• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

Ингэхэд, АН-ын дарга Гантөмөрийн овгийг яагаад заавал Лу хэмээн тодотгодог болсон бэ. Улс төрд лав Л.Гантөмөр гэдэг “өрсөлдөгч” алга. Сонирхлоо. Тэгсэн нь, түүнийг Улаангомын 10 жилд сурч байхад ангид нь гурван Гантөмөр байжээ. Хоёр нь Л овогтой аж. Тиймээс ангийнх нь багш тэднийг ялгахын тулд одоогийн АН-ын даргыг Лу.Гантөмөр гэж бичдэг болжээ. Түүнээс хойш найзууд нь хүртэл Лу.Ганаа гэж дуудддаг болсон байгаа юм. Улмаар, энэ нэрээрээ улс төрд танил болсон байна.

Гэснээс, Лу.Гантөмөр дарга нь болсон АН-ынхан 35 жилийнхээ ойд зориулсан Их хурлаа сая даваа гаригт хийлээ. Дөрөвдүгээр сарын 7-ны өдөр л дөө. Уг нь энэ АН нь 2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-нд “төрсөн” байдаг юм. Түүгээр 25 жилийн ой нь л дөхөж байна. Гэтэл яагаад ч юм, “нас”-аа 10-аар нэмээд, төрсөн өдрөө тэртээх 1990 онд байгуулагдсан Монголын Ардчилсан нам /МоАН/-ынхаар тогтоочихлоо. Гэхдээ энэ чухал биш юм. Харин, АН өнөөдөр өдий дайны болсон нь сайн хэрэг л дээ. Яг үнэндээ, АН саяхан л бараг л нам биш болчихсон байсан. Нэг тийм, “айл гэр” гэдэг шиг тоглоомын бүтцүүд, бидний ярьдгаар энэ нам дахь бүлэг, фракцууд тал талд өөрсдийнхөөрөө тоглоод эхэлсэн. Юун хууль, яасан дүрэм, ямар ёс зүй. Мөн ч холиосон доо.

Энэ нь, 2016 оны сонгуулийн навс ялагдлын дараа эхэлсэн. 2017 онд намаас нь нэр дэвшсэн хүн Ерөнхийлөгч болоод дээрдсэнгүй. АН-ын ан цав улам нэмэгдэж, хурдтайгаар хагаралдсан. 2020 оны УИХ-ын сонгуульд арайхийн орсон ч бас л үнэмлэхүй ялагдал хүлээсэн. 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэхэд бас л тархай бутархай хэвээрээ байв. СЕХ, Дээд шүүх толгойгоо гашилган байж 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн суурь дээр нь арайхийн тэр сонгуульд оруулсан. Бас ч гэж, АН-гүй сонгууль гэж юу байх вэ дээ. Эрх баригчид ингэж үзсэн биз. Тэр үеийн үйл явдлууд тэгж л уншигдсан. Энэ зуурт АН дотор бол жинхэнэ холион бантан болж байв. АН гэсэн хоёр “улс төрийн хүчин” үүссэн. Хоёр тусдаа дотоод сонгууль явуулж, тус тусдаа тамгатай хоёр даргатай болж байв. Хажуугаар нь жижиг бүлэг фракц тоймгүй олон байсан даа.

Ингэж явсаар 2023 оны эхээр ҮБХ-ны гишүүд нь тал талаасаа цуглаж хуралдаад Лу.Гантөмөрийг АН-ын даргаар сонгосон. Тэр үед тамга нь нэг хүнд, гэрчилгээ нь нөгөө хүнд байв. Гэхдээ, тэгэхэд АН-ынхан яагаад С.Баярцогтыг биш, З.Нарантуяаг биш Лу.Гантөмөрийг намын дарга болгосон бэ. Яг үнэндээ, С.Баярцогт ч, З.Нарантуяа ч Лу.Гантөмөрөөс илүүрхэх зүйл ихтэй улстөрчид шүү дээ. Нэг нь улс төрийн туршлага, нөгөө нь хатуу чанд байдлаараа намынхандаа болоод олонд танигдсан, түүгээрээ дэмжлэг авах магадлал өндөртэй байв. Гэхдээ Лу.Гантөмөр ч АН-ын анхан шатаас эхлээд Залуучуудын байгууллагыг тэргүүлж байсан. Мөн АН дахь “Нэг ардчилал” хэмээх нэр нөлөө бүхий фракцыг тэргүүлж байв.

Түүнээс илүүтэйгээр түүнд АН-ын дарга байсан Н.Алтанхуягархуу араншин байдаг. Хэт нэг талыг барьдаггүй. Дунд нь явж байдаг. Гол нь хэнтэй ч хэл амаа ололцдог чанар Лу.Гантөмөрт бий. АН-ыг ингэж бударч бутарсан үед иймэрхүү л ааш аягтай дарга авч гардаг. Нэг талаас задгайдуу гэж болох ч цаг үе нь АН-д тийм л даргыг нэхсэн хэрэг. Урьд нь, 10 гаруй жилийн өмнө, АН бас л тарж бутарчих гээд Н.Алтанхуяг дарга болж байж бөөгнүүлж билээ. Магадгүй, Лу.Гантөмөрийн дарга болсон үе Н.Алтанхуянхаас хамаагүй хүнд биз. Дээрээс нь, АН-д ах нар нь “залуухан”-аараа байгаад байдаг нэг зовлон бий. Ардчиллын анхдагчдын дийлэнх нь одоо ч намаа атгадаг. Лу.Гантөмөр болохоор Монголын улс төр дэх “далаад оныхон”-ы төлөөлөл байдаг. Тэгэхээр тэдний дундуур намаа даргалах ямар байх нь ойлгомжтой. Гэсэн, ямар ч л байсан намын дарга болсноосоо хойшх хоёр жил гурван сар гаруйн хугацаанд АН-ыг нэг болгоод авсан.

