• Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байна

- Манай улсаас ирэх жил 42 сая тонн нүүрс авна гэж өмнөд хөрш амлаагүй 

- Боломжит орлогынхоо хэрээр том зарлагууд төлөвлөсөн Засгийн газар ирэх онд 42 сая тонн нүүрс гадаад зах зээлд борлуулна. Ингэснээр 1.5 их наяд төгрөгийн орлого төсөвт төвлөрүүлэхээр тооцсон

- Хэрэв ирэх жил дээр дурдсан 42 сая тонныг бид борлуулж чадахгүй бол энэ нь төсөвт алдагдал болно. Алдагдал нь өр гэсэн үг. Он оны төсвөө бид долоо хэмжээгүйн улмаас алдагдал нь талийж, улс орны төсөв дамжсан өр огцом өссөн билээ

- Австралийн Аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамнаас нийтэлсэн судалгаагаар 2020 онд хятадын гангийн үйлдвэрлэл буурах таамаглал гаргасан байна. Үүгээр бол зах зээлд нүүрсний эрэлт буурна гэсэн үг 

БНХАУ манайхаас 42 сая тонн нүүрс авна гэж амлаагүй. Худалдааны маргаан, агаарын бохирдлын эсрэг аж үйлдвэрийн салбартаа гаргаж буй эрс шийдмэг өөрчлөлт нь манай улсын эдийн засгийн орлогын цөм хэсэг болох нүүрсний салбарт гүнзгий нөлөөлж мэдэхээр байна. Төсвийн хэлэлцүүлэг үргэлжилсээр. Ирэх жил улс даяар хэчнээн төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил хийх, хэдээр цалин, тэтгэвэр, тэтгэмж нэмэх эсэхээ өнөөдөр шийдэх гээд УИХ, Засгийн газар аль аль нь ажил хэрэгч уур амьсгалд шилжээд байна. Гишүүд тойрогтоо томхон мөнгө тусгаж авахыг хүсэх бол засаг өргөн барьсан төсвөө өөрсдийн зохиолоор явуулчих гээд хамаг байдгаа хамгаалахын тулд далан булчирхайгаа тоочиж сууна. Сонгуультай жил эхийг нь эцээхгүй, тугалыг нь тураахгүй гэдэг зарчмаар хамгийн задгай төсөв УИХ-д орж ирдэг. Тэр жишгээр замнасан 2020 оны төсөв эдийн засагт шинэ эмгэг өвчний вирус тээж явна. Боломжит орлогынхоо хэрээр том зарлагууд төлөвлөсөн Засгийн газар ирэх онд 42 сая тонн нүүрс гадаад зах зээлд борлуулна. Ингэснээр 1.5 их наяд төгрөгийн орлого төсөвт төвлөрүүлэхээр тооцсон. Уншигч танд 42 сая тонн нүүрс нэг л танил, дотно санагдаж байгаа биз. Энэ оны төсөвт мөн ийм хэмжээний нүүрс экспортолно гэнэ баталсан. Харин өнөөдөр уг төлөвлөгөө дөнгөж 60 хүрэхгүй хувийн биелэлттэй байна. Он дуусахад ердөө хоёр сарын хугацаа үлдлээ. Энэ хооронд дутуугаа манайх хэчнээн хүссэн ч нөхөж барахгүй. Тийм боломж бас үгүй. Өмнөд хөршийн импортын нүүрсний төлөвлөгөө хэдийн ханасан бөгөөд зах зээлд илүүдэл үүсэх нь холгүй байна. Эргэн сануулахад, өнгөрсөн жилийн мөн өдийд, яг төсөв ярьж хэлэлцэж байхад 42 сая тонн хэр бодитой вэ гэсэн асуулт Засгийн газарт ирж байлаа. Тухайн үед төсвөө хамгаалж, хэнтэй ч нүүр тулахад бэлэн суусан Сангийн сайд гаалийн шинэчлэлийг 2019 онд хийж дуусгаснаар бид 42 сая тонныг гаргах бүрэн дүүрэн боломжтой гэж хариулж байв. Гэвч гаалийн шинэчлэл энэ онд дорвитой урагшилсангүй. Экспортын гарц шинээр бий болсонгүй. Нүүрс тээврийн авто зам сайжирч, аюулгүй ажиллагаа дээшилж, хүний оролцоо энд багассангүй. Нөхцөл байдал тийм ч дээрдсэн юм алга. Таван толгой-Гашуун сухайт чиглэлийн төмөр замын ажил бодитоор бас хөдөлсөнгүй. Дээрх хэмжээний нүүрсийг худалдан борлуулахад гол итгэл, найдвар өгч байсан нь энэ маршрут байв. Нүүрсний экспортын биет хэмжээг өсгөж тооцсон Засгийн газарт зах зээлийн үнэ 2019 оны турш тогтвортой байсан нь аз боллоо. Харин 2020 оны хувьд нүүрсний үнэ буурна гэсэн бүүдгэр хүлээлт өнөө давамгайлж байна. Үүнд БНХАУ-ын эдийн засгийн бүтцийн өөрчлөлт, АНУ-тай тус улсын өрнүүлж буй худалдааны маргаан, агаарын бохирдлын эсрэг аж үйлдвэрлэлийн салбартаа гаргаж буй эрс шийдмэг өөрчлөлтүүд нь манай улсын эдийн засгийн орлогын цөм хэсэг болох нүүрсний салбарт гүнзгий нөлөөлж мэдэхээр байна. Мөнгөө төлсөн нь хөгжмөө захиалах өнөөдрийн нөхцөлд бид хэдийг зарахаа шийдэх бус харин худалдан авагч тал хичнээнийг манайхаас авахаа мэдэх билээ. Хятад, Монголын хооронд жилд 42 сая тонн нүүрс авна, өгнө гэсэн бизнесийн нарийн чанд гэрээ, хэлцэл гэж байхгүй. Манай улсаас ирэх онд дээрх хэмжээний нүүрс