• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



“...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэх үү?!

Дэд бүтцийн сайдын үүрэг гүйцэтгэгч, Ерөнхий сайдад нэр дэвшээд байсан С.Зоригийг 1998 оны аравдугаар сарын 2-нд хэрцгийгээр хөнөөсөн хэрэг илрэлгүй 26 дахь жилдээ ороод байна. 

Дунд нь, 2017 онд уг хэргийг Т.Чимгээ,Содномдаржаа нарт үүрүүлэн шүүхээр эцэслэж шийдсэн. Тэгэхдээ тэдэнд уг гэмт хэргийг хэн захиалсныг “илрүүлээгүй” байдаг. 
Харин үүнээс хоёр жилийн дараа өөр нөхцөл байдал илэрсэн. Өөрөөр хэлбэл, Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүж, С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг хүлээлгэсэн болж таарсан. 

Энэ нь дээрх хоёр хүнийг цагдан хорьж байх үед хууль хяналтын байгууллагын нэр бүхий ажилтнууд эрүүдэн шүүж буй бичлэг “олон нийтийн хүртээл” болсноор хэрэг явдал улам бүр тодорхой болсон. 

ХҮЭК-ын 18 дахь илтгэлд ч энэ талаар багтсан. Тодруулбал, “...УИХ-ын гишүүн Л.Болд ХЭҮК-ын гишүүдэд “...С.Зоригийн амь насыг бүрэлгэсэн хэрэгт шалгагдаж ял авсанТ.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг үзүүлэх” хүсэлт гаргасныг ТЕГ-т 2019 оны дөрөвдүгээр сарын 30-ны өдрийн 12/4492 тоот албан бичгээр уламжилж шийдвэрлүүлсэн. УИХ-ын гишүүн Л.Болд, Л.Мөнхбаатар, О.Батнасан, Ц.Нямдорж нар асуулт асууж, холбогдох албан тушаалтнуудаас хариулт, мэдээлэл авсан. УИХ-ын гишүүн Л.Болдын хүсэлтийн дагуу С.Зоригийн амь насыг бүрэлгэсэн хэрэгт шалгагдаж ял авсан Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг үзсэн талаарх дүгнэлт гаргасан” гэсэн тайлан бий.

Удалгүй уг эрүүдэн шүүсэн үйл ажиллагааг гүйцэтгэсэн албан тушаалтнууд, алба хаагчдад шүүхээс хариуцлага тооцсон. Хэргийг ч шүүх дахин хэлэлцэж, “...Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар уг хэргийг үйлдээгүй. гэх дүгнэлтэд хүрсэн. Улмаар тэднийг суллаж, цагаатгаад байна. 

Ингэснээр 1998 оны аравдугаар сарын 2-ны энэ хэрэг дахиад нэг “охин” хэрэгтэй болж хоцорсон юм. Өөрөөр хэлбэл, “...С.Зоригийг хөнөөсөн”, мөн “...Энэ хэргийг нэр бүхий хоёр иргэнд эрүүдэн шүүж үүрүүлсэн” гэх хоёр тусдаа хэрэг болсон. 

1998 оны аравдугаар сарын 2-нд гарсан хэргийг шалгах “шинэ” ажлын хэсэг жил гаруй ажиллаж байгаа юм. “...Тэр ажлын хэсгийн үйл ажиллагаа нэлээд ахицтай явж, өмнөх ажлын хэсгүүдийн олж илрүүлээгүй олон фактыг гаргаж ирж байгаа” гэх албан бус мэдээллүүд бий. Үүний хүрээнд ч ЦЕГ-аас Засгийн газарт хүсэлт тавьж, 1998 оны аравдугаар сарын 3-ны Засгийн газрын ээлжит бус хуралдааны протоколыг ил болгуулсан биз. 

Тэгэхээр С.Зоригийг хөнөөсөн гэмт этгээдүүд, ялангуяа уг хэргийг захиалагч удахгүй илэрч мэдэх л юм. Энэ сацуу, уг хэргийн талаарх албан болоод албан бус мэдээллүүд цацагдах бүрт “...Сонгууль болж байгаа учраас улстөржүүллээ” гэх бачимдал гарч ирэх болов. “...Хэн ингэж хашгирч байна вэ”, “...Ингэтлээ бачимдах хэн байх вэ” гэдгийг бас бодох л хэрэгтэй.

Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт уг хэргийг үйлдээгүй болох нь шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр тогтоогдсон Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар хохирлоо тогтоолгохоор яваад эхэлсэн байна. Яг тэдний асуудлыг мухарлаж шийдвэрлэх тал дээр манай улсын хууль тогтоомж учир дутагдалтай аж. Тиймээс Т.Чимгээ нар Женев дахь Хүний эрхийн байгууллагад ханджээ. Тэрбээр С.Зоригийн хэрэгт гүтгүүлэн, эрүүдэн шүүлгэж, уг хэргийг хүлээснээ олон улсын хэрэг нээж өгөхийг хүсчээ. Тэндээс саяхан олон улсын өмгөөлөгчдийн баг ирж уулзаад явсан байна. Тэгэхээр удахгүй  “...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэж мэдэхээр болж байгаа аж.

