• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Самрын сүлжээнд “самруулж” буй Монголын эдийн засаг-1

Хушны самрын хууль бус сүлжээ Монголд арав гаруй жил үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. Тодруулахад, гарал үүсэл нь тодорхойгүй маш их мөнгөтэй гуравхан хятад хүн Монголын төрийн өндөр албан тушаалтнууд, удирдах албан тушаалтнууд, төрийн алба хаагчид, ченжүүд, зуучлагчид гээд бүхэл бүтэн сүлжээ үүсгэж чадсан байна.

Дашрамд хэлэхэд, энэ сүлжээг удирддаг хятад иргэд мөнгөө ямар нэг байгууллага, аж ахуйн нэгжийн дансаар бус хувь хүний дансаар, эсвэл бэлнээр оруулж ирдэг бололтой. Тэгээд нууцаар тараачихдаг гэж байгаа юм.

Мөнгө авсан иргэд уул руугаа, албан тушаалтнууд хууль руугаа халддаг. Харийнхнаар удирдуулж, мөнгөөр нь угжуулаад улсынхаа эдийн засаг, экологийг сүйрүүлж чаддаг монголчууддаа харамсмаар шүү.

Хамгийн гол нь самрын сүлжээнийхэн өнөөдөр хүчин төгөлдөр хэрэгжиж буй Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу самар бэлтгэх буюу түүх, боргоцойноос салгах,  боловсруулах буюу самрын идээг яснаас нь салгах, гаргасан идээгээ уутлах, тэгээд экспортлох гэсэн дамжлагуудаасаа өгөх ёстой татвар, хураамжуудыг төлдөггүй. Чухамдаа энд л гуравхан хятад иргэний удирддаг хушны самрын хууль бус сүлжээний хулгайлсан монголчуудын “алдагдсан боломж” оршиж буй аж.

Дээрээс нь хушны самрын экспортыг эдийг засгийн алдагдалгүй явуулах үүрэгтэй Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, МҮХАҮТ, МХЕГ  ч тоодоггүй. Үүргээ таг мартсан. Энэ сэдэв хөндөгдөхөөр “...Тэмээ гэхэд ямаа” гэдэгчлэн бүх асуудлыг ууланд самар түүдэг иргэд рүү чихээд орхиодог. Гэтэл гол эзэд нь хэн бэ гэдгийг тэд бараг мэдэж буй. Тэгж хардах үндэслэл хангалттай байгаа юм.

Шуудхан хэлэхэд дээрх байгууллагуудын нэр бүхий нэлээд тооны алба хаагчдыг татвар, тарифаа хуулийн дагуу хурааж, мэргэжлийн хяналт тавихаа “мартахад” самрын сүлжээнийхний тараадаг их мөнгө нөлөөлдөг. Бас тэр сүлжээнд хүчин зүтгэж буй ТББ, компаниудын нэр барьсан зуучлагч, ченжүүд хийгээд төрийн өндөр албан тушаалтнууд, төрийн удирдах алба хаагчид ч үүрэг чиглэл өгдөг гэдэг.

Хамгийн эмгэнэлтэй нь самрын сүлжээнийхэн Монгол Улсыг татвар ч үгүй, орлого ч үгүй үлдээж, эдийн засгийг маань “самарсаар” байгаа юм.

Үүнийг нотлох нэг том “тоо” байна. Монгол Улс дэлхийн хушны самрын 30 хувийг бүрдүүлдэг. Гэвч олон улс дахь албан ёсны “тайлан”-гаар нэг хувьд ч хүрдэггүй байна. Яагаад?!

Гэтэл 2021 онд дэлхийн хушны самар үйлдвэрлэл буюу самрын идээ бэлтгэж нийлүүлсэн нийт хэмжээ 42081 тн байсан. Үүний 13228 тн-ыг Орос, 11574 тн-ыг Хятад, 9645 тн-ыг Ардчилсан Солонгос, 3197 тн-ыг Пакистан, 441 тн-ыг Испани болон Португал, 413 тн-ыг Турк, 386 тн-ыг Итали, үлдсэн 110 тн-ыг манайх зэрэг хэд хэдэн улс нийлүүлсэн гэсэн тайлан мэдээ байна.

Гэтэл манай улсаас 2021 онд 14397 тн хушны самар /идээ байгаа юм. Энэ самрынхаа 98.80 хувь буюу 14224.2 тн-ыг Хятад руу гаргажээ. Мөн 0.69 хувийг Турк руу, 0.35 хувийг Герман руу, 0.14 хувийг Өмнөд Солонгос руу, 0.02 хувийг Япон руу экспортолсон байна.

Өөрөөр хэлбэл, Монголоос экспортолсон самар дэлхийн зах зээл дээр “Хятадад үйлдвэрлэв” шошготойгоор худалдаалагддаг гэсэн үг.