өмнөд хөрш рүү нийлүүлэх дэд бүтцийн нөөц, боломж мөн хязгаарлагдмал байна. Нүүрс тээвэрлэх төмөр замгүй, байгаа засмал нь одоогийн ачааллаа дийлэхгүй байгаа нөхцөлд зөвхөн хил гаалийн шинэчлэлээр дамжуулан экспортын хэмжээг тэнгэрт тултал нь өсгөж тооцох нь хэнд ашигтай вэ. Байхгүй орлогыг байх боломжтой гэж үзсэн Засгийн газарт энэ нь ашигтай. Өөрийн сонгогдсон тойрогт ахиу мөнгө хуваарилуулах, тэр хэрээр төсвийн хөрөнгө оруулалт татаж чадсан гэдэг утгаар УИХ-ын гишүүнд бас сайн нэр ирж наалдана. Харин хэтэрхий өөдрөг төсөөллийн балаг эдийн засагт, өрхийн төсөвт, хувийн хэвшлийн нуруун дээр ирж буудаг билээ. Хэрэв ирэх жил дээр дурдсан 42 сая тонныг бид борлуулж чадахгүй бол энэ нь төсөвт алдагдал болно. Алдагдал нь өр гэсэн үг. Он оны төсвөө бид долоо хэмжээгүйн улмаас алдагдал нь талийж, улс орны төсөв дамжсан өр огцом өссөн билээ. Төсвөөс төрсөн тэрбумтан гэж шинэ нэр хэллэг хүртэл гарсан нь саяхан. Эдийн засгийн судалгаа, эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн захирал, эдийн засагч Б.Түвшинтөгс “Төсөв эдийн засгийн хүндрэлийн нэг шалтгаан, эмзэг байдлыг өнөө улам даамжруулж байна” хэмээн оношилж байсан. Түүний хэлснээр, төсөв яах аргагүй эдийн засаг өвдөх, өвчин нь ужиг архаг болоход хүргээд байна. УИХ, Засгийн газар төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулиа өөрсдөө зөрчөөд байгааг цөөнгүй эдийн засагч бас анхааруулах болсон. Төсвийн үрэлгэн зардлаа өндөр орлогоор нуух гэсэн оролдлого гэж үүнийг зарим нь дүгнэж буй. Азийн хөгжлийн банк, ОУВС, Дэлхийн банк зэрэг олон улсын донор санхүүгийн байгууллагууд манай улсын 2020 оны эдийн засгийн өсөлтийн төлөвийг дуу дуугаа аван бууруулсан. Тэдний судалгаанд суурилсан таамгийг энэ оны урьдчилсан хүлээлттэй харьцуулахад ирэх жилийнх улам тааруу байгаа. Эдийн засгийн өсөлт энэ оныхоос буурч, зургаан хувьтай байна гэсэн тайлан бий. Гэтэл Засгийн газар орлогыг 11.7 их наяд, зарлагыг 13.8 их наяд төгрөг болгож, төсвөө огцом тэлсэн нь өдгөө шүүмжлэлийн бай болоод байна. Төсвийн алдагдлыг ДНБ-ий 5.1 хувьтай байхаар тооцсон ч орлогын эрсдэл хамгийн өндөр байгааг уул уурхайн эдийн засагч Л.Наранбаатар хэлсэн юм. Түүний үзэж буйгаар, ирэх жил нүүрсний зах зээлийн нөхцөл байдал тийм ч дардан байхгүй нь. Өмнөд хөршийн зах зээлд нүүрсээ нийлүүлэх хүсэлтэй орнуудын өрсөлдөөн улам ширүүсэж байгаагаас гадна манай улсын хувьд хамгийн том сорилт дэд бүтэц, түүний дотор өчнөөн жил ярьж буй төмөр замын асуудлаа өнөөдрийг хүртэл бид шийдэж чадаагүйг тэрбээр нэмж хэллээ. Хэрвээ төмөр замтай байсан бол 42 сая тонн гэдэг зорилт тийм ч хол биш аж. Экспортын орлогын 30 гаруй хувийг нүүрс бүрдүүлж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, эдийн засаг өсөлттэй гарахад хамгийн том түлхэц нь нүүрс, зэс байж ирсэн. Гэхдээ худалдан авагч өмнөд хөршийн эдийн засаг жилээс жилд өсөлтийн хурдаа хасаж эхэллээ. Энэ оны ДНБ-ий өсөлт нь 2018 оныхоос буурах бас л хүлээлттэй байна. Ирэх жилийнх нь эдийн засгийн өсөлт зургаан хувиас таван хувь руу орохоор байгааг Азийн хөгжлийн банк болон Дэлхийн банк ээлжит тайланд дурдсан. Хятадын эдийн засгийн өсөлт сөөм сөөмөөр агшсаар байвал манай улсын хувьд 42 сая тонн нүүрс борлуулж, 1.5 их наяд төгрөг халааслах төлөвлөгөө улам бүрхэг болно гэсэн үг. Манайхаас урд хөршийн зах зээлд экспортолж буй нүүрсний жигнэсэн дундаж үнэ 85.7 ам.доллар байна. Ирэх оны төсөвт нэг тонн нүүрсний дундаж үнийг 74.7 ам.доллараар төсөөлсөн. Австралийн Аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамнаас нийтэлсэн судалгаагаар 2020 онд хятадын гангийн үйлдвэрлэл буурах таамаглал гаргасан байна. Үүгээр бол зах зээлд нүүрсний эрэлт буурна гэсэн үг. Монгол улс ирэх жил уул уурхайн салбараас нийт 3.2 их наяд төгрөг олохоор төсөвт тооцсон. Энэ нь төсвийн нийт орлогын 24.8 хувийг бүрдүүлж байна. Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байгаа нь эндээс харагдана.