Тэгээд бас засагт хамтарч, үндсэндээ эрх барьж байна. Ингэж “ах нар”-ынхаа тараасан намыг хураасан.

Ер нь бол, Лу.Гантөмөрийн “хувь хүн” л энэ хүртэл авч ирсэн. 2024 оны сонгуулиас ганцхан жилийн өмнө арайхийн даргатай болсон АН-д ялалт дэндүү хол байх нь тодорхой юм. Дахиад дөрвөн жил өнжиж дараагийн сонгуульд бэлдэх нь АН-ын хувьд тэсэхэд хүнд даваа болсон. Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт ялагдаад бүгдийг эсэргүүцэх ганцхан сонголттой үлдсэн бол өнөөдөр Монгол Улсын стратегийн том төслүүд хөдлөхгүй л байсан юм. Үүнд хүрэхийн тулд Лу.Гантөмөр 2023 оны сүүлчээс “…Хөгжлийн том төслүүдийг хамтдаа урагшлуулах” зарчим дээр ойлголцож, УИХ дахь гишүд нь 2023 оны Үндсэн хуулийн өөрчлөлт, 2024 оны Үндэсний баялгийн сангийн хуулийг бусад улс төрийн хүчнүүдтэй санал нэгтэйгээр дэмжсэн. Тэдгээр хуулийн үйлчлэл, шинж тэмдэг өнөөдрийн улс төрийн үйл явдлуудаар илэрч гарч ирж байна.

Гэхдээ, Лу.Гантөмөрийг хамтарсан засаг байгуулж орсныг намынх нь зарим нөхөд шүүмжилсээр л байна.

2008 оны сонгуулийн дараа Н.Алтанхуягийг С.Баярын Засгийн газарт орж, өөрөө Тэргүүн Шадар сайд болоход ингэж багтарсан хүн олон л байсан. Тэд “… Н.Алтанхуяг дарга аа, АН өнөөдөр байхгүй боллоо. Гишүүд тань ханиа хадарч, ижлээ идээд дууслаа. Арай хамтарч ажиллаад байгаа МАХН тань АН-ыг булшлах үүргийг та нарт өгсөн юм биш биз” гээд л хашгирдаг байлаа. Өнөөдөр яг л энэ үг үсгээр Лу.Гантөмөр рүү дайрч байна. Гэтэл яасан, 2012 оны сонгуульд АН ялж эрх барьсан. Тэр үед Н.Алтанхуяг нар сонгуулийн дөнгөж өмнө мэдэгдэл хийгээд засгаас гарч байв.

Тэгвэл, “…Лу.Гантөмөр 2028 оны УИХ-ын сонгуульд яаж тоглох бол” гэдэг сонин байгаа юм. Наана нь бас 2027 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ч болно. Тэрээр сая намынхаа Их хурал дээр “…2028 онд бид дүнгээ тавиулахад утаа, түгжрэл арилсан байх болно гэдгийг би энэ индэр дээрээс баталгаатайгаар илэрхийлж байна.

Монгол хүний орлого 10 мянган ам.долларт хүрсэн байх болно” гэлээ. Энэ үг нь нэлээд шуугиуллаа. Янз бүрийн “онош” тавьцгааж байна. Харин, учир мэдэх хүмүүсийн дийлэнх нь “…Лу.Гантөмөр ирэх сонгуулийн өмнө намаа аваад засгаас гарахгүй бололтой. Нэгэнт энэ засгийн эхлүүлсэн, эхлүүлэх том төслүүдийг тэд нуруун дээрээ үүрсэн. Тэгэхээр хийж байгаадаа итгэлтэй байгаа хүний үг” гэж байх юм. Нэг талаас, тогтолцоо өөрчлөгдөж, намуудын аль нь ч ялаад дангаараа засаглах боломж хомс болсон. Тэгэхээр мань эр тэр “цэг”-ийг харсан уу, эсвэл “…Эрх баригч намын үүднээс сонгуульд орвол илүү” гэж үзсэн үү. Одоогоор АН-ын дарга Лу.Гантөмөрийн толгой дахь тооцоо, цээжин дэх хожоог мэдэх арга алга. Ямартай ч, сая намынхаа Их хурлыг хийлээ. Генсекээ жинхэллээ. Хоёр ч намыг намдаа нэгтгээд авлаа. Бас бус “жижиг сажиг” асуудлуудаа ч цэгцлэв. Ингээд АН-д түүний бодол бодлого болж хэрэгжихээр болж байгаа юм. Засагт хамтарсан МАН, ХҮН намын хэрэг явдалд ч Лу.Гантөмөрийн нөлөө орно. Цаашлаад, Монголын улс төрд ч жин дарах нь тодорхой болов. Учир нь “Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 10. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 66 (7563)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Ерөнхийлөгчийн өрөөнд болсон яриа МАН-ын Бага хурал дээр яаж үргэлжлэх вэ?!
“...Улстөрчдийн хууль бус хөрөнгийг хураах уу” гэдгийг ард түмнээр шийдүүлэх үү?
Л.Оюун-Эрдэнэ “Засгийн газар тарвал би ажлаа өгнө” гэжээ
“...Оюун-Эрдэнийг огцруулах” акцын ард...