Дээр хэлсэнчлэн Монгол Улсын иргэд Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар шиг байдалд орохоос хамгаалах, эсвэл дараа нь хохирлыг тогтоож, нөхөн олгох тал дээр хууль эрх зүй хангалтгүй юм байна. Ийм эрсдэл байсаар байгаа гэсэн үг.

Уг нь НҮБ-ын Эрүүдэн шүүхтэй тэмцэх тусгай илтгэгч Манфрэд Новак манай улсын Засгийн газарт “...Эрүү шүүлт, бусад хүнлэг бус харьцаанд өртөж хохирсон хохирогчид хангалттай нөхөн олговор болон хүртээмжтэй эмчилгээ, нөхөн сэргээлт авах нөхцөл бүрдүүлэх” зөвлөмжийг ирүүлж байжээ. НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлөөс ч “...Эрүүдэн шүүгдсэний улмаас хохирогчдод олгох эрх зүйн хамгаалалтыг бэхжүүлэх”, “...Эрүүдэн шүүгдсэний улмаас хохирсон хохирогчид хангалттай хэмжээний нөхөн олговор болон нөхөн сэргээх үйлчилгээ авах нөхцөлийг хангах... нөхцөлийг бүрдүүлэх” тухай зөвлөмжийг 2015 онд өгсөн байгаа юм. Мөн Монгол Улс НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлийн UPR II циклээс эрүүдэн шүүх, бусад хүнлэг бус харьцаанаас ангид байх хүрээнд нийт 20 зөвлөмж хүлээж авч байжээ.

Гэсэн ч “...Энэ талаар тодорхой алхам хийгээгүй” гэж Хүний эрхийн байгууллагууд шүүмжилж дүгнэсээр байна. Тодруулбал, манай улсын хувьд “...Хараат бус мөрдөн шалгах албыг НҮБ-ын бүх шаардлагад нийцүүлэн нэн даруй байгуулах, ингэхдээ тусгай субъектийн үйлдсэн бүх хэргийг бус зөвхөн эрүүдэн шүүх, зүй бус харьцаатай холбоотой мөрдөн шалгах эрхийг олгох замаар дагнасан, мэргэшсэн, цомхон байх боломжийг хангах”, “…Эрүүдэн шүүхээс урьдчилан сэргийлэх үндэсний механизмыг Эрүүдэн шүүхийн эсрэг комиссын Нэмэлт протоколд бүрэн нийцүүлж, иргэний нийгмийн байгууллагын оролцоог хангасан, хараат бусаар ажиллах, чиг үүргээ хэрэгжүүлэх хангалттай эрх хэмжээтэй, гаргасан шийдвэр, зөвлөмж нь хэрэгждэг байхаар зохицуулалтыг хуульд нарийвчлан тусгах”, “…Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд эрүүдэн шүүж олсон нотлох баримтыг нотлох баримтаар тооцохгүй байх, хууль бус тушаал, даалгавар биелүүлсэн нь эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөгдөхгүй байх талаар холбогдох нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, цагдан хорих байранд “гүйцэтгэх ажил” явуулахыг хориглох, мөрдөн шалгах нууц ажиллагаатай холбоотой зөвшөөрлийг “шүүх” олгодог байх, зөвшөөрлийн хүрээ, хязгаарыг журмаар биш, хуулиар нарийвчлан зохицуулах”, “…Хохирол барагдуулах үндэсний тогтолцоог нэн даруй бий болгох, эдийн бус хохирлыг үнэлэх, тооцох аргачлалыг нэн даруй батлан гаргах, үнэлгээ хийх мэргэжлийн байгууллагуудад эдийн бус хохирол буюу сэтгэл санааны хохирлыг үнэлэх мэргэшсэн чиг үүрэг бүхий шинжээч эсхүл энэ чиглэлийн албыг байгуулж, ажилтнуудыг мэргэшүүлэн ажиллуулах замаар хүний нөөцийн чадавхыг бэхжүүлэх” зэрэг зөвлөмжийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай аж. 

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин

2024 ОНЫ ГУРАВДУГААР САРЫН 19. МЯГМАР ГАРАГ. № 52 (7296)

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
“Тавантолгой түлш” компани 1.5 их наяд төгрөгийн өр “үйлдвэрлэжээ”
Нэг аяга цай хэрхэн Их Британийг Монголын анхны метроны системийг барихад хүргэсэн бэ
Ерөнхийлөгчийг УИХ-уу, Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг уу?!
Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг буцаах тохироо хийсэн үү?