Хамгийн ноцтой нь 2021 онд дэлхийн зах зээл дээрх хушны самрын нэг кг идээ дунджаар 27 ам.долларын үнэтэй байхад манайхаас Хятад улс руу дунджаар 6.5 орчим ам.доллараар экспортолсон байгаа юм. Дэлхийн зах зээл дээрх хушны самрын үнэ Хятадын хөдөө аж ахуйн биржийн албан ёсны BOHAI.COM-д зарлагддаг. Үнийн мэдээллийг тэндээс авч болно.

Харин манай экспортын мэдээлэл нь Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, МҮХАҮТ, МХЕГ зэрэг хушны самрыг хуулийн дагуу түүлгэж, экспортлуулах үүрэг бүхий гол байгууллагуудад байдаг. Тэднээс авсан мэдээллээр манайх 2021 онд Хятадаас бусад улс руу экспортлохдоо дунджаар 17 ам.доллараар гаргажээ. Бод доо, дэлхийн зах зээл дээр 27 ам.долларын үнэтэй байгаа самрын идээг Хятад руу 6.5 ам.доллараар, харин бусад руу нь 17 ам.доллараар гаргасан байна.

Түүнчлэн самрын идээ экспортолсон аж ахуйн нэгжүүдийн Хятад руу экспортолсон гэрээний үнэ ч харилцан адилгүй байгаа нь анхаарал татаж байгаа юм. “Арвин ачит” гэдэг компани 2021 оны нэгдүгээр сараас зургадугаар сарын дунд хүртэл 26 удаагийн ачилтаар 1686.3 тн самрын идээг Хятад руу экспортолжээ. Тэгэхдээ кг бүрийг нь 4.7-7.7 ам.доллараар гаргасан байна. “Арвин боргоцой” компани  2-6 дугаар сарын хооронд дөрвөн удаагийн ачилтаар 295 тн самрын үрийг 5-6.5 ам.доллараар экспортолжээ. Мөн АСНЕФ компани 2-5 дугаар сарын хооронд зургаан удаагийн ачилтаар 275.3 тн-ыг 6-8 ам.доллараар, “Буман боргоцой” компани 2-7 дугаар сарын хооронд 27 удаагийн ачилтаар 1247.5 тн самрын идээг 3-3.7 ам.доллараар, “Бэржинхангай” компани 2-5 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 484.8 тн-ыг зургаан ам.доллараар, “Идэр чандмань” компани 1-6 дугаар сарын хооронд 15 удаагийн ачилтаар 974 тн-ыг 1.5-1.-6 ам.доллараар, “Пиножой интернэшнл” компани 2-6 дугаар сарын хооронд 15 удаагийн ачилтаар 641.7 тн-ыг 2.5-8 ам.доллараар, “Тайхарын цуурай” компани 2-6  дугаар сарын хооронд 14 удаагийн ачилтаар 1043.6 тн-ыг 0.9-55 ам.доллараар, “Цэцманхан” компани 2-5 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 680.6 тн-ыг 5.8-7.9 ам.доллараар, “Эн Эйч трейд” компани 3-6 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 484 тн-ыг 4.6-5.4 ам.доллараар, “Мофко групп” компани 2-5 дугаар сард хоёр удаагийн ачилтаар 85 тн-ыг 5.5-6.7 ам.доллараар гаргасан байна. 

Эндээс самар экспортлогч компаниуд самрын сүлжээтэй холбоотой юу гэсэн асуулт гарч ирж байна. Нэг кг самрын идээг боловсруулж, экспортод гаргах хүртэлх өртөг хэд болох вэ. Тэрийгээ хэдэн ам.доллараар худалдвал ашиг олох вэ. Ийм асуултууд босч ирнэ. Яг энэ “тоо”-гоор бол эдгээр компани гаргасан зардлынхаа дөрөв хуваасны нэгийг ч олж авч чадаагүй гэсэн үг. Тэгэхээр дээрх компаниудыг самрын сүлжээтэй холбоотой эсэхийг маш нарийн нягтлах учиртай.  Мөн эдгээр компаниуд татвар, хураамж, даатгал, шимтгэл төлдөг эсэх зэрэг Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн хүрээнд үйл ажиллагаа явуулдаг уу, үгүй юу гэдгийг маш сайн шалгах шаардлагатай гэсэн үг.

 

Үргэлжлэл бий...