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

Ингэхэд, АН-ын дарга Гантөмөрийн овгийг яагаад заавал Лу хэмээн тодотгодог болсон бэ. Улс төрд лав Л.Гантөмөр гэдэг “өрсөлдөгч” алга. Сонирхлоо. Тэгсэн нь, түүнийг Улаангомын 10 жилд сурч байхад ангид нь гурван Гантөмөр байжээ. Хоёр нь Л овогтой аж. Тиймээс ангийнх нь багш тэднийг ялгахын тулд одоогийн АН-ын даргыг Лу.Гантөмөр гэж бичдэг болжээ. Түүнээс хойш найзууд нь хүртэл Лу.Ганаа гэж дуудддаг болсон байгаа юм. Улмаар, энэ нэрээрээ улс төрд танил болсон байна.

Гэснээс, Лу.Гантөмөр дарга нь болсон АН-ынхан 35 жилийнхээ ойд зориулсан Их хурлаа сая даваа гаригт хийлээ. Дөрөвдүгээр сарын 7-ны өдөр л дөө. Уг нь энэ АН нь 2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-нд “төрсөн” байдаг юм. Түүгээр 25 жилийн ой нь л дөхөж байна. Гэтэл яагаад ч юм, “нас”-аа 10-аар нэмээд, төрсөн өдрөө тэртээх 1990 онд байгуулагдсан Монголын Ардчилсан нам /МоАН/-ынхаар тогтоочихлоо. Гэхдээ энэ чухал биш юм. Харин, АН өнөөдөр өдий дайны болсон нь сайн хэрэг л дээ. Яг үнэндээ, АН саяхан л бараг л нам биш болчихсон байсан. Нэг тийм, “айл гэр” гэдэг шиг тоглоомын бүтцүүд, бидний ярьдгаар энэ нам дахь бүлэг, фракцууд тал талд өөрсдийнхөөрөө тоглоод эхэлсэн. Юун хууль, яасан дүрэм, ямар ёс зүй. Мөн ч холиосон доо.

Энэ нь, 2016 оны сонгуулийн навс ялагдлын дараа эхэлсэн. 2017 онд намаас нь нэр дэвшсэн хүн Ерөнхийлөгч болоод дээрдсэнгүй. АН-ын ан цав улам нэмэгдэж, хурдтайгаар хагаралдсан. 2020 оны УИХ-ын сонгуульд арайхийн орсон ч бас л үнэмлэхүй ялагдал хүлээсэн. 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэхэд бас л тархай бутархай хэвээрээ байв. СЕХ, Дээд шүүх толгойгоо гашилган байж 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн суурь дээр нь арайхийн тэр сонгуульд оруулсан. Бас ч гэж, АН-гүй сонгууль гэж юу байх вэ дээ. Эрх баригчид ингэж үзсэн биз. Тэр үеийн үйл явдлууд тэгж л уншигдсан. Энэ зуурт АН дотор бол жинхэнэ холион бантан болж байв. АН гэсэн хоёр “улс төрийн хүчин” үүссэн. Хоёр тусдаа дотоод сонгууль явуулж, тус тусдаа тамгатай хоёр даргатай болж байв. Хажуугаар нь жижиг бүлэг фракц тоймгүй олон байсан даа.

Ингэж явсаар 2023 оны эхээр ҮБХ-ны гишүүд нь тал талаасаа цуглаж хуралдаад Лу.Гантөмөрийг АН-ын даргаар сонгосон. Тэр үед тамга нь нэг хүнд, гэрчилгээ нь нөгөө хүнд байв. Гэхдээ, тэгэхэд АН-ынхан яагаад С.Баярцогтыг биш, З.Нарантуяаг биш Лу.Гантөмөрийг намын дарга болгосон бэ. Яг үнэндээ, С.Баярцогт ч, З.Нарантуяа ч Лу.Гантөмөрөөс илүүрхэх зүйл ихтэй улстөрчид шүү дээ. Нэг нь улс төрийн туршлага, нөгөө нь хатуу чанд байдлаараа намынхандаа болоод олонд танигдсан, түүгээрээ дэмжлэг авах магадлал өндөртэй байв. Гэхдээ Лу.Гантөмөр ч АН-ын анхан шатаас эхлээд Залуучуудын байгууллагыг тэргүүлж байсан. Мөн АН дахь “Нэг ардчилал” хэмээх нэр нөлөө бүхий фракцыг тэргүүлж байв.