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



“...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэх үү?!

Дэд бүтцийн сайдын үүрэг гүйцэтгэгч, Ерөнхий сайдад нэр дэвшээд байсан С.Зоригийг 1998 оны аравдугаар сарын 2-нд хэрцгийгээр хөнөөсөн хэрэг илрэлгүй 26 дахь жилдээ ороод байна. 

Дунд нь, 2017 онд уг хэргийг Т.Чимгээ,Содномдаржаа нарт үүрүүлэн шүүхээр эцэслэж шийдсэн. Тэгэхдээ тэдэнд уг гэмт хэргийг хэн захиалсныг “илрүүлээгүй” байдаг. 
Харин үүнээс хоёр жилийн дараа өөр нөхцөл байдал илэрсэн. Өөрөөр хэлбэл, Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүж, С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг хүлээлгэсэн болж таарсан. 

Энэ нь дээрх хоёр хүнийг цагдан хорьж байх үед хууль хяналтын байгууллагын нэр бүхий ажилтнууд эрүүдэн шүүж буй бичлэг “олон нийтийн хүртээл” болсноор хэрэг явдал улам бүр тодорхой болсон. 

ХҮЭК-ын 18 дахь илтгэлд ч энэ талаар багтсан. Тодруулбал, “...УИХ-ын гишүүн Л.Болд ХЭҮК-ын гишүүдэд “...С.Зоригийн амь насыг бүрэлгэсэн хэрэгт шалгагдаж ял авсанТ.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг үзүүлэх” хүсэлт гаргасныг ТЕГ-т 2019 оны дөрөвдүгээр сарын 30-ны өдрийн 12/4492 тоот албан бичгээр уламжилж шийдвэрлүүлсэн. УИХ-ын гишүүн Л.Болд, Л.Мөнхбаатар, О.Батнасан, Ц.Нямдорж нар асуулт асууж, холбогдох албан тушаалтнуудаас хариулт, мэдээлэл авсан. УИХ-ын гишүүн Л.Болдын хүсэлтийн дагуу С.Зоригийн амь насыг бүрэлгэсэн хэрэгт шалгагдаж ял авсан Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг үзсэн талаарх дүгнэлт гаргасан” гэсэн тайлан бий.

Удалгүй уг эрүүдэн шүүсэн үйл ажиллагааг гүйцэтгэсэн албан тушаалтнууд, алба хаагчдад шүүхээс хариуцлага тооцсон. Хэргийг ч шүүх дахин хэлэлцэж, “...Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар уг хэргийг үйлдээгүй. гэх дүгнэлтэд хүрсэн. Улмаар тэднийг суллаж, цагаатгаад байна. 

Ингэснээр 1998 оны аравдугаар сарын 2-ны энэ хэрэг дахиад нэг “охин” хэрэгтэй болж хоцорсон юм. Өөрөөр хэлбэл, “...С.Зоригийг хөнөөсөн”, мөн “...Энэ хэргийг нэр бүхий хоёр иргэнд эрүүдэн шүүж үүрүүлсэн” гэх хоёр тусдаа хэрэг болсон. 

1998 оны аравдугаар сарын 2-нд гарсан хэргийг шалгах “шинэ” ажлын хэсэг жил гаруй ажиллаж байгаа юм. “...Тэр ажлын хэсгийн үйл ажиллагаа нэлээд ахицтай явж, өмнөх ажлын хэсгүүдийн олж илрүүлээгүй олон фактыг гаргаж ирж байгаа” гэх албан бус мэдээллүүд бий. Үүний хүрээнд ч ЦЕГ-аас Засгийн газарт хүсэлт тавьж, 1998 оны аравдугаар сарын 3-ны Засгийн газрын ээлжит бус хуралдааны протоколыг ил болгуулсан биз. 

Тэгэхээр С.Зоригийг хөнөөсөн гэмт этгээдүүд, ялангуяа уг хэргийг захиалагч удахгүй илэрч мэдэх л юм. Энэ сацуу, уг хэргийн талаарх албан болоод албан бус мэдээллүүд цацагдах бүрт “...Сонгууль болж байгаа учраас улстөржүүллээ” гэх бачимдал гарч ирэх болов. “...Хэн ингэж хашгирч байна вэ”, “...Ингэтлээ бачимдах хэн байх вэ” гэдгийг бас бодох л хэрэгтэй.

Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт уг хэргийг үйлдээгүй болох нь шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр тогтоогдсон Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар хохирлоо тогтоолгохоор яваад эхэлсэн байна. Яг тэдний асуудлыг мухарлаж шийдвэрлэх тал дээр манай улсын хууль тогтоомж учир дутагдалтай аж. Тиймээс Т.Чимгээ нар Женев дахь Хүний эрхийн байгууллагад ханджээ. Тэрбээр С.Зоригийн хэрэгт гүтгүүлэн, эрүүдэн шүүлгэж, уг хэргийг хүлээснээ олон улсын хэрэг нээж өгөхийг хүсчээ. Тэндээс саяхан олон улсын өмгөөлөгчдийн баг ирж уулзаад явсан байна. Тэгэхээр удахгүй  “...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэж мэдэхээр болж байгаа аж.

Дээр хэлсэнчлэн Монгол Улсын иргэд Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар шиг байдалд орохоос хамгаалах, эсвэл дараа нь хохирлыг тогтоож, нөхөн олгох тал дээр хууль эрх зүй хангалтгүй юм байна. Ийм эрсдэл байсаар байгаа гэсэн үг.

Уг нь НҮБ-ын Эрүүдэн шүүхтэй тэмцэх тусгай илтгэгч Манфрэд Новак манай улсын Засгийн газарт “...Эрүү шүүлт, бусад хүнлэг бус харьцаанд өртөж хохирсон хохирогчид хангалттай нөхөн олговор болон хүртээмжтэй эмчилгээ, нөхөн сэргээлт авах нөхцөл бүрдүүлэх” зөвлөмжийг ирүүлж байжээ. НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлөөс ч “...Эрүүдэн шүүгдсэний улмаас хохирогчдод олгох эрх зүйн хамгаалалтыг бэхжүүлэх”, “...Эрүүдэн шүүгдсэний улмаас хохирсон хохирогчид хангалттай хэмжээний нөхөн олговор болон нөхөн сэргээх үйлчилгээ авах нөхцөлийг хангах... нөхцөлийг бүрдүүлэх” тухай зөвлөмжийг 2015 онд өгсөн байгаа юм. Мөн Монгол Улс НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлийн UPR II циклээс эрүүдэн шүүх, бусад хүнлэг бус харьцаанаас ангид байх хүрээнд нийт 20 зөвлөмж хүлээж авч байжээ.

Гэсэн ч “...Энэ талаар тодорхой алхам хийгээгүй” гэж Хүний эрхийн байгууллагууд шүүмжилж дүгнэсээр байна. Тодруулбал, манай улсын хувьд “...Хараат бус мөрдөн шалгах албыг НҮБ-ын бүх шаардлагад нийцүүлэн нэн даруй байгуулах, ингэхдээ тусгай субъектийн үйлдсэн бүх хэргийг бус зөвхөн эрүүдэн шүүх, зүй бус харьцаатай холбоотой мөрдөн шалгах эрхийг олгох замаар дагнасан, мэргэшсэн, цомхон байх боломжийг хангах”, “…Эрүүдэн шүүхээс урьдчилан сэргийлэх үндэсний механизмыг Эрүүдэн шүүхийн эсрэг комиссын Нэмэлт протоколд бүрэн нийцүүлж, иргэний нийгмийн байгууллагын оролцоог хангасан, хараат бусаар ажиллах, чиг үүргээ хэрэгжүүлэх хангалттай эрх хэмжээтэй, гаргасан шийдвэр, зөвлөмж нь хэрэгждэг байхаар зохицуулалтыг хуульд нарийвчлан тусгах”, “…Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд эрүүдэн шүүж олсон нотлох баримтыг нотлох баримтаар тооцохгүй байх, хууль бус тушаал, даалгавар биелүүлсэн нь эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөгдөхгүй байх талаар холбогдох нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, цагдан хорих байранд “гүйцэтгэх ажил” явуулахыг хориглох, мөрдөн шалгах нууц ажиллагаатай холбоотой зөвшөөрлийг “шүүх” олгодог байх, зөвшөөрлийн хүрээ, хязгаарыг журмаар биш, хуулиар нарийвчлан зохицуулах”, “…Хохирол барагдуулах үндэсний тогтолцоог нэн даруй бий болгох, эдийн бус хохирлыг үнэлэх, тооцох аргачлалыг нэн даруй батлан гаргах, үнэлгээ хийх мэргэжлийн байгууллагуудад эдийн бус хохирол буюу сэтгэл санааны хохирлыг үнэлэх мэргэшсэн чиг үүрэг бүхий шинжээч эсхүл энэ чиглэлийн албыг байгуулж, ажилтнуудыг мэргэшүүлэн ажиллуулах замаар хүний нөөцийн чадавхыг бэхжүүлэх” зэрэг зөвлөмжийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай аж. 

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин

2024 ОНЫ ГУРАВДУГААР САРЫН 19. МЯГМАР ГАРАГ. № 52 (7296)



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
Сэтгэгдэл үлдээх
  • Цагаар
  • Таалагдсан
  • Цагаар
    • Цагаар
    • Таалагдсан

Сэтгэгдэл байхгүй байна.