Эх сурвалж: “Засгийн газрын мэдээ” сонин

    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ


МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Суурьшил ба хуулбар, “Цаасан хот”-ын нисдэг хуулиуд
У.Хүрэлсүхийн засгийн газар танхимаараа огцорлоо
Ерөнхийлөгчийн “Энтертайнмент” гэв үү?!
Солигддог тэмдэг шиг ерөнхий сайдууд



Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





  • Эхлэл
  • Цаг агаар
  • Валют ханш
  • Улс төр
  • Эдийн засаг
  • Үзэл бодол
  • Спорт
  • Нийгэм
  • Дэлхий
  • Энтертайнмэнт
  • Зурхай



Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байна

- Манай улсаас ирэх жил 42 сая тонн нүүрс авна гэж өмнөд хөрш амлаагүй 

- Боломжит орлогынхоо хэрээр том зарлагууд төлөвлөсөн Засгийн газар ирэх онд 42 сая тонн нүүрс гадаад зах зээлд борлуулна. Ингэснээр 1.5 их наяд төгрөгийн орлого төсөвт төвлөрүүлэхээр тооцсон

- Хэрэв ирэх жил дээр дурдсан 42 сая тонныг бид борлуулж чадахгүй бол энэ нь төсөвт алдагдал болно. Алдагдал нь өр гэсэн үг. Он оны төсвөө бид долоо хэмжээгүйн улмаас алдагдал нь талийж, улс орны төсөв дамжсан өр огцом өссөн билээ

- Австралийн Аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамнаас нийтэлсэн судалгаагаар 2020 онд хятадын гангийн үйлдвэрлэл буурах таамаглал гаргасан байна. Үүгээр бол зах зээлд нүүрсний эрэлт буурна гэсэн үг 