Түүнээс илүүтэйгээр түүнд АН-ын дарга байсан Н.Алтанхуягархуу араншин байдаг. Хэт нэг талыг барьдаггүй. Дунд нь явж байдаг. Гол нь хэнтэй ч хэл амаа ололцдог чанар Лу.Гантөмөрт бий. АН-ыг ингэж бударч бутарсан үед иймэрхүү л ааш аягтай дарга авч гардаг. Нэг талаас задгайдуу гэж болох ч цаг үе нь АН-д тийм л даргыг нэхсэн хэрэг. Урьд нь, 10 гаруй жилийн өмнө, АН бас л тарж бутарчих гээд Н.Алтанхуяг дарга болж байж бөөгнүүлж билээ. Магадгүй, Лу.Гантөмөрийн дарга болсон үе Н.Алтанхуянхаас хамаагүй хүнд биз. Дээрээс нь, АН-д ах нар нь “залуухан”-аараа байгаад байдаг нэг зовлон бий. Ардчиллын анхдагчдын дийлэнх нь одоо ч намаа атгадаг. Лу.Гантөмөр болохоор Монголын улс төр дэх “далаад оныхон”-ы төлөөлөл байдаг. Тэгэхээр тэдний дундуур намаа даргалах ямар байх нь ойлгомжтой. Гэсэн, ямар ч л байсан намын дарга болсноосоо хойшх хоёр жил гурван сар гаруйн хугацаанд АН-ыг нэг болгоод авсан.

Тэгээд бас засагт хамтарч, үндсэндээ эрх барьж байна. Ингэж “ах нар”-ынхаа тараасан намыг хураасан.

Ер нь бол, Лу.Гантөмөрийн “хувь хүн” л энэ хүртэл авч ирсэн. 2024 оны сонгуулиас ганцхан жилийн өмнө арайхийн даргатай болсон АН-д ялалт дэндүү хол байх нь тодорхой юм. Дахиад дөрвөн жил өнжиж дараагийн сонгуульд бэлдэх нь АН-ын хувьд тэсэхэд хүнд даваа болсон. Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт ялагдаад бүгдийг эсэргүүцэх ганцхан сонголттой үлдсэн бол өнөөдөр Монгол Улсын стратегийн том төслүүд хөдлөхгүй л байсан юм. Үүнд хүрэхийн тулд Лу.Гантөмөр 2023 оны сүүлчээс “…Хөгжлийн том төслүүдийг хамтдаа урагшлуулах” зарчим дээр ойлголцож, УИХ дахь гишүд нь 2023 оны Үндсэн хуулийн өөрчлөлт, 2024 оны Үндэсний баялгийн сангийн хуулийг бусад улс төрийн хүчнүүдтэй санал нэгтэйгээр дэмжсэн. Тэдгээр хуулийн үйлчлэл, шинж тэмдэг өнөөдрийн улс төрийн үйл явдлуудаар илэрч гарч ирж байна.

Гэхдээ, Лу.Гантөмөрийг хамтарсан засаг байгуулж орсныг намынх нь зарим нөхөд шүүмжилсээр л байна.

2008 оны сонгуулийн дараа Н.Алтанхуягийг С.Баярын Засгийн газарт орж, өөрөө Тэргүүн Шадар сайд болоход ингэж багтарсан хүн олон л байсан. Тэд “… Н.Алтанхуяг дарга аа, АН өнөөдөр байхгүй боллоо. Гишүүд тань ханиа хадарч, ижлээ идээд дууслаа. Арай хамтарч ажиллаад байгаа МАХН тань АН-ыг булшлах үүргийг та нарт өгсөн юм биш биз” гээд л хашгирдаг байлаа. Өнөөдөр яг л энэ үг үсгээр Лу.Гантөмөр рүү дайрч байна. Гэтэл яасан, 2012 оны сонгуульд АН ялж эрх барьсан. Тэр үед Н.Алтанхуяг нар сонгуулийн дөнгөж өмнө мэдэгдэл хийгээд засгаас гарч байв.

Тэгвэл, “…Лу.Гантөмөр 2028 оны УИХ-ын сонгуульд яаж тоглох бол” гэдэг сонин байгаа юм. Наана нь бас 2027 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ч болно. Тэрээр сая намынхаа Их хурал дээр “…2028 онд бид дүнгээ тавиулахад утаа, түгжрэл арилсан байх болно гэдгийг би энэ индэр дээрээс баталгаатайгаар илэрхийлж байна.