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Азийн АШТ
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Нийслэл
  • •Засгийн газар
  • •Уул уурхай
  • •E-Sport
  • •Ипотекийн зээл
  • •Боловсрол
  • •Яам, Агентлаг
  • •Сурвалжлага
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Ярилцлага
  • •Сагсанбөмбөг
  • •ММ-ын тодруулга
  • •Аймгуудын мэдээлэл
  • •Нийтлэл
  • •Байнгын хороо
ХУРААХ
Үс засуулбал эрч, хүч ихсэнэ
Өнөөдөр хуралдах ажлын хэсгүүд

“...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэх үү?!

ДАМДИН-ОЧИР 2024-03-19
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
“...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэх үү?!

Дэд бүтцийн сайдын үүрэг гүйцэтгэгч, Ерөнхий сайдад нэр дэвшээд байсан С.Зоригийг 1998 оны аравдугаар сарын 2-нд хэрцгийгээр хөнөөсөн хэрэг илрэлгүй 26 дахь жилдээ ороод байна. 

Дунд нь, 2017 онд уг хэргийг Т.Чимгээ,Содномдаржаа нарт үүрүүлэн шүүхээр эцэслэж шийдсэн. Тэгэхдээ тэдэнд уг гэмт хэргийг хэн захиалсныг “илрүүлээгүй” байдаг. 
Харин үүнээс хоёр жилийн дараа өөр нөхцөл байдал илэрсэн. Өөрөөр хэлбэл, Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүж, С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг хүлээлгэсэн болж таарсан. 

Энэ нь дээрх хоёр хүнийг цагдан хорьж байх үед хууль хяналтын байгууллагын нэр бүхий ажилтнууд эрүүдэн шүүж буй бичлэг “олон нийтийн хүртээл” болсноор хэрэг явдал улам бүр тодорхой болсон. 

ХҮЭК-ын 18 дахь илтгэлд ч энэ талаар багтсан. Тодруулбал, “...УИХ-ын гишүүн Л.Болд ХЭҮК-ын гишүүдэд “...С.Зоригийн амь насыг бүрэлгэсэн хэрэгт шалгагдаж ял авсанТ.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг үзүүлэх” хүсэлт гаргасныг ТЕГ-т 2019 оны дөрөвдүгээр сарын 30-ны өдрийн 12/4492 тоот албан бичгээр уламжилж шийдвэрлүүлсэн. УИХ-ын гишүүн Л.Болд, Л.Мөнхбаатар, О.Батнасан, Ц.Нямдорж нар асуулт асууж, холбогдох албан тушаалтнуудаас хариулт, мэдээлэл авсан. УИХ-ын гишүүн Л.Болдын хүсэлтийн дагуу С.Зоригийн амь насыг бүрэлгэсэн хэрэгт шалгагдаж ял авсан Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нарыг эрүүдэн шүүсэн бичлэгийг үзсэн талаарх дүгнэлт гаргасан” гэсэн тайлан бий.

Удалгүй уг эрүүдэн шүүсэн үйл ажиллагааг гүйцэтгэсэн албан тушаалтнууд, алба хаагчдад шүүхээс хариуцлага тооцсон. Хэргийг ч шүүх дахин хэлэлцэж, “...Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар уг хэргийг үйлдээгүй. гэх дүгнэлтэд хүрсэн. Улмаар тэднийг суллаж, цагаатгаад байна. 

Ингэснээр 1998 оны аравдугаар сарын 2-ны энэ хэрэг дахиад нэг “охин” хэрэгтэй болж хоцорсон юм. Өөрөөр хэлбэл, “...С.Зоригийг хөнөөсөн”, мөн “...Энэ хэргийг нэр бүхий хоёр иргэнд эрүүдэн шүүж үүрүүлсэн” гэх хоёр тусдаа хэрэг болсон. 

1998 оны аравдугаар сарын 2-нд гарсан хэргийг шалгах “шинэ” ажлын хэсэг жил гаруй ажиллаж байгаа юм. “...Тэр ажлын хэсгийн үйл ажиллагаа нэлээд ахицтай явж, өмнөх ажлын хэсгүүдийн олж илрүүлээгүй олон фактыг гаргаж ирж байгаа” гэх албан бус мэдээллүүд бий. Үүний хүрээнд ч ЦЕГ-аас Засгийн газарт хүсэлт тавьж, 1998 оны аравдугаар сарын 3-ны Засгийн газрын ээлжит бус хуралдааны протоколыг ил болгуулсан биз. 