БНХАУ манайхаас 42 сая тонн нүүрс авна гэж амлаагүй. Худалдааны маргаан, агаарын бохирдлын эсрэг аж үйлдвэрийн салбартаа гаргаж буй эрс шийдмэг өөрчлөлт нь манай улсын эдийн засгийн орлогын цөм хэсэг болох нүүрсний салбарт гүнзгий нөлөөлж мэдэхээр байна. Төсвийн хэлэлцүүлэг үргэлжилсээр. Ирэх жил улс даяар хэчнээн төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил хийх, хэдээр цалин, тэтгэвэр, тэтгэмж нэмэх эсэхээ өнөөдөр шийдэх гээд УИХ, Засгийн газар аль аль нь ажил хэрэгч уур амьсгалд шилжээд байна. Гишүүд тойрогтоо томхон мөнгө тусгаж авахыг хүсэх бол засаг өргөн барьсан төсвөө өөрсдийн зохиолоор явуулчих гээд хамаг байдгаа хамгаалахын тулд далан булчирхайгаа тоочиж сууна. Сонгуультай жил эхийг нь эцээхгүй, тугалыг нь тураахгүй гэдэг зарчмаар хамгийн задгай төсөв УИХ-д орж ирдэг. Тэр жишгээр замнасан 2020 оны төсөв эдийн засагт шинэ эмгэг өвчний вирус тээж явна. Боломжит орлогынхоо хэрээр том зарлагууд төлөвлөсөн Засгийн газар ирэх онд 42 сая тонн нүүрс гадаад зах зээлд борлуулна. Ингэснээр 1.5 их наяд төгрөгийн орлого төсөвт төвлөрүүлэхээр тооцсон. Уншигч танд 42 сая тонн нүүрс нэг л танил, дотно санагдаж байгаа биз. Энэ оны төсөвт мөн ийм хэмжээний нүүрс экспортолно гэнэ баталсан. Харин өнөөдөр уг төлөвлөгөө дөнгөж 60 хүрэхгүй хувийн биелэлттэй байна. Он дуусахад ердөө хоёр сарын хугацаа үлдлээ. Энэ хооронд дутуугаа манайх хэчнээн хүссэн ч нөхөж барахгүй. Тийм боломж бас үгүй. Өмнөд хөршийн импортын нүүрсний төлөвлөгөө хэдийн ханасан бөгөөд зах зээлд илүүдэл үүсэх нь холгүй байна. Эргэн сануулахад, өнгөрсөн жилийн мөн өдийд, яг төсөв ярьж хэлэлцэж байхад 42 сая тонн хэр бодитой вэ гэсэн асуулт Засгийн газарт ирж байлаа. Тухайн үед төсвөө хамгаалж, хэнтэй ч нүүр тулахад бэлэн суусан Сангийн сайд гаалийн шинэчлэлийг 2019 онд хийж дуусгаснаар бид 42 сая тонныг гаргах бүрэн дүүрэн боломжтой гэж хариулж байв. Гэвч гаалийн шинэчлэл энэ онд дорвитой урагшилсангүй. Экспортын гарц шинээр бий болсонгүй. Нүүрс тээврийн авто зам сайжирч, аюулгүй ажиллагаа дээшилж, хүний оролцоо энд багассангүй. Нөхцөл байдал тийм ч дээрдсэн юм алга. Таван толгой-Гашуун сухайт чиглэлийн төмөр замын ажил бодитоор бас хөдөлсөнгүй. Дээрх хэмжээний нүүрсийг худалдан борлуулахад гол итгэл, найдвар өгч байсан нь энэ маршрут байв. Нүүрсний экспортын биет хэмжээг өсгөж тооцсон Засгийн газарт зах зээлийн үнэ 2019 оны турш тогтвортой байсан нь аз боллоо. Харин 2020 оны хувьд нүүрсний үнэ буурна гэсэн бүүдгэр хүлээлт өнөө давамгайлж байна. Үүнд БНХАУ-ын эдийн засгийн бүтцийн өөрчлөлт, АНУ-тай тус улсын өрнүүлж буй худалдааны маргаан, агаарын бохирдлын эсрэг аж үйлдвэрлэлийн салбартаа гаргаж буй эрс шийдмэг өөрчлөлтүүд нь манай улсын эдийн засгийн орлогын цөм хэсэг болох нүүрсний салбарт гүнзгий нөлөөлж мэдэхээр байна. Мөнгөө төлсөн нь хөгжмөө захиалах өнөөдрийн нөхцөлд бид хэдийг зарахаа шийдэх бус харин худалдан авагч тал хичнээнийг манайхаас авахаа мэдэх билээ. Хятад, Монголын хооронд жилд 42 сая тонн нүүрс авна, өгнө гэсэн бизнесийн нарийн чанд гэрээ, хэлцэл гэж байхгүй. Манай улсаас ирэх онд дээрх хэмжээний нүүрс өмнөд хөрш рүү нийлүүлэх дэд бүтцийн нөөц, боломж мөн хязгаарлагдмал байна. Нүүрс тээвэрлэх төмөр замгүй, байгаа засмал нь одоогийн ачааллаа дийлэхгүй байгаа нөхцөлд зөвхөн хил гаалийн шинэчлэлээр дамжуулан экспортын хэмжээг тэнгэрт тултал нь өсгөж тооцох нь хэнд ашигтай вэ. Байхгүй орлогыг байх боломжтой гэж үзсэн Засгийн газарт энэ нь ашигтай. Өөрийн сонгогдсон тойрогт ахиу мөнгө хуваарилуулах, тэр хэрээр төсвийн хөрөнгө оруулалт татаж чадсан гэдэг утгаар УИХ-ын гишүүнд бас сайн нэр ирж наалдана. Харин хэтэрхий өөдрөг төсөөллийн балаг эдийн засагт, өрхийн төсөвт, хувийн хэвшлийн нуруун дээр ирж буудаг билээ. Хэрэв ирэх жил дээр дурдсан 42 сая тонныг бид борлуулж чадахгүй бол энэ нь төсөвт алдагдал болно. Алдагдал нь өр гэсэн үг. Он оны төсвөө бид долоо хэмжээгүйн улмаас алдагдал нь талийж, улс орны төсөв дамжсан өр огцом өссөн билээ. Төсвөөс төрсөн тэрбумтан гэж шинэ нэр хэллэг хүртэл гарсан нь саяхан. Эдийн засгийн судалгаа, эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн захирал, эдийн засагч Б.Түвшинтөгс “Төсөв эдийн засгийн хүндрэлийн нэг шалтгаан, эмзэг байдлыг өнөө улам даамжруулж байна” хэмээн оношилж байсан. Түүний хэлснээр, төсөв яах аргагүй эдийн засаг өвдөх, өвчин нь ужиг архаг болоход хүргээд байна. УИХ, Засгийн газар төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулиа өөрсдөө зөрчөөд байгааг цөөнгүй эдийн засагч бас анхааруулах болсон. Төсвийн үрэлгэн зардлаа өндөр орлогоор нуух гэсэн оролдлого гэж үүнийг зарим нь дүгнэж буй. Азийн хөгжлийн банк, ОУВС, Дэлхийн банк зэрэг олон улсын донор санхүүгийн байгууллагууд манай улсын 2020 оны эдийн засгийн өсөлтийн төлөвийг дуу дуугаа аван бууруулсан. Тэдний судалгаанд суурилсан таамгийг энэ оны урьдчилсан хүлээлттэй харьцуулахад ирэх жилийнх улам тааруу байгаа. Эдийн засгийн өсөлт энэ оныхоос буурч, зургаан хувьтай байна гэсэн тайлан бий. Гэтэл Засгийн газар орлогыг 11.7 их наяд, зарлагыг 13.8 их наяд төгрөг болгож, төсвөө огцом тэлсэн нь өдгөө шүүмжлэлийн бай болоод байна. Төсвийн алдагдлыг ДНБ-ий 5.1 хувьтай байхаар тооцсон ч орлогын эрсдэл хамгийн өндөр байгааг уул уурхайн эдийн засагч Л.Наранбаатар хэлсэн юм. Түүний үзэж буйгаар, ирэх жил нүүрсний зах зээлийн нөхцөл байдал тийм ч дардан байхгүй нь. Өмнөд хөршийн зах зээлд нүүрсээ нийлүүлэх хүсэлтэй орнуудын өрсөлдөөн улам ширүүсэж байгаагаас гадна манай улсын хувьд хамгийн том сорилт дэд бүтэц, түүний дотор өчнөөн жил ярьж буй төмөр замын асуудлаа өнөөдрийг хүртэл бид шийдэж чадаагүйг тэрбээр нэмж хэллээ. Хэрвээ төмөр замтай байсан бол 42 сая тонн гэдэг зорилт тийм ч хол биш аж. Экспортын орлогын 30 гаруй хувийг нүүрс бүрдүүлж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, эдийн засаг өсөлттэй гарахад хамгийн том түлхэц нь нүүрс, зэс байж ирсэн. Гэхдээ худалдан авагч өмнөд хөршийн эдийн засаг жилээс жилд өсөлтийн хурдаа хасаж эхэллээ. Энэ оны ДНБ-ий өсөлт нь 2018 оныхоос буурах бас л хүлээлттэй байна. Ирэх жилийнх нь эдийн засгийн өсөлт зургаан хувиас таван хувь руу орохоор байгааг Азийн хөгжлийн банк болон Дэлхийн банк ээлжит тайланд дурдсан. Хятадын эдийн засгийн өсөлт сөөм сөөмөөр агшсаар байвал манай улсын хувьд 42 сая тонн нүүрс борлуулж, 1.5 их наяд төгрөг халааслах төлөвлөгөө улам бүрхэг болно гэсэн үг. Манайхаас урд хөршийн зах зээлд экспортолж буй нүүрсний жигнэсэн дундаж үнэ 85.7 ам.доллар байна. Ирэх оны төсөвт нэг тонн нүүрсний дундаж үнийг 74.7 ам.доллараар төсөөлсөн. Австралийн Аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамнаас нийтэлсэн судалгаагаар 2020 онд хятадын гангийн үйлдвэрлэл буурах таамаглал гаргасан байна. Үүгээр бол зах зээлд нүүрсний эрэлт буурна гэсэн үг. Монгол улс ирэх жил уул уурхайн салбараас нийт 3.2 их наяд төгрөг олохоор төсөвт тооцсон. Энэ нь төсвийн нийт орлогын 24.8 хувийг бүрдүүлж байна. Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байгаа нь эндээс харагдана.