Монгол хүний орлого 10 мянган ам.долларт хүрсэн байх болно” гэлээ. Энэ үг нь нэлээд шуугиуллаа. Янз бүрийн “онош” тавьцгааж байна. Харин, учир мэдэх хүмүүсийн дийлэнх нь “…Лу.Гантөмөр ирэх сонгуулийн өмнө намаа аваад засгаас гарахгүй бололтой. Нэгэнт энэ засгийн эхлүүлсэн, эхлүүлэх том төслүүдийг тэд нуруун дээрээ үүрсэн. Тэгэхээр хийж байгаадаа итгэлтэй байгаа хүний үг” гэж байх юм. Нэг талаас, тогтолцоо өөрчлөгдөж, намуудын аль нь ч ялаад дангаараа засаглах боломж хомс болсон. Тэгэхээр мань эр тэр “цэг”-ийг харсан уу, эсвэл “…Эрх баригч намын үүднээс сонгуульд орвол илүү” гэж үзсэн үү. Одоогоор АН-ын дарга Лу.Гантөмөрийн толгой дахь тооцоо, цээжин дэх хожоог мэдэх арга алга. Ямартай ч, сая намынхаа Их хурлыг хийлээ. Генсекээ жинхэллээ. Хоёр ч намыг намдаа нэгтгээд авлаа. Бас бус “жижиг сажиг” асуудлуудаа ч цэгцлэв. Ингээд АН-д түүний бодол бодлого болж хэрэгжихээр болж байгаа юм. Засагт хамтарсан МАН, ХҮН намын хэрэг явдалд ч Лу.Гантөмөрийн нөлөө орно. Цаашлаад, Монголын улс төрд ч жин дарах нь тодорхой болов. Учир нь “Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 10. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 66 (7563)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Байнгын хороо
  • •Чуулган
  • •Засгийн газар
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Нийслэл
  • •Нийтлэл
  • •Видео мэдээ
  • •E-Sport
  • •Ерөнхийлөгч
  • •ММ-ын тодруулга
  • •Фото мэдээ
  • •Намууд
  • •Яам, Агентлаг
  • •Ипотекийн зээл
  • •Сэрэмжлүүлэг
ХУРААХ
The Mongolz залуус Бразилын "FURIA"...
Жолооч нь автомашины төмөр эд...

“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

ГАРЬД 2025-04-10
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
“Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна

Ингэхэд, АН-ын дарга Гантөмөрийн овгийг яагаад заавал Лу хэмээн тодотгодог болсон бэ. Улс төрд лав Л.Гантөмөр гэдэг “өрсөлдөгч” алга. Сонирхлоо. Тэгсэн нь, түүнийг Улаангомын 10 жилд сурч байхад ангид нь гурван Гантөмөр байжээ. Хоёр нь Л овогтой аж. Тиймээс ангийнх нь багш тэднийг ялгахын тулд одоогийн АН-ын даргыг Лу.Гантөмөр гэж бичдэг болжээ. Түүнээс хойш найзууд нь хүртэл Лу.Ганаа гэж дуудддаг болсон байгаа юм. Улмаар, энэ нэрээрээ улс төрд танил болсон байна.

Гэснээс, Лу.Гантөмөр дарга нь болсон АН-ынхан 35 жилийнхээ ойд зориулсан Их хурлаа сая даваа гаригт хийлээ. Дөрөвдүгээр сарын 7-ны өдөр л дөө. Уг нь энэ АН нь 2000 оны арванхоёрдугаар сарын 6-нд “төрсөн” байдаг юм. Түүгээр 25 жилийн ой нь л дөхөж байна. Гэтэл яагаад ч юм, “нас”-аа 10-аар нэмээд, төрсөн өдрөө тэртээх 1990 онд байгуулагдсан Монголын Ардчилсан нам /МоАН/-ынхаар тогтоочихлоо. Гэхдээ энэ чухал биш юм. Харин, АН өнөөдөр өдий дайны болсон нь сайн хэрэг л дээ. Яг үнэндээ, АН саяхан л бараг л нам биш болчихсон байсан. Нэг тийм, “айл гэр” гэдэг шиг тоглоомын бүтцүүд, бидний ярьдгаар энэ нам дахь бүлэг, фракцууд тал талд өөрсдийнхөөрөө тоглоод эхэлсэн. Юун хууль, яасан дүрэм, ямар ёс зүй. Мөн ч холиосон доо.

Энэ нь, 2016 оны сонгуулийн навс ялагдлын дараа эхэлсэн. 2017 онд намаас нь нэр дэвшсэн хүн Ерөнхийлөгч болоод дээрдсэнгүй. АН-ын ан цав улам нэмэгдэж, хурдтайгаар хагаралдсан. 2020 оны УИХ-ын сонгуульд арайхийн орсон ч бас л үнэмлэхүй ялагдал хүлээсэн. 2021 оны Ерөнхийлөгчийн сонгууль гэхэд бас л тархай бутархай хэвээрээ байв. СЕХ, Дээд шүүх толгойгоо гашилган байж 2020 оны УИХ-ын сонгуулийн суурь дээр нь арайхийн тэр сонгуульд оруулсан. Бас ч гэж, АН-гүй сонгууль гэж юу байх вэ дээ. Эрх баригчид ингэж үзсэн биз. Тэр үеийн үйл явдлууд тэгж л уншигдсан. Энэ зуурт АН дотор бол жинхэнэ холион бантан болж байв. АН гэсэн хоёр “улс төрийн хүчин” үүссэн. Хоёр тусдаа дотоод сонгууль явуулж, тус тусдаа тамгатай хоёр даргатай болж байв. Хажуугаар нь жижиг бүлэг фракц тоймгүй олон байсан даа.