Тэгэхээр С.Зоригийг хөнөөсөн гэмт этгээдүүд, ялангуяа уг хэргийг захиалагч удахгүй илэрч мэдэх л юм. Энэ сацуу, уг хэргийн талаарх албан болоод албан бус мэдээллүүд цацагдах бүрт “...Сонгууль болж байгаа учраас улстөржүүллээ” гэх бачимдал гарч ирэх болов. “...Хэн ингэж хашгирч байна вэ”, “...Ингэтлээ бачимдах хэн байх вэ” гэдгийг бас бодох л хэрэгтэй.

Нөгөөтэйгүүр, нэгэнт уг хэргийг үйлдээгүй болох нь шүүхийн хүчин төгөлдөр шийдвэрээр тогтоогдсон Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар хохирлоо тогтоолгохоор яваад эхэлсэн байна. Яг тэдний асуудлыг мухарлаж шийдвэрлэх тал дээр манай улсын хууль тогтоомж учир дутагдалтай аж. Тиймээс Т.Чимгээ нар Женев дахь Хүний эрхийн байгууллагад ханджээ. Тэрбээр С.Зоригийн хэрэгт гүтгүүлэн, эрүүдэн шүүлгэж, уг хэргийг хүлээснээ олон улсын хэрэг нээж өгөхийг хүсчээ. Тэндээс саяхан олон улсын өмгөөлөгчдийн баг ирж уулзаад явсан байна. Тэгэхээр удахгүй  “...Монгол Улсын иргэн Т.Чимгээг эрүүдэн шүүж С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг үүрүүлсэн” гэх хэрэг олон улсад үүсэж мэдэхээр болж байгаа аж.

Дээр хэлсэнчлэн Монгол Улсын иргэд Т.Чимгээ, Б.Содномдаржаа нар шиг байдалд орохоос хамгаалах, эсвэл дараа нь хохирлыг тогтоож, нөхөн олгох тал дээр хууль эрх зүй хангалтгүй юм байна. Ийм эрсдэл байсаар байгаа гэсэн үг.

Уг нь НҮБ-ын Эрүүдэн шүүхтэй тэмцэх тусгай илтгэгч Манфрэд Новак манай улсын Засгийн газарт “...Эрүү шүүлт, бусад хүнлэг бус харьцаанд өртөж хохирсон хохирогчид хангалттай нөхөн олговор болон хүртээмжтэй эмчилгээ, нөхөн сэргээлт авах нөхцөл бүрдүүлэх” зөвлөмжийг ирүүлж байжээ. НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлөөс ч “...Эрүүдэн шүүгдсэний улмаас хохирогчдод олгох эрх зүйн хамгаалалтыг бэхжүүлэх”, “...Эрүүдэн шүүгдсэний улмаас хохирсон хохирогчид хангалттай хэмжээний нөхөн олговор болон нөхөн сэргээх үйлчилгээ авах нөхцөлийг хангах... нөхцөлийг бүрдүүлэх” тухай зөвлөмжийг 2015 онд өгсөн байгаа юм. Мөн Монгол Улс НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлийн UPR II циклээс эрүүдэн шүүх, бусад хүнлэг бус харьцаанаас ангид байх хүрээнд нийт 20 зөвлөмж хүлээж авч байжээ.

Гэсэн ч “...Энэ талаар тодорхой алхам хийгээгүй” гэж Хүний эрхийн байгууллагууд шүүмжилж дүгнэсээр байна. Тодруулбал, манай улсын хувьд “...Хараат бус мөрдөн шалгах албыг НҮБ-ын бүх шаардлагад нийцүүлэн нэн даруй байгуулах, ингэхдээ тусгай субъектийн үйлдсэн бүх хэргийг бус зөвхөн эрүүдэн шүүх, зүй бус харьцаатай холбоотой мөрдөн шалгах эрхийг олгох замаар дагнасан, мэргэшсэн, цомхон байх боломжийг хангах”, “…Эрүүдэн шүүхээс урьдчилан сэргийлэх үндэсний механизмыг Эрүүдэн шүүхийн эсрэг комиссын Нэмэлт протоколд бүрэн нийцүүлж, иргэний нийгмийн байгууллагын оролцоог хангасан, хараат бусаар ажиллах, чиг үүргээ хэрэгжүүлэх хангалттай эрх хэмжээтэй, гаргасан шийдвэр, зөвлөмж нь хэрэгждэг байхаар зохицуулалтыг хуульд нарийвчлан тусгах”, “…Эрүүгийн хэрэг хянан шийдвэрлэх тухай хуульд эрүүдэн шүүж олсон нотлох баримтыг нотлох баримтаар тооцохгүй байх, хууль бус тушаал, даалгавар биелүүлсэн нь эрүүгийн хариуцлагаас чөлөөлөгдөхгүй байх талаар холбогдох нэмэлт, өөрчлөлт оруулах, цагдан хорих байранд “гүйцэтгэх ажил” явуулахыг хориглох, мөрдөн шалгах нууц ажиллагаатай холбоотой зөвшөөрлийг “шүүх” олгодог байх, зөвшөөрлийн хүрээ, хязгаарыг журмаар биш, хуулиар нарийвчлан зохицуулах”, “…Хохирол барагдуулах үндэсний тогтолцоог нэн даруй бий болгох, эдийн бус хохирлыг үнэлэх, тооцох аргачлалыг нэн даруй батлан гаргах, үнэлгээ хийх мэргэжлийн байгууллагуудад эдийн бус хохирол буюу сэтгэл санааны хохирлыг үнэлэх мэргэшсэн чиг үүрэг бүхий шинжээч эсхүл энэ чиглэлийн албыг байгуулж, ажилтнуудыг мэргэшүүлэн ажиллуулах замаар хүний нөөцийн чадавхыг бэхжүүлэх” зэрэг зөвлөмжийг хэрэгжүүлэх шаардлагатай аж. 