Эх сурвалж: “Засгийн газрын мэдээ” сонин



МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ


Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих

Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.





Эхлэл Улс төр Эдийн засаг Үзэл бодол Спорт Нийгэм Дэлхий Энтертайнмэнт Зурхай
  • Нийтлэл
  • •
  • Ярилцлага
  • •
  • Сурвалжлага
  • •
  • Фото мэдээ
  • •
  • Аймгуудын мэдээлэл
  • •
  • Оддын амьдрал
БҮХ СЭДЭВ
  • •Сагсанбөмбөг
  • •Эрүүл мэнд
  • •Чуулган
  • •Гэмт хэрэг
  • •Засгийн газар
  • •Ерөнхийлөгч
  • •Байнгын хороо
  • •Олимпизм
  • •Ярилцлага
  • •Сурвалжлага
  • •Намууд
  • •Фото мэдээ
  • •Оддын амьдрал
  • •Нийтлэл
  • •Гадаад харилцаа
ХУРААХ
“Хот байгуулалтын түүхэн үйл...
Дарга нар нь мөрийтэй тоглоомын...

Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байна

2019-10-28
    ХУВААЛЦАХ ЖИРГЭХ
Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байна

- Манай улсаас ирэх жил 42 сая тонн нүүрс авна гэж өмнөд хөрш амлаагүй 

- Боломжит орлогынхоо хэрээр том зарлагууд төлөвлөсөн Засгийн газар ирэх онд 42 сая тонн нүүрс гадаад зах зээлд борлуулна. Ингэснээр 1.5 их наяд төгрөгийн орлого төсөвт төвлөрүүлэхээр тооцсон

- Хэрэв ирэх жил дээр дурдсан 42 сая тонныг бид борлуулж чадахгүй бол энэ нь төсөвт алдагдал болно. Алдагдал нь өр гэсэн үг. Он оны төсвөө бид долоо хэмжээгүйн улмаас алдагдал нь талийж, улс орны төсөв дамжсан өр огцом өссөн билээ

- Австралийн Аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамнаас нийтэлсэн судалгаагаар 2020 онд хятадын гангийн үйлдвэрлэл буурах таамаглал гаргасан байна. Үүгээр бол зах зээлд нүүрсний эрэлт буурна гэсэн үг 