Ингэж явсаар 2023 оны эхээр ҮБХ-ны гишүүд нь тал талаасаа цуглаж хуралдаад Лу.Гантөмөрийг АН-ын даргаар сонгосон. Тэр үед тамга нь нэг хүнд, гэрчилгээ нь нөгөө хүнд байв. Гэхдээ, тэгэхэд АН-ынхан яагаад С.Баярцогтыг биш, З.Нарантуяаг биш Лу.Гантөмөрийг намын дарга болгосон бэ. Яг үнэндээ, С.Баярцогт ч, З.Нарантуяа ч Лу.Гантөмөрөөс илүүрхэх зүйл ихтэй улстөрчид шүү дээ. Нэг нь улс төрийн туршлага, нөгөө нь хатуу чанд байдлаараа намынхандаа болоод олонд танигдсан, түүгээрээ дэмжлэг авах магадлал өндөртэй байв. Гэхдээ Лу.Гантөмөр ч АН-ын анхан шатаас эхлээд Залуучуудын байгууллагыг тэргүүлж байсан. Мөн АН дахь “Нэг ардчилал” хэмээх нэр нөлөө бүхий фракцыг тэргүүлж байв.

Түүнээс илүүтэйгээр түүнд АН-ын дарга байсан Н.Алтанхуягархуу араншин байдаг. Хэт нэг талыг барьдаггүй. Дунд нь явж байдаг. Гол нь хэнтэй ч хэл амаа ололцдог чанар Лу.Гантөмөрт бий. АН-ыг ингэж бударч бутарсан үед иймэрхүү л ааш аягтай дарга авч гардаг. Нэг талаас задгайдуу гэж болох ч цаг үе нь АН-д тийм л даргыг нэхсэн хэрэг. Урьд нь, 10 гаруй жилийн өмнө, АН бас л тарж бутарчих гээд Н.Алтанхуяг дарга болж байж бөөгнүүлж билээ. Магадгүй, Лу.Гантөмөрийн дарга болсон үе Н.Алтанхуянхаас хамаагүй хүнд биз. Дээрээс нь, АН-д ах нар нь “залуухан”-аараа байгаад байдаг нэг зовлон бий. Ардчиллын анхдагчдын дийлэнх нь одоо ч намаа атгадаг. Лу.Гантөмөр болохоор Монголын улс төр дэх “далаад оныхон”-ы төлөөлөл байдаг. Тэгэхээр тэдний дундуур намаа даргалах ямар байх нь ойлгомжтой. Гэсэн, ямар ч л байсан намын дарга болсноосоо хойшх хоёр жил гурван сар гаруйн хугацаанд АН-ыг нэг болгоод авсан.

Тэгээд бас засагт хамтарч, үндсэндээ эрх барьж байна. Ингэж “ах нар”-ынхаа тараасан намыг хураасан.

Ер нь бол, Лу.Гантөмөрийн “хувь хүн” л энэ хүртэл авч ирсэн. 2024 оны сонгуулиас ганцхан жилийн өмнө арайхийн даргатай болсон АН-д ялалт дэндүү хол байх нь тодорхой юм. Дахиад дөрвөн жил өнжиж дараагийн сонгуульд бэлдэх нь АН-ын хувьд тэсэхэд хүнд даваа болсон. Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт ялагдаад бүгдийг эсэргүүцэх ганцхан сонголттой үлдсэн бол өнөөдөр Монгол Улсын стратегийн том төслүүд хөдлөхгүй л байсан юм. Үүнд хүрэхийн тулд Лу.Гантөмөр 2023 оны сүүлчээс “…Хөгжлийн том төслүүдийг хамтдаа урагшлуулах” зарчим дээр ойлголцож, УИХ дахь гишүд нь 2023 оны Үндсэн хуулийн өөрчлөлт, 2024 оны Үндэсний баялгийн сангийн хуулийг бусад улс төрийн хүчнүүдтэй санал нэгтэйгээр дэмжсэн. Тэдгээр хуулийн үйлчлэл, шинж тэмдэг өнөөдрийн улс төрийн үйл явдлуудаар илэрч гарч ирж байна.

Гэхдээ, Лу.Гантөмөрийг хамтарсан засаг байгуулж орсныг намынх нь зарим нөхөд шүүмжилсээр л байна.

2008 оны сонгуулийн дараа Н.Алтанхуягийг С.Баярын Засгийн газарт орж, өөрөө Тэргүүн Шадар сайд болоход ингэж багтарсан хүн олон л байсан. Тэд “… Н.Алтанхуяг дарга аа, АН өнөөдөр байхгүй боллоо. Гишүүд тань ханиа хадарч, ижлээ идээд дууслаа. Арай хамтарч ажиллаад байгаа МАХН тань АН-ыг булшлах үүргийг та нарт өгсөн юм биш биз” гээд л хашгирдаг байлаа. Өнөөдөр яг л энэ үг үсгээр Лу.Гантөмөр рүү дайрч байна. Гэтэл яасан, 2012 оны сонгуульд АН ялж эрх барьсан. Тэр үед Н.Алтанхуяг нар сонгуулийн дөнгөж өмнө мэдэгдэл хийгээд засгаас гарч байв.