 

Эх сурвалж: "Зууны мэдээ" сонин

2024 ОНЫ ГУРАВДУГААР САРЫН 19. МЯГМАР ГАРАГ. № 52 (7296)

ФОТО:

Сэдвүүд : #Нийтлэл  
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
“Тавантолгой түлш” компани 1.5 их наяд төгрөгийн өр “үйлдвэрлэжээ”
Нэг аяга цай хэрхэн Их Британийг Монголын анхны метроны системийг барихад хүргэсэн бэ
Ерөнхийлөгчийг УИХ-уу, Ерөнхийлөгч Засгийн газрыг уу?!
Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийг буцаах тохироо хийсэн үү?
ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
9 цагийн өмнө өмнө

Д.Цогтбаатар БНСУ-ын Гадаад харилцааны яамны Тэргүүн дэд сайд Пак Юүн Жү-г хүлээн авч уулзлаа

9 цагийн өмнө өмнө

“Ард” кино театрын ногоон байгууламжийн талбайг нийтийн эзэмшилд авлаа

9 цагийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнгөрсөн өвөл аж ахуйн нэгжүүд 87 мянган тонн түүхий нүүрс түлсэн

19 цагийн өмнө өмнө

Т.Даваадалай: Авто замын ус зайлуулах шугам хоолой руу барилгын компаниуд хөрсний усаа шахаж байна

19 цагийн өмнө өмнө

"Улаанбаатар Амазонс" баг хасагдах шатанд Канадын багтай тоглоно

20 цагийн өмнө өмнө

Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу

20 цагийн өмнө өмнө

Насанд хүрээгүй хүүхдүүд бүлэглэн дээрмийн хэрэг үйлджээ

20 цагийн өмнө өмнө

Ажлын өдрүүдэд тэгш, сондгой харгалзахгүй хөдөлгөөнд оруулцуулах эсэхэд санал авч байна

20 цагийн өмнө өмнө

“The MongolZ” баг “GamerLegion” багийг хожиж, шилдэг наймд үлдлээ

20 цагийн өмнө өмнө

Эмэгтэйчүүд хар тамхинд донтох нь ихэсчээ

20 цагийн өмнө өмнө

Зургаан цагаан мэнгэтэй хар нохой өдөр

20 цагийн өмнө өмнө

Өдөртөө 15-17 хэм дулаан байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод 23-32 мм хур тунадас ороод байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Эрчим хүчний салбарт БНСУ-ын дэвшилтэт технологи нэвтрүүлэх талаар хэлэлцлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

ЕБС-ийн гурав, дөрөвдүгээр ангид англи хэлний хичээл долоо хоногт хоёр цаг орно

1 өдрийн өмнө өмнө

П.Наранбаяр:Бие даан суралцахуйд шилжих цахим шилжилтийг эхлүүллээ

1 өдрийн өмнө өмнө

“Шивээ-Овоо”-ийн засвар үйлчилгээг бүрэн дуусгаж, шаардлагатай сэлбэг, хэрэгсэл авна

1 өдрийн өмнө өмнө

Ургац хураалтад цэргийн алба хаагчид болон иргэдийг сайн дураар оролцуулна

1 өдрийн өмнө өмнө

Нэг цонхны үйлчилгээг цахимжуулж, экспортыг нэмэгдүүлнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сарын 15-аас уурын болон усан халаалтын 174 зууханд түүхий нүүрс түлэхгүй

1 өдрийн өмнө өмнө

А.Амартүвшин: Өнөөдөр тавилга, тоног төхөөрөмжгүй шинэ 16 сургууль, 20 цэцэрлэг байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Төв лаборатор-Саппорогийн уулзварын ажлын явц 50 хувьтай байна

1 өдрийн өмнө өмнө

“Тавантолгой түлш” компани 1.5 их наяд төгрөгийн өр “үйлдвэрлэжээ”