ӨДӨР ТУТМЫН СОНИНУУДЫН “ЭРЭН СУРВАЛЖЛАГЧ” НЭГДЭЛ

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин-2022.11.30 № 232 (6964)

"Өнөөдөр" сонин-2022.11.30 №236 (7538)

"Өдрийн сонин"-2022.11.30 №225 (7098)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
“…Ухаахудагаас хувь хүртэх үү, Ухаахудагийг хувьд үлдээх үү” гэдгийг УИХ-ын 11 гишүүн шийднэ
Долларын ханш юуг “дохио”-лоод байна вэ?!
Ухаахудагийг “Энержи ресурс”-т үлдээх үү?!
“Эрдэнэс Тавантолгой”-гоос үндэсний компаниудыг гаргаж, Хятадаас компани урих уу?



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Самрын сүлжээнд “самруулж” буй Монголын эдийн засаг-1

Хушны самрын хууль бус сүлжээ Монголд арав гаруй жил үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. Тодруулахад, гарал үүсэл нь тодорхойгүй маш их мөнгөтэй гуравхан хятад хүн Монголын төрийн өндөр албан тушаалтнууд, удирдах албан тушаалтнууд, төрийн алба хаагчид, ченжүүд, зуучлагчид гээд бүхэл бүтэн сүлжээ үүсгэж чадсан байна.

Дашрамд хэлэхэд, энэ сүлжээг удирддаг хятад иргэд мөнгөө ямар нэг байгууллага, аж ахуйн нэгжийн дансаар бус хувь хүний дансаар, эсвэл бэлнээр оруулж ирдэг бололтой. Тэгээд нууцаар тараачихдаг гэж байгаа юм.

Мөнгө авсан иргэд уул руугаа, албан тушаалтнууд хууль руугаа халддаг. Харийнхнаар удирдуулж, мөнгөөр нь угжуулаад улсынхаа эдийн засаг, экологийг сүйрүүлж чаддаг монголчууддаа харамсмаар шүү.

Хамгийн гол нь самрын сүлжээнийхэн өнөөдөр хүчин төгөлдөр хэрэгжиж буй Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу самар бэлтгэх буюу түүх, боргоцойноос салгах,  боловсруулах буюу самрын идээг яснаас нь салгах, гаргасан идээгээ уутлах, тэгээд экспортлох гэсэн дамжлагуудаасаа өгөх ёстой татвар, хураамжуудыг төлдөггүй. Чухамдаа энд л гуравхан хятад иргэний удирддаг хушны самрын хууль бус сүлжээний хулгайлсан монголчуудын “алдагдсан боломж” оршиж буй аж.

Дээрээс нь хушны самрын экспортыг эдийг засгийн алдагдалгүй явуулах үүрэгтэй Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, МҮХАҮТ, МХЕГ  ч тоодоггүй. Үүргээ таг мартсан. Энэ сэдэв хөндөгдөхөөр “...Тэмээ гэхэд ямаа” гэдэгчлэн бүх асуудлыг ууланд самар түүдэг иргэд рүү чихээд орхиодог. Гэтэл гол эзэд нь хэн бэ гэдгийг тэд бараг мэдэж буй. Тэгж хардах үндэслэл хангалттай байгаа юм.

Шуудхан хэлэхэд дээрх байгууллагуудын нэр бүхий нэлээд тооны алба хаагчдыг татвар, тарифаа хуулийн дагуу хурааж, мэргэжлийн хяналт тавихаа “мартахад” самрын сүлжээнийхний тараадаг их мөнгө нөлөөлдөг. Бас тэр сүлжээнд хүчин зүтгэж буй ТББ, компаниудын нэр барьсан зуучлагч, ченжүүд хийгээд төрийн өндөр албан тушаалтнууд, төрийн удирдах алба хаагчид ч үүрэг чиглэл өгдөг гэдэг.

Хамгийн эмгэнэлтэй нь самрын сүлжээнийхэн Монгол Улсыг татвар ч үгүй, орлого ч үгүй үлдээж, эдийн засгийг маань “самарсаар” байгаа юм.

Үүнийг нотлох нэг том “тоо” байна. Монгол Улс дэлхийн хушны самрын 30 хувийг бүрдүүлдэг. Гэвч олон улс дахь албан ёсны “тайлан”-гаар нэг хувьд ч хүрдэггүй байна. Яагаад?!

Гэтэл 2021 онд дэлхийн хушны самар үйлдвэрлэл буюу самрын идээ бэлтгэж нийлүүлсэн нийт хэмжээ 42081 тн байсан. Үүний 13228 тн-ыг Орос, 11574 тн-ыг Хятад, 9645 тн-ыг Ардчилсан Солонгос, 3197 тн-ыг Пакистан, 441 тн-ыг Испани болон Португал, 413 тн-ыг Турк, 386 тн-ыг Итали, үлдсэн 110 тн-ыг манайх зэрэг хэд хэдэн улс нийлүүлсэн гэсэн тайлан мэдээ байна.