Тэгвэл, “…Лу.Гантөмөр 2028 оны УИХ-ын сонгуульд яаж тоглох бол” гэдэг сонин байгаа юм. Наана нь бас 2027 онд Ерөнхийлөгчийн сонгууль ч болно. Тэрээр сая намынхаа Их хурал дээр “…2028 онд бид дүнгээ тавиулахад утаа, түгжрэл арилсан байх болно гэдгийг би энэ индэр дээрээс баталгаатайгаар илэрхийлж байна.

Монгол хүний орлого 10 мянган ам.долларт хүрсэн байх болно” гэлээ. Энэ үг нь нэлээд шуугиуллаа. Янз бүрийн “онош” тавьцгааж байна. Харин, учир мэдэх хүмүүсийн дийлэнх нь “…Лу.Гантөмөр ирэх сонгуулийн өмнө намаа аваад засгаас гарахгүй бололтой. Нэгэнт энэ засгийн эхлүүлсэн, эхлүүлэх том төслүүдийг тэд нуруун дээрээ үүрсэн. Тэгэхээр хийж байгаадаа итгэлтэй байгаа хүний үг” гэж байх юм. Нэг талаас, тогтолцоо өөрчлөгдөж, намуудын аль нь ч ялаад дангаараа засаглах боломж хомс болсон. Тэгэхээр мань эр тэр “цэг”-ийг харсан уу, эсвэл “…Эрх баригч намын үүднээс сонгуульд орвол илүү” гэж үзсэн үү. Одоогоор АН-ын дарга Лу.Гантөмөрийн толгой дахь тооцоо, цээжин дэх хожоог мэдэх арга алга. Ямартай ч, сая намынхаа Их хурлыг хийлээ. Генсекээ жинхэллээ. Хоёр ч намыг намдаа нэгтгээд авлаа. Бас бус “жижиг сажиг” асуудлуудаа ч цэгцлэв. Ингээд АН-д түүний бодол бодлого болж хэрэгжихээр болж байгаа юм. Засагт хамтарсан МАН, ХҮН намын хэрэг явдалд ч Лу.Гантөмөрийн нөлөө орно. Цаашлаад, Монголын улс төрд ч жин дарах нь тодорхой болов. Учир нь “Лу”-ийн улс төр одоо л эхэлж байна.

 

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2025 ОНЫ ДӨРӨВДҮГЭЭР САРЫН 10. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 66 (7563)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Нийтлэл   #Намууд  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Ерөнхийлөгчийн өрөөнд болсон яриа МАН-ын Бага хурал дээр яаж үргэлжлэх вэ?!
“...Улстөрчдийн хууль бус хөрөнгийг хураах уу” гэдгийг ард түмнээр шийдүүлэх үү?
Л.Оюун-Эрдэнэ “Засгийн газар тарвал би ажлаа өгнө” гэжээ
“...Оюун-Эрдэнийг огцруулах” акцын ард...
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
7 цагийн өмнө өмнө

Автомашингүй өдрөөр дараах байршилд зам хаана

8 цагийн өмнө өмнө

НИТХ-ын дарга А.Баяр Туркийн “Монгол сан”-гийн ерөнхийлөгч Вейсэл Чифтци нарыг хүлээн авч уулзлаа

8 цагийн өмнө өмнө

Эрчим хүчний гудамжны авто замыг шөнийн цагаар хааж, өргөтгөл, их засварын ажил хийнэ

8 цагийн өмнө өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.23/

8 цагийн өмнө өмнө

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд /25-05-23/

8 цагийн өмнө өмнө

Цусны донорын тухай болон Эрхтэн, эд, эс шилжүүлэн суулгах тухай хуулийн төслүүдийн хэлэлцэх эсэхийг хэлэлцлээ

8 цагийн өмнө өмнө

“Бид эмэгтэйчүүд” чуулга уулзалтад Японы нийгмийн хөгжлийг дэмжих сангийн тэргүүн Абэ Акиэ оролцлоо

8 цагийн өмнө өмнө

Үс засуулвал жаргал үргэлжид ирнэ

8 цагийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 22-24 хэм дулаан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Цэргийн дүйцүүлэх албаны бэлтгэл шатны сургалт зохион байгуулж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

У.Отгонбаяр: П.Батчулуун эмчийн асуудал нь хууль эрхзүйн зохицуулалтын алдаанаас болсон гэж ойлгож байгаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Л.Гантөмөр: Гэрээгээ биелүүлж чадаагүй бол хамтын хариуцлага хүлээнэ гэдэг заалттай

1 өдрийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх ээжүүдэд Алдарт эхийн одон гардууллаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Индиана Пэйсэрс нэмэлт цагт Нью Иорк Никс багийг хожлоо

1 өдрийн өмнө өмнө

Авто замын хашлага мөргөсөн тээврийн хэрэгслийн жолоочийг шалгаж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

The MongolZ хасагдах шатанд Aurora Gaming багтай тоглохоор боллоо

1 өдрийн өмнө өмнө

Нийслэлийн таван дүүргийн ногоон бүсэд хөдөлгөөнт эргүүл ажиллаж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Я.Содбаатар: Хамтарсан Засгийн газрын гэрээг зөрчсөн намыг МАН-ын Бага хурлын гишүүдийн 61 хувь нь дэмжжээ