1 өдрийн өмнө өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал

1 өдрийн өмнө өмнө

“The MongolZ” өнөөдөр “GamerLegion” багтай тоглоно

1 өдрийн өмнө өмнө

Эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа

2 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод хаягдал ус дахин боловсруулж, жилд 18 сая метр.куб гүний усыг хэмнэнэ

1 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сараас түүхий нүүрсний хэрэглээг зогсооно

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод оршуулгын үйл ажиллагааны журам, стандартын хэрэгжилт 66.3 хувьтай буюу “хангалтгүй” байна

САНАЛ БОЛГОХ
2025-08-15 өмнө

Нийслэлийн төвийн зургаан дүүргийн 51 байршилд 139 ТҮЦ-ийг нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-15 өмнө

Үс засуулвал идээ ундаа элбэг олдоно

2025-08-15 өмнө

“ТБД Андууд” орчимд шинээр хийсэн явган хүний замын 189 ам.метр талбайг хүнд даацын хоёр машинаар эвдсэн байна

2025-08-15 өмнө

Туулын хурдны замын барилга угсралтын ажлын бэлтгэл хангаж байна

2025-08-15 өмнө

Чингэлтэй дүүрэгт зургаан байршилд зөвшөөрөлгүй ТҮЦ дахин байрлуулсан учраас нүүлгэн шилжүүлж байна

2025-08-15 өмнө

“Нарны титэм” барилгын Ж блокийг энэ сарын 25-нд дуудлагаар худалдана

2025-08-15 өмнө

Нийтийн тээврийн Ч:7, Ч:9, Ч:22 чиглэлд өөрчлөлт оруулж, Ч:82 чиглэлийг шинээр нээлээ

2025-08-15 өмнө

Бороо орохгүй, өдөртөө 23-25 хэм дулаан байна

2025-08-17 өмнө

Б.Баярсайхан: Хоёр хими эмчилгээний дараа хавдрын үсэрхийллүүд эдгэрч, алга болсон

2025-08-17 өмнө

Чингис хаан ОУНБ руу нийтийн тээврийн хэрэгсэл 24 цагийн туршид үйлчилдэг болно

2025-08-17 өмнө

Суррон, мотоцикльтой насанд хүрээгүй жолооч нар авто зам дээр "Нисэж" байна

2025-08-17 өмнө

Нэг цагаан мэнгэтэй шар морь өдөр

2025-08-17 өмнө

Гарсан зардлыг тухайн ТҮЦ эзэмшигч, зөвшөөрөл өгсөн албан тушаалтнаар төлүүлнэ

2025-08-17 өмнө

Сэрүүсэж 21-23 хэм дулаан байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Сэлбэ голын голдирол тохируулгын ажил 60 гаруй хувьтай үргэлжилж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Монголын Ипотекийн Корпораци болон Японы орон сууц санхүүжилтийн агентлаг техникийн туслалцааны хамтын ажиллагааны гэрээ байгууллаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Ирэх сараас түүхий нүүрсний хэрэглээг зогсооно

2 өдрийн өмнө өмнө

Бөөрөлжүүтийн цахилгаан станцын 2-р блок ашиглалтад орсноор эрчим хүчний хязгаарлалт хийхгүй

2 өдрийн өмнө өмнө

Ханын материалд 1800 айлын орон сууц барих төслийн газар чөлөөлөлт 92 хувьтай үргэлжилж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Үс засуулвал өлзийтэй сайн

1 өдрийн өмнө өмнө

Онцгой байдлын алба хаагчдын онцгой нөхцөлийн нэмэгдлийг 40 хувь болгож нэмнэ

2 өдрийн өмнө өмнө

Нэгдүгээр тойрог замын гүйцэтгэгчийг сонгон шалгаруулах тендерийн баримт бичгийг боловсруулж байна

2025-08-15 өмнө

Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын “гал тогоо”-г хэн хэн барьдаг вэ?

1 өдрийн өмнө өмнө

Орон сууцны ипотекийн зээл авах гэж байгаа иргэдэд зориулж ипотекийн зээлийн зээлдэгчийн бүрдүүлэх материал

2025-08-15 өмнө

Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүн ажиллуулдаг байгууллагыг бодитоор урамшуулдаг болно

2025-08-15 өмнө

The MongolZ 0-11 хожигдож байгаад гайхалтай эргэн ирэлтийг хийж, Туркийн Aurora багийг хожлоо

20 цагийн өмнө өмнө

Хамтран зээлдэгч хасах, нэмэх боломжтой юу

1 өдрийн өмнө өмнө

Өдөртөө их хэмжээний бороо орно

1 өдрийн өмнө өмнө

Эхний ээлжийн 220 айлын орон сууцны барилга угсралтын ажил дууслаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотод оршуулгын үйл ажиллагааны журам, стандартын хэрэгжилт 66.3 хувьтай буюу “хангалтгүй” байна

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.