Гэтэл манай улсаас 2021 онд 14397 тн хушны самар /идээ байгаа юм. Энэ самрынхаа 98.80 хувь буюу 14224.2 тн-ыг Хятад руу гаргажээ. Мөн 0.69 хувийг Турк руу, 0.35 хувийг Герман руу, 0.14 хувийг Өмнөд Солонгос руу, 0.02 хувийг Япон руу экспортолсон байна.

Өөрөөр хэлбэл, Монголоос экспортолсон самар дэлхийн зах зээл дээр “Хятадад үйлдвэрлэв” шошготойгоор худалдаалагддаг гэсэн үг.

Хамгийн ноцтой нь 2021 онд дэлхийн зах зээл дээрх хушны самрын нэг кг идээ дунджаар 27 ам.долларын үнэтэй байхад манайхаас Хятад улс руу дунджаар 6.5 орчим ам.доллараар экспортолсон байгаа юм. Дэлхийн зах зээл дээрх хушны самрын үнэ Хятадын хөдөө аж ахуйн биржийн албан ёсны BOHAI.COM-д зарлагддаг. Үнийн мэдээллийг тэндээс авч болно.

Харин манай экспортын мэдээлэл нь Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, МҮХАҮТ, МХЕГ зэрэг хушны самрыг хуулийн дагуу түүлгэж, экспортлуулах үүрэг бүхий гол байгууллагуудад байдаг. Тэднээс авсан мэдээллээр манайх 2021 онд Хятадаас бусад улс руу экспортлохдоо дунджаар 17 ам.доллараар гаргажээ. Бод доо, дэлхийн зах зээл дээр 27 ам.долларын үнэтэй байгаа самрын идээг Хятад руу 6.5 ам.доллараар, харин бусад руу нь 17 ам.доллараар гаргасан байна.

Түүнчлэн самрын идээ экспортолсон аж ахуйн нэгжүүдийн Хятад руу экспортолсон гэрээний үнэ ч харилцан адилгүй байгаа нь анхаарал татаж байгаа юм. “Арвин ачит” гэдэг компани 2021 оны нэгдүгээр сараас зургадугаар сарын дунд хүртэл 26 удаагийн ачилтаар 1686.3 тн самрын идээг Хятад руу экспортолжээ. Тэгэхдээ кг бүрийг нь 4.7-7.7 ам.доллараар гаргасан байна. “Арвин боргоцой” компани  2-6 дугаар сарын хооронд дөрвөн удаагийн ачилтаар 295 тн самрын үрийг 5-6.5 ам.доллараар экспортолжээ. Мөн АСНЕФ компани 2-5 дугаар сарын хооронд зургаан удаагийн ачилтаар 275.3 тн-ыг 6-8 ам.доллараар, “Буман боргоцой” компани 2-7 дугаар сарын хооронд 27 удаагийн ачилтаар 1247.5 тн самрын идээг 3-3.7 ам.доллараар, “Бэржинхангай” компани 2-5 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 484.8 тн-ыг зургаан ам.доллараар, “Идэр чандмань” компани 1-6 дугаар сарын хооронд 15 удаагийн ачилтаар 974 тн-ыг 1.5-1.-6 ам.доллараар, “Пиножой интернэшнл” компани 2-6 дугаар сарын хооронд 15 удаагийн ачилтаар 641.7 тн-ыг 2.5-8 ам.доллараар, “Тайхарын цуурай” компани 2-6  дугаар сарын хооронд 14 удаагийн ачилтаар 1043.6 тн-ыг 0.9-55 ам.доллараар, “Цэцманхан” компани 2-5 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 680.6 тн-ыг 5.8-7.9 ам.доллараар, “Эн Эйч трейд” компани 3-6 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 484 тн-ыг 4.6-5.4 ам.доллараар, “Мофко групп” компани 2-5 дугаар сард хоёр удаагийн ачилтаар 85 тн-ыг 5.5-6.7 ам.доллараар гаргасан байна. 

Эндээс самар экспортлогч компаниуд самрын сүлжээтэй холбоотой юу гэсэн асуулт гарч ирж байна. Нэг кг самрын идээг боловсруулж, экспортод гаргах хүртэлх өртөг хэд болох вэ. Тэрийгээ хэдэн ам.доллараар худалдвал ашиг олох вэ. Ийм асуултууд босч ирнэ. Яг энэ “тоо”-гоор бол эдгээр компани гаргасан зардлынхаа дөрөв хуваасны нэгийг ч олж авч чадаагүй гэсэн үг. Тэгэхээр дээрх компаниудыг самрын сүлжээтэй холбоотой эсэхийг маш нарийн нягтлах учиртай.  Мөн эдгээр компаниуд татвар, хураамж, даатгал, шимтгэл төлдөг эсэх зэрэг Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн хүрээнд үйл ажиллагаа явуулдаг уу, үгүй юу гэдгийг маш сайн шалгах шаардлагатай гэсэн үг.