БНХАУ манайхаас 42 сая тонн нүүрс авна гэж амлаагүй. Худалдааны маргаан, агаарын бохирдлын эсрэг аж үйлдвэрийн салбартаа гаргаж буй эрс шийдмэг өөрчлөлт нь манай улсын эдийн засгийн орлогын цөм хэсэг болох нүүрсний салбарт гүнзгий нөлөөлж мэдэхээр байна. Төсвийн хэлэлцүүлэг үргэлжилсээр. Ирэх жил улс даяар хэчнээн төгрөгийн хөрөнгө оруулалтын ажил хийх, хэдээр цалин, тэтгэвэр, тэтгэмж нэмэх эсэхээ өнөөдөр шийдэх гээд УИХ, Засгийн газар аль аль нь ажил хэрэгч уур амьсгалд шилжээд байна. Гишүүд тойрогтоо томхон мөнгө тусгаж авахыг хүсэх бол засаг өргөн барьсан төсвөө өөрсдийн зохиолоор явуулчих гээд хамаг байдгаа хамгаалахын тулд далан булчирхайгаа тоочиж сууна. Сонгуультай жил эхийг нь эцээхгүй, тугалыг нь тураахгүй гэдэг зарчмаар хамгийн задгай төсөв УИХ-д орж ирдэг. Тэр жишгээр замнасан 2020 оны төсөв эдийн засагт шинэ эмгэг өвчний вирус тээж явна. Боломжит орлогынхоо хэрээр том зарлагууд төлөвлөсөн Засгийн газар ирэх онд 42 сая тонн нүүрс гадаад зах зээлд борлуулна. Ингэснээр 1.5 их наяд төгрөгийн орлого төсөвт төвлөрүүлэхээр тооцсон. Уншигч танд 42 сая тонн нүүрс нэг л танил, дотно санагдаж байгаа биз. Энэ оны төсөвт мөн ийм хэмжээний нүүрс экспортолно гэнэ баталсан. Харин өнөөдөр уг төлөвлөгөө дөнгөж 60 хүрэхгүй хувийн биелэлттэй байна. Он дуусахад ердөө хоёр сарын хугацаа үлдлээ. Энэ хооронд дутуугаа манайх хэчнээн хүссэн ч нөхөж барахгүй. Тийм боломж бас үгүй. Өмнөд хөршийн импортын нүүрсний төлөвлөгөө хэдийн ханасан бөгөөд зах зээлд илүүдэл үүсэх нь холгүй байна. Эргэн сануулахад, өнгөрсөн жилийн мөн өдийд, яг төсөв ярьж хэлэлцэж байхад 42 сая тонн хэр бодитой вэ гэсэн асуулт Засгийн газарт ирж байлаа. Тухайн үед төсвөө хамгаалж, хэнтэй ч нүүр тулахад бэлэн суусан Сангийн сайд гаалийн шинэчлэлийг 2019 онд хийж дуусгаснаар бид 42 сая тонныг гаргах бүрэн дүүрэн боломжтой гэж хариулж байв. Гэвч гаалийн шинэчлэл энэ онд дорвитой урагшилсангүй. Экспортын гарц шинээр бий болсонгүй. Нүүрс тээврийн авто зам сайжирч, аюулгүй ажиллагаа дээшилж, хүний оролцоо энд багассангүй. Нөхцөл байдал тийм ч дээрдсэн юм алга. Таван толгой-Гашуун сухайт чиглэлийн төмөр замын ажил бодитоор бас хөдөлсөнгүй. Дээрх хэмжээний нүүрсийг худалдан борлуулахад гол итгэл, найдвар өгч байсан нь энэ маршрут байв. Нүүрсний экспортын биет хэмжээг өсгөж тооцсон Засгийн газарт зах зээлийн үнэ 2019 оны турш тогтвортой байсан нь аз боллоо. Харин 2020 оны хувьд нүүрсний үнэ буурна гэсэн бүүдгэр хүлээлт өнөө давамгайлж байна. Үүнд БНХАУ-ын эдийн засгийн бүтцийн өөрчлөлт, АНУ-тай тус улсын өрнүүлж буй худалдааны маргаан, агаарын бохирдлын эсрэг аж үйлдвэрлэлийн салбартаа гаргаж буй эрс шийдмэг өөрчлөлтүүд нь манай улсын эдийн засгийн орлогын цөм хэсэг болох нүүрсний салбарт гүнзгий нөлөөлж мэдэхээр байна. Мөнгөө төлсөн нь хөгжмөө захиалах өнөөдрийн нөхцөлд бид хэдийг зарахаа шийдэх бус харин худалдан авагч тал хичнээнийг манайхаас авахаа мэдэх билээ. Хятад, Монголын хооронд жилд 42 сая тонн нүүрс авна, өгнө гэсэн бизнесийн нарийн чанд гэрээ, хэлцэл гэж байхгүй. Манай улсаас ирэх онд дээрх хэмжээний нүүрс өмнөд хөрш рүү нийлүүлэх дэд бүтцийн нөөц, боломж мөн хязгаарлагдмал байна. Нүүрс тээвэрлэх төмөр замгүй, байгаа засмал нь одоогийн ачааллаа дийлэхгүй байгаа нөхцөлд зөвхөн хил гаалийн шинэчлэлээр дамжуулан экспортын хэмжээг тэнгэрт тултал нь өсгөж тооцох нь хэнд ашигтай вэ. Байхгүй орлогыг байх боломжтой гэж үзсэн Засгийн газарт энэ нь ашигтай. Өөрийн сонгогдсон тойрогт ахиу мөнгө хуваарилуулах, тэр хэрээр төсвийн хөрөнгө оруулалт татаж чадсан гэдэг утгаар УИХ-ын гишүүнд бас сайн нэр ирж наалдана. Харин хэтэрхий өөдрөг төсөөллийн балаг эдийн засагт, өрхийн төсөвт, хувийн хэвшлийн нуруун дээр ирж буудаг билээ. Хэрэв ирэх жил дээр дурдсан 42 сая тонныг бид борлуулж чадахгүй бол энэ нь төсөвт алдагдал болно. Алдагдал нь өр гэсэн үг. Он оны төсвөө бид долоо хэмжээгүйн улмаас алдагдал нь талийж, улс орны төсөв дамжсан өр огцом өссөн билээ. Төсвөөс төрсөн тэрбумтан гэж шинэ нэр хэллэг хүртэл гарсан нь саяхан. Эдийн засгийн судалгаа, эрдэм шинжилгээний хүрээлэнгийн захирал, эдийн засагч Б.Түвшинтөгс “Төсөв эдийн засгийн хүндрэлийн нэг шалтгаан, эмзэг байдлыг өнөө улам даамжруулж байна” хэмээн оношилж байсан. Түүний хэлснээр, төсөв яах аргагүй эдийн засаг өвдөх, өвчин нь ужиг архаг болоход хүргээд байна. УИХ, Засгийн газар төсвийн тогтвортой байдлын тухай хуулиа өөрсдөө зөрчөөд байгааг цөөнгүй эдийн засагч бас анхааруулах болсон. Төсвийн үрэлгэн зардлаа өндөр орлогоор нуух гэсэн оролдлого гэж үүнийг зарим нь дүгнэж буй. Азийн хөгжлийн банк, ОУВС, Дэлхийн банк зэрэг олон улсын донор санхүүгийн байгууллагууд манай улсын 2020 оны эдийн засгийн өсөлтийн төлөвийг дуу дуугаа аван бууруулсан. Тэдний судалгаанд суурилсан таамгийг энэ оны урьдчилсан хүлээлттэй харьцуулахад ирэх жилийнх улам тааруу байгаа. Эдийн засгийн өсөлт энэ оныхоос буурч, зургаан хувьтай байна гэсэн тайлан бий. Гэтэл Засгийн газар орлогыг 11.7 их наяд, зарлагыг 13.8 их наяд төгрөг болгож, төсвөө огцом тэлсэн нь өдгөө шүүмжлэлийн бай болоод байна. Төсвийн алдагдлыг ДНБ-ий 5.1 хувьтай байхаар тооцсон ч орлогын эрсдэл хамгийн өндөр байгааг уул уурхайн эдийн засагч Л.Наранбаатар хэлсэн юм. Түүний үзэж буйгаар, ирэх жил нүүрсний зах зээлийн нөхцөл байдал тийм ч дардан байхгүй нь. Өмнөд хөршийн зах зээлд нүүрсээ нийлүүлэх хүсэлтэй орнуудын өрсөлдөөн улам ширүүсэж байгаагаас гадна манай улсын хувьд хамгийн том сорилт дэд бүтэц, түүний дотор өчнөөн жил ярьж буй төмөр замын асуудлаа өнөөдрийг хүртэл бид шийдэж чадаагүйг тэрбээр нэмж хэллээ. Хэрвээ төмөр замтай байсан бол 42 сая тонн гэдэг зорилт тийм ч хол биш аж. Экспортын орлогын 30 гаруй хувийг нүүрс бүрдүүлж байгаа. Өөрөөр хэлбэл, эдийн засаг өсөлттэй гарахад хамгийн том түлхэц нь нүүрс, зэс байж ирсэн. Гэхдээ худалдан авагч өмнөд хөршийн эдийн засаг жилээс жилд өсөлтийн хурдаа хасаж эхэллээ. Энэ оны ДНБ-ий өсөлт нь 2018 оныхоос буурах бас л хүлээлттэй байна. Ирэх жилийнх нь эдийн засгийн өсөлт зургаан хувиас таван хувь руу орохоор байгааг Азийн хөгжлийн банк болон Дэлхийн банк ээлжит тайланд дурдсан. Хятадын эдийн засгийн өсөлт сөөм сөөмөөр агшсаар байвал манай улсын хувьд 42 сая тонн нүүрс борлуулж, 1.5 их наяд төгрөг халааслах төлөвлөгөө улам бүрхэг болно гэсэн үг. Манайхаас урд хөршийн зах зээлд экспортолж буй нүүрсний жигнэсэн дундаж үнэ 85.7 ам.доллар байна. Ирэх оны төсөвт нэг тонн нүүрсний дундаж үнийг 74.7 ам.доллараар төсөөлсөн. Австралийн Аж үйлдвэр, инноваци, шинжлэх ухааны яамнаас нийтэлсэн судалгаагаар 2020 онд хятадын гангийн үйлдвэрлэл буурах таамаглал гаргасан байна. Үүгээр бол зах зээлд нүүрсний эрэлт буурна гэсэн үг. Монгол улс ирэх жил уул уурхайн салбараас нийт 3.2 их наяд төгрөг олохоор төсөвт тооцсон. Энэ нь төсвийн нийт орлогын 24.8 хувийг бүрдүүлж байна. Ихийг олох хүсэлд автсан төсөвт их эрсдэл байгаа нь эндээс харагдана.

