний үг” гэж байх юм. Нэг талаас, тогтолцоо өөрчлөгдөж, намуудын аль нь ч ялаад дангаараа засаглах боломж хомс болсон. Тэгэхээр мань эр тэр “цэг”-ийг харсан уу, эсвэл “…Эрх баригч намын үүднээс сонгуульд орвол илүү” гэж үзсэн үү. Одоогоор АН-ын дарга Лу.Гантөмөрийн толгой дахь тооцоо, цээжин дэх хожоог мэдэх арга алга. Ямартай ч, сая намынхаа Их хурлыг хийлээ. Генсекээ жинхэллээ. Хоёр ч намыг намдаа нэгтгээд авлаа. Бас бус “жижиг сажиг” асуудлуудаа ч цэгцлэв. Ингээд АН-д түүний бодол бодлого болж хэрэгжихээр болж байгаа юм. Засагт хамтарсан МАН, ХҮН намын хэрэг явдалд ч Лу.Гантөмөрийн нөлөө орно. Цаашлаад, Монголын улс төрд ч жин дарах нь тодорхой болов. Учир нь “Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 10. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 66 (7563)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Нийтлэл   #Намууд  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Доналд Трампын 100 хоногийн талаар хэн, юуг онцлов
Д.Амгаланг явуулж “Авлигал” хорооллыг нураалгаач?!
“Сэлбэ дэд төв” төслийг Тагнуулынхан анхаарах хэрэгтэй юу?!
Улсын нөөцөд байсан Ухаахудагийн лицензийг “Энержи ресурс” яаж авсан бэ?
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
5 цагийн өмнө өмнө

Л.Оюун-Эрдэнэ: Засгийн газрын мега төслийн нэгдүгээрт эрэмбэлэгдсэн Гашуунсухайт-Ганцмод төмөр замын их бүтээн байгуулалт гараанаас гарлаа

6 цагийн өмнө өмнө

Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын төмөр замын бүтээн байгуулалтыг 22 сарын хугацаанд ашиглалтад оруулна

6 цагийн өмнө өмнө

Оклахома Сити Тандер талбайдаа цувралын тав дахь тоглолтод хожлоо

9 цагийн өмнө өмнө

Жагсаал цуглааны үед танхайрсан иргэнийг 10 хоногийн хугацаагаар баривчлах шийтгэл оногдуулжээ

9 цагийн өмнө өмнө

Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын төмөр зам нь Монгол Улсын нүүрсний экспортын хэмжээ, тээвэр логистикийн чадавх, эдийн засгийн өсөлтөд томоохон түлхэц болно

9 цагийн өмнө өмнө

А.Ариунзаяа: Төрийн албан хаагчдын цалин хөлсийг яагаад шимтгэл төлөгчдийн сангаас төлж байгаа вэ

9 цагийн өмнө өмнө

Ж.Чинбүрэн: Тогтолцооны томоохон өөрчлөлтүүдийг төсвийн хуультай хамт оруулж ирэх хэрэгтэй

10 цагийн өмнө өмнө

Биеэ авч явах чадваргүй үед нь цагдаа байна гэж итгүүлэн залилсан байна

12 цагийн өмнө өмнө

Индиана Пэйсэрс дорнод бүсийг тэргүүлсэн багийг 5 тоглолтод хожиж, бүсийн аваргын төлөө шалгарч үлдлээ

12 цагийн өмнө өмнө

Орон сууцны зээл хүсэгч нь ямар даатгалд заавал хамрагдах шаардлагатай вэ

12 цагийн өмнө өмнө

Халуун ус маргаашнаас хязгаарлах байршил

12 цагийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхий аудитор С.Магнайсүрэн үүрэгт ажлаа хүлээн авлаа

13 цагийн өмнө өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.14/

13 цагийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй харагчин хонь өдөр

13 цагийн өмнө өмнө

Өдөртөө 17-19 хэм дулаан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Г.Лувсанжамц: Хэрэглээг биш, хэмнэлтийг дэмжих шинэ бодлогын суурийг тавина

1 өдрийн өмнө өмнө

Олон улсын тээвэр загварчлалын тэргүүлэгч PTV группийн төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Улсын дугаар, гэрчилгээтэй суррон, мопедыг хөдөлгөөнд оролцуулна

1 өдрийн өмнө өмнө

Д.Батсайхан: Таван толгойг Монголдоо авч үлдсэнд минь талархдаггүй юм гэхэд гүтгэж хэлмэгдүүлмээргүй байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Э.Бат-Үүл: Оросын олигархиудтай нийлж Монголын уул уурхайн баялгийг булаах тэмцэл өрнөж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Говийн бүсэд тулгамдсан дөрвөн чиглэлийн 33 төсөл, арга хэмжээ хэрэгжүүлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Н.Алгаа: Уул уурхайнхныг хууль ухраах коммунист аргаар шийтгэвэл эдийн засаг элгээрээ хэвтэнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Доналд Трампын 100 хоногийн талаар хэн, юуг онцлов

1 өдрийн өмнө өмнө

С.Баярцогт Л.Оюун-Эрдэнэ хоёрын зөрчил хурцдаад эхлэв үү?