 

Үргэлжлэл бий...

ӨДӨР ТУТМЫН СОНИНУУДЫН “ЭРЭН СУРВАЛЖЛАГЧ” НЭГДЭЛ

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин-2022.11.30 № 232 (6964)

"Өнөөдөр" сонин-2022.11.30 №236 (7538)

"Өдрийн сонин"-2022.11.30 №225 (7098)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Гадаад харилцаа
  • •Засгийн газар
  • •Нийслэл
  • •Нийтлэл
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Гэмт хэрэг
  • •Сэрэмжлүүлэг
  • •Улсын Онцгой Комисс
  • •Шүүхийн танхимаас
  • •Ипотекийн зээл
  • •Фото мэдээ
  • •Чуулган
  • •Боловсрол
  • •Сурвалжлага
ХУРААХ
“...С.Баярцогтын хэрэг...
Эрчим хүчээ хэмнэсэн...

Самрын сүлжээнд “самруулж” буй Монголын эдийн засаг-1

Kuzmo 2022-11-30
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Самрын сүлжээнд “самруулж” буй Монголын эдийн засаг-1

Хушны самрын хууль бус сүлжээ Монголд арав гаруй жил үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ талаар бид өмнө нь мэдээлсэн. Тодруулахад, гарал үүсэл нь тодорхойгүй маш их мөнгөтэй гуравхан хятад хүн Монголын төрийн өндөр албан тушаалтнууд, удирдах албан тушаалтнууд, төрийн алба хаагчид, ченжүүд, зуучлагчид гээд бүхэл бүтэн сүлжээ үүсгэж чадсан байна.

Дашрамд хэлэхэд, энэ сүлжээг удирддаг хятад иргэд мөнгөө ямар нэг байгууллага, аж ахуйн нэгжийн дансаар бус хувь хүний дансаар, эсвэл бэлнээр оруулж ирдэг бололтой. Тэгээд нууцаар тараачихдаг гэж байгаа юм.

Мөнгө авсан иргэд уул руугаа, албан тушаалтнууд хууль руугаа халддаг. Харийнхнаар удирдуулж, мөнгөөр нь угжуулаад улсынхаа эдийн засаг, экологийг сүйрүүлж чаддаг монголчууддаа харамсмаар шүү.

Хамгийн гол нь самрын сүлжээнийхэн өнөөдөр хүчин төгөлдөр хэрэгжиж буй Монгол Улсын хууль тогтоомжийн дагуу самар бэлтгэх буюу түүх, боргоцойноос салгах,  боловсруулах буюу самрын идээг яснаас нь салгах, гаргасан идээгээ уутлах, тэгээд экспортлох гэсэн дамжлагуудаасаа өгөх ёстой татвар, хураамжуудыг төлдөггүй. Чухамдаа энд л гуравхан хятад иргэний удирддаг хушны самрын хууль бус сүлжээний хулгайлсан монголчуудын “алдагдсан боломж” оршиж буй аж.

Дээрээс нь хушны самрын экспортыг эдийг засгийн алдагдалгүй явуулах үүрэгтэй Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, МҮХАҮТ, МХЕГ  ч тоодоггүй. Үүргээ таг мартсан. Энэ сэдэв хөндөгдөхөөр “...Тэмээ гэхэд ямаа” гэдэгчлэн бүх асуудлыг ууланд самар түүдэг иргэд рүү чихээд орхиодог. Гэтэл гол эзэд нь хэн бэ гэдгийг тэд бараг мэдэж буй. Тэгж хардах үндэслэл хангалттай байгаа юм.

Шуудхан хэлэхэд дээрх байгууллагуудын нэр бүхий нэлээд тооны алба хаагчдыг татвар, тарифаа хуулийн дагуу хурааж, мэргэжлийн хяналт тавихаа “мартахад” самрын сүлжээнийхний тараадаг их мөнгө нөлөөлдөг. Бас тэр сүлжээнд хүчин зүтгэж буй ТББ, компаниудын нэр барьсан зуучлагч, ченжүүд хийгээд төрийн өндөр албан тушаалтнууд, төрийн удирдах алба хаагчид ч үүрэг чиглэл өгдөг гэдэг.

Хамгийн эмгэнэлтэй нь самрын сүлжээнийхэн Монгол Улсыг татвар ч үгүй, орлого ч үгүй үлдээж, эдийн засгийг маань “самарсаар” байгаа юм.

Үүнийг нотлох нэг том “тоо” байна. Монгол Улс дэлхийн хушны самрын 30 хувийг бүрдүүлдэг. Гэвч олон улс дахь албан ёсны “тайлан”-гаар нэг хувьд ч хүрдэггүй байна. Яагаад?!