1 өдрийн өмнө өмнө

“Хасын хүлэгүүд” баг Дээд лигийн аварга боллоо

1 өдрийн өмнө өмнө

Согтуурсан үедээ эхнэрээ хутгалж гэмтээжээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Чингэлтэйн өргөн чөлөөнөөс Хайлаастын эцэс хүртэлх замыг хэсэгчлэн хаана

1 өдрийн өмнө өмнө

Энхтайваны өргөн чөлөөнөөс Сэлбэ голын баруун эрэг дагуу Их тойруу хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх НҮБ-ын Суурин зохицуулагчийг хүлээн авав

1 өдрийн өмнө өмнө

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд /25-05-22/

1 өдрийн өмнө өмнө

Ажлын хэсэг болон байнгын хороодын хуралдааны тов, хэлэлцэх асуудлууд /25.05.22/

1 өдрийн өмнө өмнө

Цахилгаан дугуй (суррон), цахилгаан скүүтерийн хэрэглээг зохицуулах хуулийн төслийн хэлэлцүүлэг болно

1 өдрийн өмнө өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.22/

1 өдрийн өмнө өмнө

Долоон улаан мэнгэтэй цагаан туулай өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 19-21 хэм дулаан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Ч.Ундрам: Багш нарт ипотекийн зээлийг илүү хүртээмжтэй, онцгой нөхцөлтэй олгохгүй бол орон нутагт багшийн дутагдал арилахгүй

САНАЛ БОЛГОХ
2025-05-16 өмнө

“Ухаахудаг”-ийн 2 боть эмхэтгэлийг тараасанд Ж.Оджаргал уурлажээ

2025-05-16 өмнө

80 жилийн баярын жагсаалд оролцсон дайчдад одон, медаль гардууллаа

2025-05-16 өмнө

Д.Батням: Иргэн та зургаадугаар сарын 1-нээс өмнө автотээврийн болон өөрөө явагч хэрэгслийн албан татвараа төлөх үүрэгтэй

2025-05-16 өмнө

Үүсмэл хогийн цэгүүдэд хяналтын камер суурилууллаа

2025-05-16 өмнө

“Гашуунсухайт”-ын нээлтийг урьдаас бэлдсэн акцаар дарав уу?!

2025-05-16 өмнө

Ялимгүй цас орно

2025-05-16 өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.05.16/

2025-05-16 өмнө

Үс засуулвал сайн нөхөртэй нөхөрлөнө

2025-05-17 өмнө

Өнөөдрийн байдлаар гурван байршилд явган хүний зам засварын ажил үргэлжилж байна

2025-05-17 өмнө

10 дугаар хорооллын "МТ" ШТС-ын уулзвараас "Төмөр замын дээд сургууль"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2025-05-17 өмнө

Өдөртөө 9-11 хэм дулаан байна

2025-05-17 өмнө

Гурван хөх мэнгэтэй улаан нохой өдөр

2025-05-16 өмнө

С.Эрдэнэболд: Л.Гантөмөр та зарчмын шаардлага тавихаар азаргалаад, гомдоод байх шаардлага байхгүй

2025-05-18 өмнө

37 дахь удаагийн “Номын баяр”-ын шилдгүүд тодорлоо

2025-05-16 өмнө

Д.Амарбаясгалан: Электрон тамхины зохицуулалтын хуулийг яаралтай горимоор бид хэлэлцэх ёстой

2025-05-16 өмнө

Денвер Наггетс талбайдаа ялалт байгуулж цувралын долоо дахь тоглолтыг гаргалаа

2025-05-19 өмнө

“...Оюун-Эрдэнийг огцруулах” акцын ард...

2025-05-17 өмнө

Байгаль орчны талаарх хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг өргөн мэдүүлэв

2025-05-16 өмнө

The MongolZ баг "PGL Astana 2025" тэмцээний шигшээ шатанд Aurora Gaming багтай тоглоно

2025-05-17 өмнө

Нью-Иорк Никс 25 жилийн дараа бүсийн аваргын төлөө шалгарч үлдлээ

2025-05-17 өмнө

Хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

2025-05-16 өмнө

Чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар хэлэлцэх асуудлууд /25-05-16/

2025-05-19 өмнө

Орчлон хорооллын зүүн талыг хашааг буулгаж, явган хүний зам барилаа

2025-05-16 өмнө

Монгол Улсын хөгжлийн 2026 оны төлөвлөгөөний төслийг хоёр дахь хэлэлцүүлэгт шилжүүлэв

2 өдрийн өмнө өмнө

Гавьяат нисгэгч Р.Бат-Эрдэнэд Хөдөлмөрийн баатар цол хүртээлээ

2025-05-17 өмнө

The MongolZ хожигдож тэмцээнээ өндөрлүүллээ

2025-05-18 өмнө

Хоёр хар мэнгэтэй улаагчин гахай өдөр

2025-05-18 өмнө

Өдөртөө 17-19 хэм дулаан байна

2025-05-20 өмнө

Л.Оюун-Эрдэнэ “Засгийн газар тарвал би ажлаа өгнө” гэжээ

2025-05-19 өмнө

Л.Оюун-Эрдэнэ: Хууль бус хөрөнгийг хураах хуулийг батлуулна, би ч шалгуулна

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.