Эх сурвалж: “Засгийн газрын мэдээ” сонин

Сэдвүүд :
ХОЛБООТОЙ МЭДЭЭ
Суурьшил ба хуулбар, “Цаасан хот”-ын нисдэг хуулиуд
У.Хүрэлсүхийн засгийн газар танхимаараа огцорлоо
Ерөнхийлөгчийн “Энтертайнмент” гэв үү?!
Солигддог тэмдэг шиг ерөнхий сайдууд
МЭДЭЭНИЙ СЭТГЭГДЭЛ

АНХААРУУЛГА:Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mminfo.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 99998796 утсаар хүлээн авна.

ШУУРХАЙ МЭДЭЭ
9 цагийн өмнө өмнө

Х.Булгантуяа: Оффшор бүсээс орж ирсэн мөнгийг тараана гэсэнтэй холбоотой иргэд зээл авч эхэлсэн

9 цагийн өмнө өмнө

NBA-ын өнөөдрийн шилдэг 10 үзүүлбэр (21-01-26)

11 цагийн өмнө өмнө

ЖАЙКА байгууллагын төлөөлөгчид МҮОХ-нд зочлов

11 цагийн өмнө өмнө

Зах, худалдааны төвүүдэд халдвар хамгааллын дэглэм мөрдүүлж ажиллалаа

12 цагийн өмнө өмнө

Иргэдийг зөвшөөрөлгүй тээвэрлэсэн зөрчлийг илрүүлэн шалгаж байна

12 цагийн өмнө өмнө

УИХ-аас Засгийн газарт долоон асуудлаар чиглэл өглөө

13 цагийн өмнө өмнө

Г.Ариунбуян: Ирэх сард долоо хоног бүр нислэг үйлдэж, 800-1000 иргэнээ татан авна

13 цагийн өмнө өмнө

Х.Нямбаатар: Дубайн гэрээг бүр мөсөн цуцлах шаардлага тавьсан

14 цагийн өмнө өмнө

Лос Анжелес Лейкэрс эсрэг багийн талбайгаас 10 дахь хожлоо байгууллаа

14 цагийн өмнө өмнө

Гадаадад гацсан иргэдэд тусламж олгоход Засгийн газарт чиглэл өгөх тогтоолын төслийг баталлаа

14 цагийн өмнө өмнө

Ч.Хүрэлбаатар: Энэтхэгээс "АстраЗенека"-ийн вакциныг оруулж ирэх бэлтгэлийг хангаж байна

14 цагийн өмнө өмнө

Дэлхий дахинаа коронавирусээр халдварласан хүний тоо 100 саяыг давлаа

15 цагийн өмнө өмнө

БШУЯ: 2 дугаар улирлын хичээлийг 2 дугаар сарын 1-ээс эхлүүлэхээр бэлтгэж байна

15 цагийн өмнө өмнө

“Дэм дэмэндээ 2” аянд АПУ ХК нэгдэж 1000 өрхөд тусламж үзүүллээ

15 цагийн өмнө өмнө

“ЖИ ТАЙМ”- СҮЛЖЭЭНИЙ ХЭРГИЙН МЭДЭЭЛЭЛ

15 цагийн өмнө өмнө

Шинээр томилогдож буй Ерөнхий сайдын сонорт

16 цагийн өмнө өмнө

Цана, чарганаас үүдсэн гэмтэл гурав дахин нэмэгджээ

16 цагийн өмнө өмнө

Зуны олимп болох уу?

16 цагийн өмнө өмнө

А.Амбасэлмаа: Нийт 13 батлагдсан тохиолдол бүртгэгдсэнээс 7 нийтийн байрнаас

16 цагийн өмнө өмнө

ПРОКУРОР Х.ӨРЕН ХОХИРОГЧ, ХЭРГИЙН ОРОЛЦОГЧДЫГ ЯС ҮНДСЭЭР НЬ ЯЛГАВАРЛАН ГАДУУРХАЖ БАЙНА

16 цагийн өмнө өмнө

Үс засуулвал жаргал ирнэ

16 цагийн өмнө өмнө

Шөнөдөө ялимгүй цас орно

1 өдрийн өмнө өмнө

Н.Энхбаярын нэхэмжлэлтэй хэргийг хянан хэлэлцэв

1 өдрийн өмнө өмнө

Улаанбаатар хотоос ирээд гэрийн тусгаарлалтын дэглэм зөрчсөн иргэдийг Дорнод аймагт тусгаарлах байранд албадан тусгаарлалаа.