Гэтэл 2021 онд дэлхийн хушны самар үйлдвэрлэл буюу самрын идээ бэлтгэж нийлүүлсэн нийт хэмжээ 42081 тн байсан. Үүний 13228 тн-ыг Орос, 11574 тн-ыг Хятад, 9645 тн-ыг Ардчилсан Солонгос, 3197 тн-ыг Пакистан, 441 тн-ыг Испани болон Португал, 413 тн-ыг Турк, 386 тн-ыг Итали, үлдсэн 110 тн-ыг манайх зэрэг хэд хэдэн улс нийлүүлсэн гэсэн тайлан мэдээ байна.

Гэтэл манай улсаас 2021 онд 14397 тн хушны самар /идээ байгаа юм. Энэ самрынхаа 98.80 хувь буюу 14224.2 тн-ыг Хятад руу гаргажээ. Мөн 0.69 хувийг Турк руу, 0.35 хувийг Герман руу, 0.14 хувийг Өмнөд Солонгос руу, 0.02 хувийг Япон руу экспортолсон байна.

Өөрөөр хэлбэл, Монголоос экспортолсон самар дэлхийн зах зээл дээр “Хятадад үйлдвэрлэв” шошготойгоор худалдаалагддаг гэсэн үг.

Хамгийн ноцтой нь 2021 онд дэлхийн зах зээл дээрх хушны самрын нэг кг идээ дунджаар 27 ам.долларын үнэтэй байхад манайхаас Хятад улс руу дунджаар 6.5 орчим ам.доллараар экспортолсон байгаа юм. Дэлхийн зах зээл дээрх хушны самрын үнэ Хятадын хөдөө аж ахуйн биржийн албан ёсны BOHAI.COM-д зарлагддаг. Үнийн мэдээллийг тэндээс авч болно.

Харин манай экспортын мэдээлэл нь Татварын ерөнхий газар, Гаалийн ерөнхий газар, МҮХАҮТ, МХЕГ зэрэг хушны самрыг хуулийн дагуу түүлгэж, экспортлуулах үүрэг бүхий гол байгууллагуудад байдаг. Тэднээс авсан мэдээллээр манайх 2021 онд Хятадаас бусад улс руу экспортлохдоо дунджаар 17 ам.доллараар гаргажээ. Бод доо, дэлхийн зах зээл дээр 27 ам.долларын үнэтэй байгаа самрын идээг Хятад руу 6.5 ам.доллараар, харин бусад руу нь 17 ам.доллараар гаргасан байна.

Түүнчлэн самрын идээ экспортолсон аж ахуйн нэгжүүдийн Хятад руу экспортолсон гэрээний үнэ ч харилцан адилгүй байгаа нь анхаарал татаж байгаа юм. “Арвин ачит” гэдэг компани 2021 оны нэгдүгээр сараас зургадугаар сарын дунд хүртэл 26 удаагийн ачилтаар 1686.3 тн самрын идээг Хятад руу экспортолжээ. Тэгэхдээ кг бүрийг нь 4.7-7.7 ам.доллараар гаргасан байна. “Арвин боргоцой” компани  2-6 дугаар сарын хооронд дөрвөн удаагийн ачилтаар 295 тн самрын үрийг 5-6.5 ам.доллараар экспортолжээ. Мөн АСНЕФ компани 2-5 дугаар сарын хооронд зургаан удаагийн ачилтаар 275.3 тн-ыг 6-8 ам.доллараар, “Буман боргоцой” компани 2-7 дугаар сарын хооронд 27 удаагийн ачилтаар 1247.5 тн самрын идээг 3-3.7 ам.доллараар, “Бэржинхангай” компани 2-5 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 484.8 тн-ыг зургаан ам.доллараар, “Идэр чандмань” компани 1-6 дугаар сарын хооронд 15 удаагийн ачилтаар 974 тн-ыг 1.5-1.-6 ам.доллараар, “Пиножой интернэшнл” компани 2-6 дугаар сарын хооронд 15 удаагийн ачилтаар 641.7 тн-ыг 2.5-8 ам.доллараар, “Тайхарын цуурай” компани 2-6  дугаар сарын хооронд 14 удаагийн ачилтаар 1043.6 тн-ыг 0.9-55 ам.доллараар, “Цэцманхан” компани 2-5 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 680.6 тн-ыг 5.8-7.9 ам.доллараар, “Эн Эйч трейд” компани 3-6 дугаар сарын хооронд есөн удаагийн ачилтаар 484 тн-ыг 4.6-5.4 ам.доллараар, “Мофко групп” компани 2-5 дугаар сард хоёр удаагийн ачилтаар 85 тн-ыг 5.5-6.7 ам.доллараар гаргасан байна. 