1 өдрийн өмнө өмнө

Д.Амгаланг явуулж “Авлигал” хорооллыг нураалгаач?!

1 өдрийн өмнө өмнө

Мега төслүүдэд дотоодын үйлдвэрлэгч компаниудтай хамтарч ажиллах талаар санал солилцлоо

1 өдрийн өмнө өмнө

Өнөөдрөөс “Улаанбаатар марафон”-ы энгэрийн дугаарыг олгоно

1 өдрийн өмнө өмнө

The MongolZ "PGL Astana 2025" тэмцээний шигшээ шатанд шалгарлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.13/

1 өдрийн өмнө өмнө

Долоон улаан мэнгэтэй хар морь өдөр

САНАЛ БОЛГОХ
2025-05-09 өмнө

“Сэлбэ дэд төв” төслийг Тагнуулынхан анхаарах хэрэгтэй юу?!

2025-05-09 өмнө

Зайсангийн зүүн гүүрийг шинэчлэх ажлын явц 82 хувьтай байна

2025-05-09 өмнө

Нисэхийн тойргийг олон түвшинт уулзвар болгох ажил үргэлжилж байна

2025-05-08 өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх, ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.В.Путин нар албан ёсны уулзалт хийлээ

2025-05-09 өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.09/

2025-05-09 өмнө

Зээл хүсэгчдийн орлогын тогтвортой байдлыг тодорхойлох баримтууд

2025-05-09 өмнө

Нийслэлийн ногоон бүсэд хуурайшилт их, гал түймрийн эрсдэл өндөр байна

2025-05-08 өмнө

Толгойтын замыг Ард Аюушийн өргөн чөлөөтэй холбох авто замын ажил 63 хувьтай байна

2025-05-08 өмнө

“Улаанбаатар марафон 2025” олон улсын гүйлтийн тэмцээнд энэ жил шинэ маршрутаар гүйнэ

2025-05-09 өмнө

Бусдын эзэмшил газарт зөвшөөрөлгүй барьж буй “Оргил МГЛ” ХХК-ийн барилгын каркасыг албадан буулгаж, газрыг чөлөөлж байна

2025-05-09 өмнө

Улсын нөөцөд байсан Ухаахудагийн лицензийг “Энержи ресурс” яаж авсан бэ?

2025-05-07 өмнө

Хотыг хуваах асуудлыг дэмжинэ, дэмжихгүй

2025-05-08 өмнө

“Ромео Жульетта” эмгэнэлт драмын жүжгийг маргааш нээнэ

2025-05-09 өмнө

Нийслэлд барилгын чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж буй ААН-үүдэд төлөвлөгөөт шалгалт хийж эхэллээ

2025-05-08 өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.08/

2025-05-07 өмнө

Зайсангийн зүүн гүүрийг шинэчлэх ажил 82 хувьтай үргэлжилж байна

2025-05-08 өмнө

Тавантолгойн ордыг яагаад “…Стратегийнх” болгосон бэ?

2025-05-09 өмнө

Хоёр хар мэнгэтэй шар бар өдөр

2025-05-09 өмнө

Унадаг дугуйтай хүнийг мөргөж зугтаасан машиныг хүүхэд жолоодож байжээ

2025-05-07 өмнө

25-р эмийн сангийн уулзвараас "Гранд плаза"-ийн уулзвар хүртэлх замыг хаана

2025-05-07 өмнө

Узбекистан цахилгаан станцуудаас эхлээд төрийн өмчөө хувьчилж эхэлжээ

2025-05-07 өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа бол анхаарлаа хандуулаарай

2025-05-09 өмнө

Өдөртөө 17-19 хэм дулаан байна

2025-05-08 өмнө

Л.Оюун-Эрдэнэ:Хүүхдийн байгууллагын шинэ үечлэлийг өнөөдөр эхлүүлж байна

2025-05-09 өмнө

Хэлэлцээрийг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүлэв

2025-05-09 өмнө

Минносато Тимбэрволвис хоёр дахь тоглолтод хожиж, цувралыг тэнцүүллээ

2025-05-07 өмнө

Улаанбаатар хот 2040 хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөөг алба хаагчдад танилцууллаа

2025-05-09 өмнө

Ж.Галбадрах:Төслийн аргачлалын зарчим ажлын хэсгийн зорилгод нийцлээ

2025-05-11 өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх Ялалтын баярын ёслолд оролцлоо

2025-05-08 өмнө

ҮЗ-ийн хуралдааны саналд үндэслэн Засгийн газар шийдвэр гаргалаа

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.