1 өдрийн өмнө өмнө

Эх орны үнэнч хамгаалагч Эрэлч ноход

1 өдрийн өмнө өмнө

Ерөнхийлөгч Х.Баттулга шүүхийн тухай хуульд хэсэгчилсэн хориг тавилаа

1 өдрийн өмнө өмнө

Лос Анжелес Клипперс 13 дахь хожлоо байгуулж өрнөд бүсийг тэргүүлж байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Цагдаагийн ерөнхий газраас С.Ганбаатарт мэдэгдэл хүргэжээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Шинэ орон сууцны үнэ дунджаар 2.450.855 төгрөг байна

1 өдрийн өмнө өмнө

Суурьшил ба хуулбар, “Цаасан хот”-ын нисдэг хуулиуд

САНАЛ БОЛГОХ
2021-01-21 өмнө

Ц.Ганзориг: Ерөнхий сайдын дэргэд хүмүүжсэн залуу насны минь чухал үе байлаа

2 өдрийн өмнө өмнө

УБ хотоос аймагтаа очсон иргэд өндөржүүлсэн бэлэн байдлын хугацаа буюу 03 дугаар сарын 31-ний өдрийг хүртэл хугацаанд буцаж гарах боломжгүй

1 өдрийн өмнө өмнө

УИХ-ЫН ГИШҮҮН С.ГАНБААТАР ӨЛСГӨЛӨН ЗАРЛАЖ ЭХЭЛЛЭЭ

2 өдрийн өмнө өмнө

УОК: Халдварын хавьтал болсон хүмүүс байршлаа хэлэхгүй байх, халдвар авснаа мэдэхгүй олон нийтийн газраар үйлчлүүлэх тохиолдол гарч байна

2021-01-21 өмнө

Х.Баттулга: Иргэдийн сайн дураараа эвлэлдэн нэгдсэн жагсаалыг хэн нэгэн зохион байгуулсан мэт мэдэгдэл хийсэнд туйлын харамсалтай байна

2021-01-22 өмнө

НОК: Дараах салбарт хязгаарлалтын дэглэм үргэлжилнэ

16 цагийн өмнө өмнө

ПРОКУРОР Х.ӨРЕН ХОХИРОГЧ, ХЭРГИЙН ОРОЛЦОГЧДЫГ ЯС ҮНДСЭЭР НЬ ЯЛГАВАРЛАН ГАДУУРХАЖ БАЙНА

2021-01-20 өмнө

Я.Содбаатар: УОК-ын даргын хувьд тухайн эмэгтэйгээс, ар гэрийнхнээс нь уучлал хүсэж байна

2021-01-22 өмнө

Ерөнхийлөгчийн “Энтертайнмент” гэв үү?!

2021-01-22 өмнө

Ж.Чинбүрэн: Надад сайд болох хувийн сонирхол алга

2021-01-21 өмнө

Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүх огцрох өргөдлөө өгнө

1 өдрийн өмнө өмнө

Цагдаагийн ерөнхий газраас С.Ганбаатарт мэдэгдэл хүргэжээ

2021-01-20 өмнө

У. Хүрэлсүх: Бүх шатны ажил хариуцсан хүмүүст хариуцлага тооцно

2021-01-22 өмнө

А.Амбасэлмаа: ХӨСҮТ-ийн нэг ажилтан, бусад нь өмнө батлагдсан хүмүүсийн ойрын хавьтал болсон хүмүүс байна

2021-01-21 өмнө

Б.Пүрэвдорж: У.Хүрэлсүх ерөнхийлөгч болох гэж хариуцлагаас зугтаж байна

2021-01-20 өмнө

Т.Мөнхсайхан НЭМГ болон Нэгдүгээр төрөхийн даргыг ажлаас чөлөөлөхийг хотын даргаас хүсжээ

2 өдрийн өмнө өмнө

Баянзүрх дүүргийн тавдугаар хороонд хэсэгчилсэн хөл хорио тогтоолоо

2021-01-23 өмнө

Улаанбаатар хотоос орох гарах хөдөлгөөнийг хааж эхэллээ

1 өдрийн өмнө өмнө

ШӨХТГ: Төр сугалаа явуулдаг нь бид ч явуулах үндэс гэж тайлбарлаж байна

2021-01-22 өмнө

Н. Алтанхуяг: Ерөнхий сайд ил хэлж чадахгүй хэцүү байдалд орчихож, бууж өгч байгаад нь харамсаж байна

2021-01-22 өмнө

Кайли Женнер амралтанд авахуулсан бикинитэй зурагаа тавьжээ

2021-01-21 өмнө

Солигддог тэмдэг шиг ерөнхий сайдууд

2 өдрийн өмнө өмнө

Дайэйшо макүүчи зиндааны анхны түрүүгээ хүртлээ

1 өдрийн өмнө өмнө

Д.Сумъяабазар байгууллагуудын албан хаагчдыг ПСР шинжилгээнд хамруулахыг үүрэг болголоо

15 цагийн өмнө өмнө

БШУЯ: 2 дугаар улирлын хичээлийг 2 дугаар сарын 1-ээс эхлүүлэхээр бэлтгэж байна

2 өдрийн өмнө өмнө

Ерөнхийлөгч В.Путины дэглэмийг эсэргүүцсэн жагсаалын фото

2021-01-22 өмнө

О.Батханд: Жагсаалд Ерөнхийлөгч ямар ч хамаагүй

2021-01-22 өмнө

Жо Байден олон улсын гэрээ, байгууллагад дахин нэгдэх бичигт гарын үсэг зурлаа

2021-01-21 өмнө

Соёлын салбарыг хувьчлал, хулгайгаас салгахаа С.Чулуун амлав

1 өдрийн өмнө өмнө

11:00 цагийн мэдээнээс хойш нийтийн байрнаас зургаа нэмэгдлээ

Бидний тухай Редакцийн бодлого Сурталчилгаа байршуулах Холбоо барих Дээшээ буцах


Веб сайтад агуулагдсан мэдээлэл зохиогчийн эрхийн хуулиар хамгаалагдсан тул зөвшөөрөлгүй хуулбарлах хориотой.

Copyright © MMINFO.MN All Rights Reserved. Powered by HUREEMEDIA.