Эндээс самар экспортлогч компаниуд самрын сүлжээтэй холбоотой юу гэсэн асуулт гарч ирж байна. Нэг кг самрын идээг боловсруулж, экспортод гаргах хүртэлх өртөг хэд болох вэ. Тэрийгээ хэдэн ам.доллараар худалдвал ашиг олох вэ. Ийм асуултууд босч ирнэ. Яг энэ “тоо”-гоор бол эдгээр компани гаргасан зардлынхаа дөрөв хуваасны нэгийг ч олж авч чадаагүй гэсэн үг. Тэгэхээр дээрх компаниудыг самрын сүлжээтэй холбоотой эсэхийг маш нарийн нягтлах учиртай.  Мөн эдгээр компаниуд татвар, хураамж, даатгал, шимтгэл төлдөг эсэх зэрэг Монгол Улсын хууль, тогтоомжийн хүрээнд үйл ажиллагаа явуулдаг уу, үгүй юу гэдгийг маш сайн шалгах шаардлагатай гэсэн үг.

 

Үргэлжлэл бий...

ӨДӨР ТУТМЫН СОНИНУУДЫН “ЭРЭН СУРВАЛЖЛАГЧ” НЭГДЭЛ

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин-2022.11.30 № 232 (6964)

"Өнөөдөр" сонин-2022.11.30 №236 (7538)

"Өдрийн сонин"-2022.11.30 №225 (7098)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Нийтлэл   #Сурвалжлага  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
“…Ухаахудагаас хувь хүртэх үү, Ухаахудагийг хувьд үлдээх үү” гэдгийг УИХ-ын 11 гишүүн шийднэ
Долларын ханш юуг “дохио”-лоод байна вэ?!
Ухаахудагийг “Энержи ресурс”-т үлдээх үү?!
“Эрдэнэс Тавантолгой”-гоос үндэсний компаниудыг гаргаж, Хятадаас компани урих уу?
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
1 өдрийн өмнө өмнө

116 айлын гэр нурж, хашаа, байшингийн дээвэр хууларсан зэрэг дуудлага, мэдээлэл бүртгэгдлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Тажикистан-Монголын анхны бизнес форум боллоо

1 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүхэд Тажикистан Улсын Мажлиси Намояндогон-ы дарга Идизода Файзали бараалхлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Нэгдүгээр тойрог замын гүйцэтгэгчийг шалгаруулах нээлттэй тендерийг ирэх сард зарлана

1 өдрийн өмнө өмнө

Хот, нийтийн аж ахуйн салбарын парк шинэчлэлтийн хүрээнд CAT олон үйлдэлтэй бага оврын 10 ширхэг ачигч машиныг хүлээн авлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Жүдо бөхийн Улаанбаатарын “Их дуулга” тэмцээн өнөөдөр эхэлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

“…Ухаахудагаас хувь хүртэх үү, Ухаахудагийг хувьд үлдээх үү” гэдгийг УИХ-ын 11 гишүүн шийднэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар Амазонс багийн эмэгтэйчүүд Францын Орлейнс багтай хасагдах шатанд тоглоно

1 өдрийн өмнө өмнө

Хан-Уул дүүргийн 20 дугаар хороонд 100 ортой цэцэрлэгийн барилга угсралтын ажил 85 хувьтай үргэлжилж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Эмомали Рахмон: Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн энэ айлчлал харилцаа, хамтын ажиллагааг урагшлуулахад жинтэй хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэлтэй байна

1 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүх: “Чингис хаан” үндэсний музей болон Тажикистан Улсын Үндэсний музей соёлын өвийг судлан хамгаалах, түгээн дэлгэрүүлэх хамтын ажиллагааны үндсийг тавьсанд сэтгэл хангалуун байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Монгол, Тажикистаны харилцаа, хамтын ажиллагааны баримт бичгүүдэд гарын үсэг зурлаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Туулын хурдны замын газар чөлөөлөлтөд 115 нэгж талбараас өнөөдрийн байдлаар 15 нэгж талбарт газар дүйцүүлэн олгоод байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй хөхөгчин хонь өдөр

1 өдрийн өмнө өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 21-23 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Нисдэг тэргээр алба хаагчдыг түймрийн голомтод хүргэлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Тэмээтэй хөшөөний уулзвараас Зайсангийн гүүр хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

У.Хүрэлсүх, Бүгд Найрамдах Тажикистан Улсын Ерөнхийлөгч Эмомали Рахмон нар албан ёсны хэлэлцээ хийлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Намьянжугийн гудамжнаас Халдвартын эцэс хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Газарчны уулзвараас "Цайз 16"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсын шигшээ баг хасагдлаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Газрын ховор элемент ба өрсөлдөөн

2 өдрийн өмнө өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүхийг албан ёсоор угтлаа

2 өдрийн өмнө өмнө

COP17 бага хуралд гадаадын 7-10 мянган зочин, төлөөлөгч оролцоно гэж төлөвлөжээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Саппорогийн уулзвараас Баруун 4 зам хүртэлх явган замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Н.Отгонбаяр: Ногоон байгууламж хариуцсан ажилчдын цалинг 3-3.5 сая төгрөг болгоно

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсыг төлөөлж хоёр баг өрсөлдөнө

2 өдрийн өмнө өмнө

ТЭЗҮ-ийг холбогдох яамдын мэргэжлийн зөвлөлөөр батлууллаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Э.Т, Ц.С, Л.А нарыг яллагдагчаар татсан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас гэрлэлт цуцлуулах нэхэмжлэл гаргасан бол...

САНАЛ БОЛГОХ
2025-07-20 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 28-30 хэм дулаан байна

2025-07-20 өмнө

Дарь-Эхийн уулзвараас Сансарын аюулгүй тойрог хүртэлх замыг хааж, шинэчилнэ

2025-07-20 өмнө

Хоёр хар мэнгэтэй цагаан бар өдөр

2025-07-21 өмнө

“Эрдэнэс Тавантолгой”-гоос үндэсний компаниудыг гаргаж, Хятадаас компани урих уу?

2025-07-20 өмнө

Дахин ийм алдаа гаргахгүй ажиллахыг Ерөнхий сайд анхаарууллаа

2025-07-20 өмнө

Монгол Улсын эмэгтэй шигшээ баг хүрэл медалийн төлөө Тайландын багтай өнөөдөр тоглоно

2025-07-20 өмнө

Улаанбаатар ММС энержи баг шигшээ шатанд Сербийн UB багтай тоглоно

2025-07-21 өмнө

Цахилгаан хязгаарлах газрууд /2025.07.21/

2025-07-21 өмнө

Үс засуулвал жаргал үргэлжид ирнэ

2025-07-22 өмнө

“Завхан аймгийн Их-Уул сумын Хонгор багийн нутаг дэвсгэрт автомашин онхолдсон байна”

2025-07-21 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 31-33 хэм дулаан байна

2025-07-22 өмнө

Х.Нямбаатар: Дүүргүүдийн ажил нийслэлээс гаргаж буй бодлого, шийдвэрээс зөрдөг байж болохгүй

2025-07-21 өмнө

Ерөнхий сайд албан тушаалтнуудад хариуцлага тооцож ажиллахаа илэрхийлэв

2025-07-22 өмнө

Түймрийн голомтод 429 хүн, 30 автомашинтайгаар ажиллаж байна

2025-07-22 өмнө

Сансарын колонкын уулзвараас хойш Төгс хүнсний дэлгүүр хүртэлх авто замыг хэсэгчлэн хааж, шинэчилнэ

2025-07-23 өмнө

Орон сууцны санхүүжилтийн тусгайлсан банк байгуулна

2025-07-22 өмнө

Ухаахудагийг “Энержи ресурс”-т үлдээх үү?!

2 өдрийн өмнө өмнө

Нисдэг тэргээр алба хаагчдыг түймрийн голомтод хүргэлээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Газарчны уулзвараас "Цайз 16"-ийн уулзвар хүртэлх авто замыг хааж, шинэчилнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Газрын ховор элемент ба өрсөлдөөн

2 өдрийн өмнө өмнө

Э.Т, Ц.С, Л.А нарыг яллагдагчаар татсан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

ТЭЗҮ-ийг холбогдох яамдын мэргэжлийн зөвлөлөөр батлууллаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Н.Отгонбаяр: Ногоон байгууламж хариуцсан ажилчдын цалинг 3-3.5 сая төгрөг болгоно

2 өдрийн өмнө өмнө

“FIBA 3x3 Jakarta” тэмцээнд Монгол Улсыг төлөөлж хоёр баг өрсөлдөнө

2 өдрийн өмнө өмнө

Гэр бүлийн хүчирхийллийн улмаас гэрлэлт цуцлуулах нэхэмжлэл гаргасан бол...

2 өдрийн өмнө өмнө

Саппорогийн уулзвараас Баруун 4 зам хүртэлх явган замыг шинэчлэх ажил үргэлжилж байна

2025-07-21 өмнө

Сагсан бөмбөгийн эмэгтэйчүүдийн Азийн цомын В хэсэг манай охид дөрөвдүгээр байрт орлоо

2025-07-22 өмнө

45 дугаар сургуулийн урд талд түр байгууламж барьсан зөрчлийг арилгууллаа

2025-07-21 өмнө

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Киргиз Улсад хийх төрийн айлчлал эхэллээ

2025-07-23 өмнө

АТГ: О.Тэмүүлэнгийн зарцуулсан хөрөнгийн эх үүсвэр хууль ёсны болох нь тогтоогдлоо

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.